گروه سیاسی: تنها چند ساعت پس از نشست خبری حسن روحانی و اظهارات او درباره مواضع ترامپ علیه توافق هسته‌ای، جاش ارنست، سخنگوی کاخ سفید در نشستی خبری به این اظهارات واکنش نشان داد و گفت باراک اوباما گفته است درباره اقدامات دولت آینده آمریکا (دولت دونالد ترامپ) هیچ تعهد و تضمینی به کشورهای دیگر نداده است.
به گزارش «وطن امروز»، حسن روحانی در نشست خبری روز سه‌شنبه با اصحاب رسانه درباره رفتار احتمالی دونالد ترامپ با توافق هسته‌ای دولت روحانی با 1+5 گفت: «برجام این نیست که کسی جایی انتخاب شود و بگوید من خوشم نمی‌آید. رئیس‌جمهور منتخب آمریکا نمی‌تواند خوشش نیاید. قرآن می‌گوید ای‌بسا از چیزی خوشت نمی‌آید درحالی‌که به نفع شماست «عسی ان تکرهوا شیئا... آیه 216 سوره بقره.» رئیس‌جمهور جدید آمریکا نمی‌داند برجام به نفعش است، برجام برد-برد است». روحانی افزود: «آقای ترامپ اظهاراتی که تاکنون نسبت به برجام انجام داده، این بوده که این توافق خوب نیست». وی اظهارات ترامپ را بیشتر شعاری عنوان کرد و افزود: بعید می‌دانم در مقام عمل اتفاقی بیفتد، زیرا برجام توافقی دوجانبه نیست و کسی نمی‌تواند بگوید من خوشم می‌آید یا نمی‌آید. او با تأکید بر اینکه مذاکرات مجدد اصلاً معنایی ندارد، گفت: مذاکرات سال‌ها طول کشیده است و راجع به جمله به جمله و کلمه به کلمه آن بحث شده و به توافق رسیده است. بازگشت معنا ندارد. هیچ مذاکره‌ای نسبت به برجام در کار نخواهد بود. روحانی ادامه داد: برجام انجام گرفته و تمام شده است. در شورای امنیت سازمان ملل نیز تایید شده و سندی بین‌المللی و توافقی چندجانبه است.
اظهارات روحانی تنها چند ساعت بعد توسط سخنگوی کاخ سفید پاسخ داده شد. سخنگوی کاخ سفید در واکنش به پیش‌بینی روحانی از نوع رفتار ترامپ با برجام گفت دولت اوباما درباره نوع رفتار دولت بعدی، هیچ تضمینی به هیچ مقام خارجی نداده است. در این نشست خبری، یکی از خبرنگاران از جاش ارنست پرسید: «آیا ترامپ می‌تواند برجام را یکجانبه ملغی کند و آیا دولت اوباما درباره آینده برجام، به ایرانی‌ها تضمینی داده است؟» ارنست پاسخ داد: «پرزیدنت اوباما بارها گفته این دولت به رهبران خارجی درباره آنچه دولت بعد می‌کند، هیچ تضمینی نداده است». به گزارش فارس، سخنگوی کاخ سفید ادامه داد: «رئیس‌جمهور بعدی براساس آنچه اعتقاد دارد بهترین مسیر برای کشور است، تصمیم خواهد گرفت». سخنگوی کاخ سفید در ادامه درباره برجام تاکید کرد: برجام موثر بوده است. این توافقی است که به اجرایی شدن مداوم و دیپلماسی مداوم نیازمند است تا ما و جامعه بین‌الملل اطمینان داشته باشیم ایران به تعهداتی که داده، پایبند بوده است. پس از انجام این کار، یعنی پس از یک سال ما ثابت کردیم که این موضوع موثر بوده است. ارنست تصریح کرد: همزمان با اینکه رئیس‌جمهور آتی (دونالد ترامپ) بهترین راه پیش رو را بررسی می‌کند، ما امیدوار و خوشبین هستیم که او زمانی که سیاست‌گذاری خود را برای سال پیش رو تعیین می‌کند، این موفقیت را مدنظر داشته باشد.
توصیه‌هایی که شنیده نشد!
