هتل ریکسوس شهر آستانه، پایتخت قزاقستان از دیروز میزبان مذاکراتی 2 روزه برای پایان دادن به نبردی 6 ساله در سوریه است. به گزارش «وطنامروز» اظهارات تند معارضان مسلح در افتتاحیه و همچنین درگیری هیات معارضان برای نشستن در سالن اجلاس که این نشست را با وقفهای 40 دقیقهای همراه کرد، در کنار اظهارات مقامات روسیه و ترکیه درباره احتمال کم دستیابی به توافق، از سطح توقعات از مذاکرات آستانه کاسته است اما با این حال تمام طرفها بر پایان آتشبس در سوریه توافق دارند.
به گزارش خبرگزاریها، مذاکرات آستانه از دیروز [دوشنبه] در شهر آستانه در شرایطی آغاز شد که پیش از این مذاکرات، 2 دور گفتوگوی سهجانبه بین هیاتهای دیپلماتیک ایران، روسیه و ترکیه به عنوان ناظران این مذاکرات با هدف دستیابی به توافقی مشترک پیش از آغاز رسمی نشست افتتاحیه برگزار شد. بر اساس بیانیه وزارت خارجه قزاقستان که روز یکشنبه منتشر شد، پیش از آغاز رسمی مذاکرات، در نشست افتتاحیه پس از پیام رئیسجمهور قزاقستان، طرفین به بیان نقطه نظرات خود پرداختند و پس از آن، مذاکرات نمایندگان دولت سوریه و معارضان مسلح پشت درهای بسته آغاز شد. مذاکرات آستانه در شرایطی برگزار شد که هدف اصلی آن دستیابی به راهحلی جهت تثبیت آتشبس سراسری در سوریه بود. البته دولت سوریه به همراه ایران و روسیه علاوه بر آتشبس به دنبال پروژه تفکیک گروههای تروریستی از جمله تروریستهای داعش و جبههالنصره از گروههای مسلح بودند. آغاز اختلافات نمایندگان دولت سوریه با معارضان از ابتدای نشست افتتاحیه آغاز شد و بشار جعفری، رئیس هیات دولت سوریه در مذاکرات آستانه از تلاش مخالفان برای شکست مذاکرات انتقاد کرد و گفت هیات مخالفان از چارچوب دیپلماتیک مذاکرات آستانه خارج شده است. واکنش جعفری به اظهارات محمد علوش، رئیس هیات مخالفان مسلح سوری در مذاکرات آستانه بود که پیش از نشست خواستار حذف ایران از بیانیه پایانی و همچنین قرار گرفتن نیروهای بینالمللی حاضر در سوریه در لیست تروریسم بینالمللی شد. هرچند معارضان سوری در این نشست خواستار عدم سخنرانی ایران در نشست افتتاحیه و همچنین عدم حضور ایران در بیانیه پایانی شدند اما این کارشکنیها در روند مذاکرات کارساز نیفتاد و حسین جابریانصاری، سرپرست هیات ایرانی در نشست افتتاحیه راهکار تهران برای پایان یافتن درگیریها در سوریه را تشریح کرد. تثبیت آتشبس، قطع حمایت و ارسال سلاح برای تروریستها، مقابله با داعش و النصره به عنوان گروهکهای تروریستی و همچنین برگزاری انتخابات آزاد در سوریه، طرح ایران برای بحران سوریه بود. البته بخشهای اساسی این طرح همچون تثبیت آتشبس و مقابله با داعش و النصره مورد حمایت
2 کشور روسیه و ترکیه نیز قرار گرفته بود و بر همین اساس نیز 3 کشور پیشنویس اجلاس را بر پایه قطعنامه 2254 تدوین کردند. در مراسم افتتاحیه مذاکرات، بشار جعفری رئیس هیات سوری در این مذاکرات تاکید کرد هدف نشست آستانه برقراری آتشبس فراگیر و پایان دادن به درگیریها در سوریه البته جز برای گروههای تروریستی از جمله «داعش» و «جبههالنصره» است. وی همچنین تصریح کرد: مبارزه با تروریسم در سوریه نیازمند بسته شدن مرزها با ترکیه بوده و با وجود تثبیت آتشبس اما میان گروههایی که توافق آتشبس را امضا کرده و گروههایی که راغب به پیشرفتن به سمت آشتی ملی هستند، اختلاف وجود دارد. حسین جابریانصاری، معاون وزیر امور خارجه کشورمان نیز در این جلسه گفت: پیشنهاد مشخص ما این است که تمام شرکتکنندگان در این گفتوگوها اقدامات خشونتبار را طرد و با تثبیت آتشبس و ترک انواع مخاصمات به این روند کمک کنند. ما باید از پیوستن گروههایی که در نشست حضور ندارند به این فرآیند، به شرط التزام ایشان به اصل عدم خشونت، استقبال کنیم.
