فشارهای قضایی علیه دونالد ترامپ سرانجام به لغو موقتی جنجالی‌ترین فرمان او طی 2 هفته نخست ریاست‌جمهوری‌اش انجامید. دادگاهی در سیاتل، مرکز ایالت واشنگتن آمریکا موقتا دستور اجرایی رئیس‌جمهور دایر بر ممنوعیت ورود مسافران از 7 کشور ایران، عراق، سوریه، یمن، سودان، سومالی و لیبی را در سراسر ایالات متحده معلق کرد. به گزارش رویترز، در پی این حکم قضایی، اداره گمرک و حفاظت مرزی ایالات متحده گفته است کسانی که از هفته گذشته تحت تاثیر فرمان مهاجرت دونالد ترامپ قرارگرفته و امکان سفر به آمریکا را نداشتند، حال می‌توانند وارد این کشور شوند. این اداره همچنین به خطوط هوایی اعلام کرده است که مسافران 7 کشور ایران، سوریه، یمن، سودان، سومالی، عراق، لیبی را به مقصد آمریکا سوار کنند. عصر روز جمعه، قاضی یک دادگاه فدرال شهر صنعتی سیاتل در شمال غربی آمریکا، «جیمز روبارت» علیه ادعای وکلای دولت رای داد که می‌گفتند ایالت‌ها جایگاه حقوقی لازم برای به چالش کشیدن دولت فدرال در این زمینه را ندارند. البته وکلای دولت در پایتخت واشنگتن هنوز می‌توانند علیه حکم قاضی ایالت واشنگتن درخواست تجدیدنظر کرده و حکم اولیه را دوباره به اجرا درآورند. اما با نقض حکم ترامپ تنها یک هفته پس از صدور آن، اعتبار رئیس‌جمهور جدید آمریکا خیلی زودتر از آنچه تصور می‌شود به چالش کشیده شده است. این می‌تواند مقدمه‌ای بر زنجیره‌ای وسیع از اقدامات حقوقی و قضایی علیه فرمان‌های کاخ سفید در آمریکا باشد که شاید برای نخستین‌بار از نیمه قرن نوزدهم میلادی، تمرکز قدرت سیاسی در واشنگتن را به چالش خواهد کشید. چالشی که میلیون‌ها معترض ضدترامپ از آن حمایت خواهند کرد. رای دادگاه فدرال مزبور در ایالت واشنگتن علیه حکم رئیس قوه مجریه در شهر واشنگتن‌دی‌سی، یکی از 6 رای دادگاه‌های ایالتی برای ملغی کردن تمام یا بخشی از ممنوعیت‌ها و محدودیت‌های ناشی از فرمان ترامپ محسوب می‌شود که فعلا سد مقاومت دولتی در برابر احکام مشابهی از این دست را شکسته است. قاضی روبارت در این‌باره گفت: «ایالت واشنگتن نشان داده است که این دستور آسیب‌های فوری و غیرقابل جبران به بار می‌آورد». جیمز روبارت در توجیه رای خود علیه فرمان دولت، گفته است که ترامپ حملات 11 سپتامبر 2011 را مبنایی برای صدور فرمان اخیر دانسته است و رئیس‌جمهور را متهم کرده که به جای حقایق به داستان متوسل شده است. رای قاضی روبارت با استقبال گسترده حقوقدان‌ها و گروه‌های حقوق‌بشری مواجه شده است. نیکولاس اسپیریتو، کارمند دادستانی مرکز حقوقی مهاجرت ملی گفته است که صدور حکم قضایی مزبور نشان می‌دهد قضات فدرال مشکلات قانونی جدی با فرمان ترامپ دارند. اریک فررو، سخنگوی عفو بین‌المللی در آمریکا نیز از لغو موقتی قانون صادره از سوی کاخ سفید استقبال کرده و خواهان آن شده که کنگره قدم پیش بگذارد و این ممنوعیت غیرقانونی را به طور کلی لغو کند. این در حالی است که وکلای دولت فدرال استدلال کرده‌اند که کنگره حق تصمیم‌گیری درباره مسائل امنیت ملی و کنترل مهاجرت را به رئیس‌جمهور