در جریان مذاکرات هسته‌ای دولت حسن روحانی با 1+5 بارها و بارها منتقدان توصیه کردند در توافق با طرف آمریکایی، تضمین‌های لازم درباره پایبندی ایالات متحده نسبت به این توافق در دوره زمانی اجرای تعهدات (حداقل 15 ساله) گرفته شود. با این حال اما هیچگاه این انتقادات شنیده نشد اما اکنون که دوران تحقق همه پیش‌بینی‌های منتقدان درباره ناکارآمدی جواد ظریف و حسن روحانی در مذاکرات هسته‌ای است، می‌توان یک بار دیگر این توصیه‌های دلسوزانه را یادآوری کرد. حالا سخنگوی دولت آمریکا اعلام می‌کند دست دولت ترامپ برای تصمیم‌گیری درباره توافق هسته‌ای کاملا باز است و در این‌باره رئیس‌جمهور آمریکا هیچ تضمین یا تعهدی به طرف ایرانی نداده است. این در حالی است که در ایران تیم مذاکره‌کننده همواره اعلام کرده است دولت بعدی آمریکا موظف به اجرای برجام است. ظریف در این‌باره گفته است: «ما از ابتدا گفتیم دولت آمریکا را مسؤول اجرای برجام می‌دانیم و هرگونه اقدام خلافی باید توسط دولت جلوگیری شود، چرا که نقض برجام محسوب می‌شود. گروهی در منطقه بویژه اسرائیل با هرگونه توافقی مخالف بودند، چون منافع خود را در تنش جست‌وجو می‌کنند اما به هر حال نتوانستند به نتیجه برسند و این موضوعات هیچ تاثیری بر مسؤولیت دولت آمریکا ندارد و این دولت و دولت‌های بعدی موظف به اجرای برجام هستند». روحانی نیز 19 آبان‌ماه پس از اعلام پیروزی ترامپ در انتخابات ریاست‌جمهوری آمریکا گفت: هوشمندی ایران در توافق هسته‌ای این بود که برجام را نه به عنوان توافق با یک کشور یا یک دولت، بلکه به عنوان یک قطعنامه شورای امنیت سازمان ملل تثبیت کرد که با تصمیم یک دولت قابل تغییر نیست. اکنون سوال این است: آیا آقای ظریف از طرف آمریکایی تضمینی درباره تعهد دولت بعدی آمریکا به برجام گرفته بود که حالا سخنگوی کاخ سفید خلاف آن را اعلام می‌کند؟ یا اگر تضمینی گرفته نشده، چرا اساسا برجام توسط تیم مذاکره‌کننده ایرانی امضا شده است؟ براساس آنچه جاش ارنست می‌گوید باراک اوباما بارها اعلام کرده درباره نحوه عملکرد دولت بعدی آمریکا هیچ تضمینی به رؤسای جمهور و رهبران کشورهای مختلف نداده است. اگر اینگونه باشد پس چرا تیم مذاکره‌کننده هسته‌ای بدون گرفتن تضمین درباره پایبندی دولت بعدی آمریکا تن به امضای این توافق داده است؟ آنچه جاش ارنست می‌گوید در واقع یک نوع رفع تکلیف و سلب وظیفه از دولت اوباما در قبال حفظ برجام است و این می‌تواند عبرت‌آموز باشد. البته چند روز قبل نیز جان کری در یادداشت خداحافظی خود از وزارت خارجه آمریکا به دولت ترامپ توصیه کرده بود به بهانه‌های حقوق بشر و مبارزه با تروریسم، فشار جدیدی به ایران وارد کند تا برنامه موشکی ایران نیز دچار سرنوشتی همانند برنامه هسته‌ای شود. بنابراین رفتار دولتمردان آمریکا نشان می‌دهد آنها در «عمل» رفتاری که نشان‌دهنده تلاش برای حفظ برجام تلقی شود انجام نمی‌دهند، بلکه رفتار آنها به نوعی چراغ سبز نشان دادن برای لغو برجام از سوی ترامپ است. البته اعتراف محمدجواد ظریف در کمیسیون امنیت ملی درباره اشتباهش در اعتماد به قول جان کری درباره عدم تمدید تحریم‌های ISA نشانه مشخصی از ماهیت تن دادن تیم مذاکره‌کننده ایرانی به برجام است. برجامی که حالا بی‌دفاع شده و باراک اوباما هم هوای او را ندارد.
