گروه سیاسی: رئیس‌جمهور آمریکا فرمان «غربالگری مهاجران از کشورهای مسلمان» را امضا کرد. حالا دیگر ورود ایرانیان و اتباع 6 کشور اسلامی به آمریکا به مدت 90 روز ممنوع شده است و پس از این تاریخ نیز دستورات و مقررات جدید اعلام خواهد شد. به گزارش «وطن امروز»، اگرچه بر اساس آنچه از پیش‌نویس این قانون استنباط می‌شد این ممنوعیت اولیه 30 روزه بود اما در نهایت مشخص شد این فرمان دست‌کم یک ممنوعیت 90 روزه برای اتباع 7 کشور اسلامی برای ورود به آمریکا در نظر گرفته است. «دونالد ترامپ» رئیس‌جمهور آمریکا روز جمعه (بامداد شنبه به وقت تهران) فرمان اجرایی بررسی سختگیرانه سوابق مهاجران به آمریکا را امضا کرد. او در واقع در حال انجام یکی از وعده‌های خود به مردم آمریکا در ایام تبلیغات انتخابات ریاست جمهوری است. براساس متن نهایی این فرمان، صدور روادید برای اتباع کشورهایی که «مضر برای منافع ایالات متحده» تشخیص داده شده‌اند، به مدت 90 روز تعلیق شده است. این بازه زمانی در پیش‌نویس فرمان 30 روز بود. هرچند فهرست دقیقی از کشورهای هدف منتشر نشده اما براساس ارجاعات متن این فرمان شامل حال اتباع دست‌کم 7 کشور ایران، عراق، سوریه، یمن، لیبی، سودان و سومالی باشد. در این فرمان درباره این 7 کشور و دلیل اعمال این محدودیت توضیح داده شده است. براساس فرمان رئیس‌جمهور آمریکا این 7 کشور در فهرست «دولت‌های حامی تروریسم»، کشورهایی که «تهدیدی فوق‌العاده» به شمار آمده و آمریکا علیه آنها وضعیت اضطراری اعلام کرده و همچنین کشورهای حاضر در فهرست «کشورها یا مناطق مایه نگرانی» وزارت امنیت داخلی قرار دارند و به همین دلیل ممنوعیت جدید درباره آنها اعمال می‌شود. نکته قابل توجه این است که در متن همچنین از عبارت «ممانعت از ورود» استفاده شده، به این معنی که احتمالا افرادی که از قبل روادید داشته باشند هم برای 90 روز اجازه ورود به آمریکا را نخواهند داشت. البته در این فرمان روادید دیپلماتیک از این ممنوعیت معاف شده است. به گزارش فارس، در متن فرمان به عبارت افراد
«غیر شهروند» اشاره شده به این معنی که افرادی که شهروند ایالات متحده نباشند. یعنی افرادی که اتباع 7 کشور مذکور باشند اما شهروند ایالات متحده آمریکا باشند شامل این محدودیت جدید نمی‌شوند. با این حال مشخص نیست وضعیت افرادی که تابعیت دوگانه یکی از کشورهای هدف و یک کشور غیرآمریکایی مثل کانادا را داشته باشند، چگونه خواهد بود. در متن فرمان دونالد ترامپ، وزیر خارجه مأمور شده است پس از 30 روز، از تمام کشورها بخواهد اطلاعات مورد نظر آمریکا درباره اتباع‌شان را ارائه کنند. کشورها 60 روز برای ارائه این اطلاعات زمان خواهند داشت. پس از این بازه، فهرستی از کشورهایی که این اطلاعات را ارائه نکرده‌اند به ترامپ داده می‌شود تا درباره وضعیت ورود اتباع آنها تصمیم‌گیری کند. ترامپ در مراسم امضای این فرمان که در پنتاگون برگزار شد، اظهارات توهین‌آمیزی علیه اتباع این 7 کشور بر زبان آورد. او گفت: «دارم تمهیدات جدیدی برای غربالگری ایجاد می‌کنم تا تروریست‌های اسلامی رادیکال را از ایالات متحده آمریکا بیرون نگه دارم». وی افزود: «ما نمی‌خواهیم آنها اینجا باشند. می‌خواهیم اطمینان یابیم کسانی را به کشورمان نمی‌پذیریم که تهدیدی برای سربازان‌مان هستند که در خارج از کشور می‌جنگند. می‌خواهیم تنها کسانی را به کشورمان راه دهیم که از کشور ما حمایت کرده و عمیقا عاشق مردم ما هستند». این فرمان همچنین برنامه پذیرش پناهجو را هم به مدت 120 روز تعلیق کرده است. ضمن اینکه بر این اساس آمریکا به مدت نامعلومی پذیرش پناهجو از سوریه را متوقف می‌کند. نکته مهم دیگر در متن فرمان این است که بخش مربوط به ایجاد «منطقه امن» در سوریه که در متن پیش‌نویس بود، از نسخه نهایی حذف شده است. به نظر می‌رسد کاخ سفید دست‌کم فعلا از این اقدام صرف نظر کرده است.