وی خاطرنشان کرد: جامعه بینالمللی باید به تلاشها برای مهار انتقال غیرقانونی سلاح، کمکهای مالی و جنگجو به داخل سوریه که به گروههای تروریست امکان میدهد مردم سوریه را سرکوب و زنجیرههایی از برخوردهای مسلحانه را در گوشه و کنار سوریه آغاز کنند، بپیوندد. وی افزود: همزمان، تلاش برای رویارویی با داعش و النصره و گروههای تروریستی وابسته به آنها باید در دستور کار مشترک ما قرار گیرد. معاون وزیر امور خارجه تصریح کرد: دولت و معارضان سوری میتوانند با حمایت از ابتکار سهجانبه، گفتوگوهای خود را برای رسیدن به راهحل سیاسی و برگزاری انتخابات آزاد، فراگیر و شفاف براساس وحدت ملی و تمامیت ارضی آغاز کنند و تا حصول نتیجه ادامه دهند.
محمد علوش، رئیس هیات معارضان در این نشست با بیان اینکه خواستار تقسیم قدرت سیاسی نیستند، گفت: روسیه باید بر دولت سوریه فشار بیاورد تا آتشبس را در سراسر این کشور برقرار کند و تصمیمات پایانی در آستانه باید براساس حسننیت به دست آید. علوش ضمن اظهارات توهینآمیز علیه ایران، بر خروج مستشاران نظامی ایرانی از سوریه تاکید کرد و خواستار اجرای بندهای قطعنامه 2254 سازمان ملل درباره انتقال سیاسی قدرت و برکناری بشار اسد (رئیسجمهور سوریه) شد. الکساندر لاونتریف، رئیس هیات مسکو در این نشست و نماینده ویژه رئیسجمهور روسیه در امور سوریه طی این نشست گفت بعد از شکست دادن گروههای تروریستی داعش و النصره در مناطق مختلف سوریه، میتوان در این کشور تغییراتی ایجاد کرد.
لاونتریف با اشاره به لزوم پایبندی طرفها به آتشبس و گروههایی که توافق فراگیر را امضا کردند، ابراز امیدواری کرد در مذاکرات آستانه جو مناسبی برای هموار کردن راه جهت ادامه دستاوردهای مذاکرات «ژنو» ایجاد شود.
مبارزه ایران، ترکیه و روسیه با داعش و النصره
طبق پیشنویس اعلامیهای که قرار است پس از مذاکرات آستانه به امضا برسد روسیه، ترکیه و ایران از جداسازی تروریستها و گروههای اپوزیسیون مسلح استقبال میکنند و طرحی برای مبارزه مشترک علیه شبهنظامیان داعش و النصره در نظر گرفته میشود.
به گزارش ایسنا، به نقل از خبرگزاری تاس، در همین حال روسیه، ترکیه و ایران در نظر دارند مکانیزمی سهجانبه برای نظارت بر آتشبس در سوریه ایجاد کنند. کشورهای ضامن آتشبس سوریه از جداسازی تروریستها و گروههای اپوزیسیون مسلح استقبال کردند. طبق پیشنویس این اعلامیه روسیه، ترکیه و ایران بر لزوم از سرگیری مذاکرات سوریه طبق قطعنامه 2254 شورای امنیت سازمان ملل تاکید میکنند.