مشاور ترامپ: ایران باید اصلاحات برجام را بپذیرد
همزمان با انتشار اظهارات جاش ارنست مبنی بر باز بودن دست ترامپ برای اتخاذ هر تصمیمی درباره برجام، «ولید فارِس» مشاور ارشد دونالد ترامپ تصریح کرده است ایران باید اصلاحات برجام را بپذیرد. در حالی که حسن روحانی اعلام کرده است دیگر درباره محتوای برجام مذاکره نخواهد کرد ولید فارس می‌گوید دولت ایران باید این اصلاحات را بپذیرد، در غیر این‌صورت آمریکا استراتژی جایگزین خود را اعمال خواهد کرد. مشاور ارشد دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور منتخب آمریکا در امور خاورمیانه تاکید کرد دولت جدید ایالات متحده - که فردا آغاز به کار خواهد کرد - از کشورهای منطقه برای مقابله با گسترش قدرت جمهوری اسلامی ایران، حمایت و توافق هسته‌ای را بازبینی خواهد کرد. فارِس طی پرسش و پاسخ ایمیلی با روزنامه «الشرق الاوسط» گفت دلیل اصلی در پس بازبینی توافق هسته‌ای ایران آن است که ترامپ معتقد است برجام با ملاحظات امنیت ملی آمریکا منافات داشته و به ایران اجازه می‌دهد آزادانه در عراق، سوریه، یمن و لبنان فعالیت و با منافع شرکای عرب ایالات متحده در منطقه مقابله کند. وی تاکید کرد: «ترامپ و دولت او روی اجرای آنچه باید در این توافق حول سلاح‌های هسته‌ای اجرا می‌شد، کار خواهند کرد...از طرف دیگر، آنها به کار روی این توافق ادامه خواهند تا امنیت پایدار در عراق، سوریه و یمن و همچنین ثبات در لبنان را شامل شود، همچنین دوباره به کشورهای عربی و شرکای خود بویژه امارات عربی متحده، عربستان سعودی، بحرین، اردن و مصر (درباره حمایت‌های آمریکا) اطمینان دهند». مشاور ارشد ترامپ در امور خاورمیانه همچنین افزود: «ایران باید این اصلاحیه‌ها در توافق هسته‌ای را بپذیرد یا اینکه دولت آمریکا مجبور خواهد بود استراتژی‌های جایگزینی را برای حفاظت از امنیت ملی و شرکایش و کمک به منطقه جهت مقابله با توسعه ایران اتخاذ کند».
واکنش چینی‌ها به ماجرای عینک!
اما در حالی که حسن روحانی روز سه‌شنبه منتقدان و معترضان به نبود رونق اقتصادی را به بیماری متهم کرد و گفت باید عینک بزنند، رئیس اتاق بازرگانی چین گفت موانع بانکی همچنان به قوت خود باقی است. رئیس اتاق بازرگانی چین در واکنش به سخنان حسن روحانی که گفته بود تحریم‌های بانکی لغو شده است، از برقراری ارتباط بانکی ایران منحصراً با یکی ، دو بانک دنیا خبر داد و گفت: ما هنوز منتظر خبر خوش لغو تحریم‌های بانکی هستیم. به گزارش تسنیم، حسن روحانی در نشست خبری سه‌شنبه خود گفت: «من به ملت ایران می‌گویم همه تحریم‌های هسته‌ای بعد از اجرایی شدن برجام در 27 دی‌ماه سال گذشته برداشته شد. امروز در نفت و گاز تحریمی نداریم، در حمل و نقل، بیمه و مسائل بانکی هم با دولت‌ها و بانک‌های بزرگ دنیا رابطه عالی داریم، البته بانک‌هایی که سهام خصوصی دارند گاهی احتیاط‌های بیش از حدی انجام می‌دهند.» وانگ یان گئو، رئیس اتاق بازرگانی بین‌المللی چین دیروز در حاشیه نشست همکاری اتاق بازرگانی ایران و چین در گفت‌وگو با تسنیم که پرسید «رئیس‌جمهور ایران از لغو تحریم‌های بانکی خبر داده؛ آیا تجار چینی امروز می‌توانند به آسانی با یکدیگر مبادلات بانکی داشته باشند یا خیر؟» گفت: تبادلات بانکی اهمیت بالایی در گسترش سرمایه‌گذاری تجار چینی در ایران دارد. به هر حال وقتی سرمایه‌گذار خارجی نیازمند انتقال ارز باشد ولی کانال‌های ورود ارز به یک کشور بسته یا در انحصار یک صندوق یا بانک خارجی باشد، همین امر محدودیت‌هایی را ایجاد می‌کند. وانگ یان گئو افزود: اگر آقای روحانی بتوانند در این مسیر بهتر عمل کنند و سرعت عمل بیشتری داشته باشند، به طور حتم همکاری تجار ایران و چین تسهیل شده و سرمایه‌گذاری در ایران افزایش خواهد یافت. رئیس اتاق بازرگانی بین‌المللی چین خاطرنشان کرد: ما منتظریم تا این خبر خوب به ما هم اعلام و مشکلات بانکی برطرف شود.