چرا بعد از برجام شرایط بدتر شده است؟
فرمان جدید رئیس‌جمهور آمریکا علیه مردم ایران و اتباع 6 کشور اسلامی دیگر، تبعات فراوانی را برای هموطنان ایرانی به همراه خواهد داشت. فواد ایزدی، استاد دانشگاه مطالعات آمریکای شمالی که سال‌ها در آمریکا زندگی کرده است در این‌باره می‌گوید این فرمان ترامپ دردسر‌های زیادی به همراه خواهد داشت. ایزدی اظهار داشت: در نسخه اولیه این فرمان اجرایی که منتشر شده از کشورهایی که به گفته آمریکایی‌ها بانی تروریسم هستند اسم آورده شده و از آنجایی که ایران رتبه اول لیستی را دارد که آمریکایی‌ها درباره تروریسم تهیه می‌کنند، آمریکا ایران را هم جزو این کشورها محسوب کرده است. استاد دانشگاه با بیان اینکه بر اساس دستور اجرایی که ترامپ امضا کرده است به اتباع ایران هیچ نوع ویزایی داده نمی‌شود، خاطر نشان کرد: ویزای تحصیلی، توریستی یا هر نوع ویزایی که به اتباع کشورهای دیگر داده می‌شود به اتباع ایرانی داده نخواهد شد. وی با بیان اینکه ایران بیشتر از دیگر کشورهای این لیست ضرر خواهد کرد، اظهار داشت: براساس آماری که وزارت خارجه آمریکا هر سال منتشر می‌کند تعداد رفت‌‌وآمدی که ایرانی‌ها به آمریکا داشتند بیشتر از 6 کشور دیگر است و از این جهت بیشترین تاثیر از این اتفاق را ایران خواهد پذیرفت. وی خاطرنشان کرد: در شرایط فعلی اگر ایرانی‌های داخل آمریکا هم بخواهند از این کشور خارج شوند به مشکل بر خواهند خورد. ایزدی با اشاره به بهانه مبارزه با تروریسم ترامپ برای اعمال سیاست ممنوعیت صدور ویزا تاکید کرد: قطعا این سیاستی که اکنون ترامپ آغاز کرده برای مبارزه با تروریسم نیست، چون براساس اطلاعاتی که خود آمریکایی‌ها هر سال از فعالیت‌های تروریستی در این کشور اعلام می‌کنند در حوادث تروریستی سال‌های گذشته مثل 11 سپتامبر یا دیگر حوادث تروریستی هیچ کدام از افراد مرتکب این جرائم ایرانی نبوده‌اند. وی با اشاره به اینکه این کار را باید در ادامه فعالیت‌های ضدایرانی آمریکا تحلیل کرد و قطعا هدف آن مبارزه با تروریست ها نیست، خاطرنشان کرد: البته این اقدام ترامپ قدم دومی است که در مدت اخیر توسط رؤسای جمهور آمریکا ضد ایران درباره ویزای این کشور انجام شده است؛ نخستین قدم را اوباما با امضای قانونی برداشت که شهروندان اروپایی را که به ایران سفر کرده‌اند و پیش از این می‌توانستند بدون ویزا به آمریکا بروند تحت محدودیت قرار داد.
