ناامن‌سازی سوریه این‌بار با سودای ایجاد «منطقه امن»
هشدار روسیه به ترامپ
رئیس‌جمهوری جدید آمریکا به پنتاگون و وزارت خارجه این کشور دستور ارائه طرحی برای ایجاد منطقه امن برای آوارگان در سوریه را می‌دهد؛ اقدامی که می‌تواند تشدید دخالت نظامی آمریکا در جنگ داخلی سوریه را موجب شود. این تصمیم بر خلاف شعارهای تبلیغاتی است که از سوی دونالد ترامپ درباره بحران سوریه و تمرکز وی بر مبارزه با گروه تروریستی داعش مطرح می‌شد. در پیش‌نویس این دستور آمده است: وزارت خارجه آمریکا همگام با وزارت دفاع ظرف 90 روز از تاریخ صدور این فرمان فرصت دارند طرحی را برای ایجاد مناطق امن در سوریه و مناطق اطراف آن تدارک ببینند تا سوری‌های آواره بتوانند تا زمان حل و فصل قاطعانه و کامل بحران کشورشان در آن بمانند. اعلان این پیشنهاد آن هم درست چند روز پس از نشست موفقیت‌آمیز دولت دمشق و گروه‌های مسلح مخالف در آستانه، نشان می‌دهد احتمالا هدف‌های دیگری در ورای چنین پیشنهادی نهفته که ممکن است مهم‌ترین آن حفظ جایگاه آمریکا در منطقه باشد و حالا دولت ترامپ با برهم زدن میز مذاکرات و دمیدن در آتش بحران درصدد کسب امتیازهای از دست رفته است. این احتمال از این دیدگاه قابل توجه است که گروه‌های مخالفی که در نشست آستانه بر سر تثبیت آتش‌بس و ادامه مذاکرات در ژنو توافق کرده بودند، ضمن استقبال از طرح ترامپ، تعویق مذاکرات را خواستار شده‌اند و در واقع هدف از این درخواست، وقت‌کشی برای روشن شدن سیاست دولت ترامپ درباره پرونده سوریه است. هر چند در عملی شدن چنین پیشنهادی تردیدهای جدی از سوی کارشناسان سیاسی و نظامی مطرح شده است. اگر منطقه پرواز ممنوع بدون مذاکره برای توافقی خاص با روسیه ایجاد شود، ترامپ باید تصمیم بگیرد آیا به ارتش آمریکا این اختیار را می‌دهد که جنگنده‌های روسی یا سوری را در صورتی که خطری برای مردم آن منطقه باشند، منهدم کند. جیم فیلیپس، کارشناس امور خاورمیانه در موسسه تحقیقاتی هیریتیج در واشنگتن با اشاره به سامانه‌های دفاعی پیشرفته روسیه، گفته است: «این در اصل به معنای آمادگی برای وارد شدن به جنگی به خاطر آوارگان است». سخنگوی کرملین نیز گفته است ترامپ با روسیه مشورت نکرده و شایسته است پیامدهای چنین طرحی را مدنظر قرار دهد.
گورباچف: جهان درآستانه جنگ!
آخرین رهبر اتحاد جماهیر شوروی در یادداشتی برای هفته‌نامه تایم آمریکا درباره وضعیت موجود جهان به عنوان وضعیتی جنگی هشدار داد و از ولادیمیر پوتین و دونالد ترامپ خواست راه‌حلی برای پیشگیری از جنگ جهانی اتخاذ کنند. میخائیل گورباچف با عنوان آخرین رئیس‌جمهور شوروی در یادداشت خود که روز جمعه منتشر شد، می‌نویسد: «جهان امروز آکنده از مشکلات است و به نظر می‌رسد سیاستگذاران گیج و در وضعیت شکست قرار دارند. اما هیچ مشکلی شدیدتر از نظامی شدن سیاست و مسابقات تسلیحاتی جدید نیست. متوقف کردن این مسابقه ویرانگر باید اولویت نخست ما باشد. وضعیت فعلی بسیار خطرناک است. تعداد نیروها، تانک‌ها و افراد مسلح بیشتری وارد اروپا شده‌اند و نیروهای ناتو و روسیه که زمانی در فاصله زیاد از هم قرار داشتند اکنون به هم نزدیک شده‌اند. در حالی که بودجه‌های دولتی برای پوشش نیازهای اساسی اجتماعی مردم با مشکل مواجه هستند هزینه‌های نظامی افزایش می‌یابد. به راحتی برای تولید تسلیحات پیچیده‌ای که قدرت تخریب آنها با تسلیحات کشتارجمعی برابری می‌کند پول هزینه می‌شود؛ برای زیردریایی‌هایی که می‌توانند به تنهایی نیمی از یک قاره را نابود کنند یا برای سیستم‌های موشکی که ثبات استراتژیک را زیر سوال می‌برند.» گورباچف همچنین خواستار تکرار نشست نوامبر سال ۱۹۸۵ بین او و رونالد ریگان رئیس‌جمهور اسبق آمریکا در ژنو شد. «جنگ هسته‌ای پیروزی ندارد و هرگز نباید وارد چنین جنگی شد.» او ادامه می‌دهد: «فکر می‌کنم ابتکار عمل اتخاذ چنین راه‌حلی باید از دونالد ترامپ و ولادیمیر پوتین نشأت بگیرد، رؤسای جمهور 2 کشوری که بیش از ۹۰ درصد زرادخانه هسته‌ای جهان را در اختیار دارند و بدین ترتیب، مسؤولیت ویژه‌ای در این زمینه دارند. زمان برای تصمیم‌گیری و اقدام، هم‌اکنون فرا رسیده است».