ایزدی اظهار داشت: ترامپ اکنون همان مسیر را ادامه می‌دهد که درباره ویزای آمریکا در دوران اوباما علیه ایران شروع شده بود. وی با بیان اینکه با فرمانی که توسط ترامپ امضا شد اکنون کاملا دشمنی آمریکا با مردم ایران به اثبات رسیده است، اظهار داشت: بر اساس این فرمان هر که را پاسپورت ایرانی داشته باشد مجرم محسوب می‌کنند، جرم ما هم این است که پاسپورت ایرانی داریم و ایرانی هستیم؛ قاعدتا چنین چیزی باید علیه آمریکا در کشور ایجاد اجماع کند. کارشناس مسائل آمریکا افزود: برای آمریکایی‌ها فرقی نمی‌کند فرد طرفدار جمهوری اسلامی است یا مخالف آن؛ همین که ایرانی هستید مجرم محسوب می‌شوید. قاعدتا در این شرایط باید چهره واقعی آمریکا برای مردم مشخص شود. وی اظهار داشت: آقایانی که مدعی متخصص بودن در سیاست خارجی بودند و عنوان می‌کردند ما جایگاه پاسپورت ایرانی را به جای خودش برمی‌گردانیم، در نهایت این مسیری را که می‌بینیم رفتند؛ اینها باید از اتفاقات اخیر درس بگیرند و بیداری درباره آنها اتفاق بیفتد، امیدواریم با این حرکت‌هایی که آمریکا انجام می‌دهد افرادی که خواب هستند بیدار شوند. ایزدی با اشاره به اعمال تحریم‌های آمریکایی علیه ایران پیش از برجام اظهار داشت: الان سوال این است که چرا بعد از برجام شرایط بدتر شده است؟ دیگر زمان آن فرا رسیده دولت سیاست خارجی خود را نسبت به آمریکا تغییر دهد و باید پاسخگو باشد که چرا نتیجه سیاست‌های نزدیکی به آمریکا شرایط فعلی شده است. وی در پایان با بیان اینکه سیاست‌های ضد ایرانی در دوره ترامپ سیاست‌های هدفمندی است که بدتر هم خواهد شد پیش‌بینی کرد در ادامه این سیاست‌ها آمریکا سپاه پاسداران انقلاب اسلامی را در لیست گروه‌های تروریستی قرار دهد.
انتقاد کلید از قفل!
حسن روحانی دیروز نه به صورت مستقیم و صریح، بلکه غیرمستقیم و تلویحا نسبت به اقدام ضد ایرانی دولت آمریکا واکنش نشان داد و گفت نباید دور مرزها دیوار کشید! روحانی دیروز در هفدهمین کنوانسیون جهانی راهنمایان گردشگری که در محل اجلاس سران برگزار شد، گفت: ما به صلح و آشتی و برادری و همزیستی افتخار می‌کنیم، امروز زمانی نیست که بین ملت‌ها دیوار کشید، یادشان رفته است که سالیانی پیش دیوار برلین
فرو ریخت. او افزود: دیوارها بین ملت‌ها اگر هم باشد باید برداشته شود، دنیای امروز دنیایی نیست که بین ملت‌ها و مردمان سرزمین‌های مختلف فاصله ایجاد کرد، امروز روز همسایگی است. ما همه از لحاظ فرهنگی، علمی و تمدنی همسایه یکدیگر شده‌ایم و هستیم. اما در حالی که پروژه جهانی شدن و نیز ابزارهای آن ساخته و پرداخته خود آمریکایی‌هاست، حسن روحانی از اعتقاد خود به آن گفت و اظهار داشت: جهان ارتباطات و فناوری ارتباطات فاصله‌های ما را کمتر کرده است. در واقع جهانی شدن فاصله ما را کمتر کرده است. وی خاطرنشان کرد: امروز روز آشتی، نزدیکی و همزیستی مسالمت‌آمیز است و روز ایجاد فاصله بین ملت‌ها نیست.
وزارت امورخارجه: اقدام متقابل می‌کنیم
چند ساعت پس از دستور ترامپ برای محدودیت سفر ایرانیان به آمریکا، وزارت امور خارجه ایران با انتشار بیانیه‌ای به این اقدام آمریکا واکنش نشان داد و اعلام کرد که اصل عمل متقابل را اجرا خواهد کرد. در این بیانیه با اشاره به تصمیم دولت ایالات متحده در ایجاد محدودیت برای سفر مسلمانان به آمریکا هر چند به صورت موقت 3 ماهه آمده است: اقدام نسنجیده دولت آمریکا، با اعمال تبعیض جمعی علیه شهروندان کشورهای اسلامی، شکاف‌ها و گسل‌هایی که افراطیون تروریست برای سربازگیری و فریفتن جوانان به حاشیه رانده شده از آن استفاده می‌کنند را عمیق‌تر می‌کند و زمینه‌های سوءاستفاده برای ترویج خشونت و افراط را تقویت می‌کند. در بیانیه وزارت امور خارجه با تاکید بر پاسداری از حرمت و شأن تمام آحاد ملت بزرگ ایران در داخل و خارج از کشور، تصریح شده است: ضمن احترام به مردم آمریکا و تمایز میان آنها و سیاست‌های خصمانه دولت ایالات متحده، برای حمایت از حقوق شهروندان خود تا زمان برطرف شدن محدودیت‌های توهین‌آمیز ایالات متحده علیه اتباع ایران، اصل عمل متقابل را اجرا می‌کند. این بیانیه می‌افزاید: به منظور نظارت بر اجرای این تصمیم و اتخاذ تدبیرهای مناسب و منطبق با منافع ملی در شرایط ویژه، سازوکاری با حضور دستگاه‌های ذی‌ربط در وزارت امور خارجه ایجاد شده است. وزارت امور خارجه به همه نمایندگی‌های سیاسی و کنسولی جمهوری اسلامی ایران در خارج کشور دستور داد تسهیلات کنسولی برای همه اتباع ایرانی که به دلیل این اقدام غیرقانونی دولت آمریکا از بازگشت به محل زندگی، کار و تحصیل خود محروم می‌شوند را با اولویت فراهم کنند.
خون آریایی ابوطالبی به جوش آمد!
واکنش حمید ابوطالبی، رئیس دفتر سیاسی رئیس‌جمهور به اقدام ضد ایرانی ترامپ هم قابل تامل بود. ابوطالبی که از سوی حسن روحانی به عنوان نماینده ایران در سازمان ملل معرفی شده بود اما با ممانعت دولت باراک اوباما نتوانست به آمریکا برود، درباره اقدام مشابه ترامپ علیه مردم ایران اظهاراتی شعاری مطرح کرد. ابوطالبی در واکنش به امضای دستور اجرایی ضد مهاجرت ترامپ تصریح کرد: ایرانی را در طول تاریخش هیچ کس نتوانسته تحقیر کند. ابوطالبی در صفحه شخصی خود در توئیتر نوشت: جناب آقای رئیس‌جمهور آمریکا! ملت ایران نماد هویت و تاریخ آریایی، انسانیت اسلامی، آزادی، آزادگی و انسان‌دوستی است؛ حتما منشور کورش را دیده‌اید؟ ملت ایران ملت کهن و بسیار متمدنی است؛ خشونت و ترور را بر نمی‌تابد و با آن می‌ستیزد؛ حتما انوار مشعشع تمدن و فرهنگ چند هزارساله آن را رؤیت کرده‌اید؟ ملت ایران ملت دینداری است و به زرتشتیت(!)، یهودیت، مسیحیت و اسلام افتخار می‌کند؛ حتما افتخارآفرینی‌های آنها را در تاریخ شنیده‌اید؟ ملت ایران ملت پرغرور و پرافتخاری است که نقش او را در تاریخ‌سازی کسی نمی‌تواند انکار کند؛ حتما تاریخ را خوانده‌اید؟ آقای رئیس‌جمهور! به یاد داشته باشید ملت ایران بیش از 3 هزارسال استوار و سربلند ایستاده است؛ ایرانی را در طول تاریخش هیچ‌کس نتوانسته تحقیرکند.
***
شرکت‌های هواپیمایی سفر ایرانی‌ها به آمریکا را ممنوع کردند
خبرگزاری فرانسه اعلام کرد شرکت‌های هواپیمایی خارجی به ایرانی‌ها اجازه سفر به آمریکا را نمی‌دهند.
به گزارش باشگاه خبرنگاران جوان، این خبرگزاری در گزارش خود نوشت: آژانس‌های هواپیمایی در تهران روز شنبه اعلام کردند شرکت‌های هواپیمایی خارجی در تهران سفر ایرانی‌ها به آمریکا را پس از طرح اخیر دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور آمریکا درباره ممانعت از اعطای روادید به شهروندان 7 کشور مسلمان، ممنوع کردند. این خبرگزاری در ادامه تصریح کرد:
2 آژانس هواپیمایی در گفت‌وگو با خبرگزاری فرانسه اعلام کردند هواپیمایی الاتحاد، هواپیمایی الامارات و خطوط هوایی ترکیه، دستورهایی مبنی بر عدم فروش بلیت آمریکا یا اجازه به ایرانی‌هایی که دارای ویزای سفر به آمریکا هستند، برای سوار شدن به هواپیما به مقصد آمریکا صادر کرده‌اند. بنابر اعلام خبرگزاری فرانسه، این اخبار پس از آن منتشر می‌شود که ترامپ محدودیت‌های جدیدی برای سفر مسافران ایرانی، عراقی، لیبیایی، سومالیایی، سودانی، سوری و یمنی به آمریکا صادر کرد. همچنین این خبرگزاری اعلام کرد در زمانی که بیش از یک میلیون ایرانی در آمریکا زندگی می‌کنند، بسیاری از خانواده‌ها از تبعات تصمیم ترامپ نگران هستند.
ممنوعیت اجازه سفر به آمریکا از سوی شرکت‌های هواپیمایی خارجی در تهران در حالی است که ایرانیان خارج از کشور نیز پس از این دستور با مشکل مواجه شده‌اند. به گزارش تسنیم، توماس اردبرینک، خبرنگار نیویورک‌تایمز در صفحه توئیتر خود نوشت: به من گفته‌اند پرواز TK9 از استانبول به مقصد لس‌آنجلس اجازه سوار شدن تمام ایرانی‌های دارای گرین‌کارت را داده اما مانع از سوار شدن افرادی شده است که ویزای آمریکا در اختیار داشته‌اند. وی در یکی دیگر از توئیت‌های خود نوشته است: یک مقام خطوط هوایی اعلام کرد شرکت‌های لوفتهانزا، قطر و امارات اجازه پرواز هیچ شهروندی که دارای پاسپورت ایرانی باشد و همچنین ایرانی‌هایی که گرین‌کارت داشته باشند را نخواهند داد. ممانعت برخی شرکت‌های هواپیمایی از اجازه پرواز برای ایرانیان دارای گرین‌کارت در حالی است که در دستور رئیس‌جمهور آمریکا اشاره‌ای به ممنوعیت ورود به آمریکا برای این افراد نشده است. بر همین اساس نیز رسانه‌های غربی خواستار ارائه تفسیر دستگاه‌های اجرایی آمریکا از این فرمان شدند. به گزارش فارس، فرمان ترامپ به معنای توقف صدور ویزا برای شهروندان
7 کشور بود ولی تکلیف کسانی که گرین‌کارت داشتند و طبق قوانین آمریکا، در صف 5 ساله تبدیل به شهروند ایستاده‌اند، مشخص نبود. حالا «جیلیان کریستنسن» سخنگوی وزارت امنیت ملی آمریکا، در یک ایمیل به سوال خبرنگار رویترز در این‌باره پاسخ داده و گفته این فرمان اجرایی، دارندگان گرین‌کارت را هم شامل می‌شود. پاسخ کریستنسن خیلی کوتاه و شفاف بود: «آن (فرمان اجرایی ترامپ) دارندگان گرین‌کارت را هم (از آمدن به آمریکا) منع می‌کند.» از دیروز خطوط هوایی بین‌المللی هم در پروازهای به مقصد آمریکا، از سوار کردن کسانی که پاسپورت ایرانی داشتند ممانعت به عمل آوردند. شرکت‌های هوایی با توجه به دستورالعمل‌های داخلی خود، با وجود مهر ویزای آمریکا در پاسپورت ایرانی‌ها و وجود گرین‌کارت در دستان آنها اعتنایی نکردند. هنوز سرنوشت دانشجویان ایرانی دارای ویزای دانشجویی و دارندگان گرین‌کارت که برای ملاقات با عزیزان‌شان به ایران آمده‌اند، مشخص نیست.