داده است. اما واکنش ترامپ به رای این قاضی شاید به اندازه خود فرمان ضدمهاجرتی او جنجالی بود. او دیروز با انتشار توئیت‌هایی به قاضی روبارت و روزنامه نیویورک‌تایمز که پیش‌تر آن را معجزه رسانه‌ای آمریکا خوانده بود حمله کرد. ترامپ در توئیت نخست نوشت: «اینکه نمی‌توانیم درباره ورود و خروج افراد تصمیم بگیریم، معضل بزرگی است. جالب است که کشورهای خاصی در خاورمیانه با ممنوعیت سفر شهروندان 7 کشور اسلامی موافق هستند.» رئیس‌جمهور آمریکا در ادامه افزود: «حکم خنده‌دار این به‌اصطلاح قاضی لغو خواهد شد.» او دست آخر نوشت: «نیویورک‌تایمز دروغ‌پرداز پس از آنکه مجبور شد بابت پوشش نامناسب اخبار پیروزی من در انتخابات عذرخواهی کند، همچنان به بیراهه می‌رود». سخنگوی کاخ سفید جمعه‌شب در بیانیه‌ای به رای قاضی دادگاه سیاتل واکنش نشان داد: «وزارت دادگستری در اولین فرصت قصد دارد توقف اضطراری این حکم دادگاهی را درخواست کند و از دستور اجرایی رئیس‌جمهور دفاع خواهد کرد که به عقیده ما دستوری قانونی و مناسب بوده. دستور رئیس‌جمهور برای حفاظت از کشور صادر شده و او اختیار قانونی و مسؤولیت حفاظت از مردم آمریکا را دارد». از طرف دیگر وزارت خارجه آمریکا در همکاری با سازمان امنیت ملی و تیم‌های حقوقی دولت مشغول بررسی این مساله هستند که حکم تازه دادگاه چگونه بر عملکرد آنها اثر می‌گذارد. یک وکیل دولتی در دادگاهی در ویرجینیا گفته است که در نتیجه دستور ترامپ تاکنون ۱۰۰ هزار ویزا باطل شده است اما وزارت خارجه توضیح داد که با کنار گذاشتن ویزاهای دیپلماتیک و منقضی در مجموع ۶۰ هزار ویزا باطل شده است. واشنگتن اولین ایالتی بود که شکایتی را علیه فرمان مهاجرتی ترامپ تسلیم دادگاه کرد چرا که به گفته باب فرگوسن، دادستان فدرال این قانون تبعیض‌آمیز باعث زیان قابل توجه ساکنان این ایالت می‌شود. سپس ایالت مینه‌سوتا هم به این شکایت پیوست. حال این دو ایالت و سایر ایالات در صورت پیوستن به این شکایات موقتا می‌توانند از اجرای دستور مهاجرتی ترامپ خودداری کنند تا زمانی که دادگاه شکایت رسمی آنها در این‌باره را بررسی کند. در شکایت ایالات واشنگتن و مینه‌سوتا، ترامپ به خاطر شعارهای دوران انتخاباتی‌اش مبنی بر منع ورود مسلمانان به نقض قانون اساسی آمریکا متهم شده است. این چالشی عمده برای دولت ترامپ است و به این معنی است که شهروندان
7 کشور مسلمان شامل ممنوعیت مسافرت به آمریکا اکنون- روی کاغذ- می‌توانند برای ویزای آمریکا درخواست بدهند. به گزارش بی‌بی‌سی، دادگاه‌هایی در 6 ایالت ویرجینیا، نیویورک، ماساچوست، میشیگان، واشنگتن و کالیفرنیا مشغول بررسی شکایت‌ها علیه این دستور بوده‌اند. علاوه بر اینها 7 دادستان ایالتی دیگر نیز در حال بررسی شکایات مشابهی هستند.
هفته گذشته نیز یک دادگاه فدرال در لس‌آنجلس دستور ترامپ درباره کسانی که ویزای مهاجرت دارند را معلق کرده بود. دادگاه دیگری در ایالت ماساچوست نیز از تمدید دستوری مشابه برای توقف اجرای دستور دونالد ترامپ که شنبه پیش صادر شده بود خودداری کرده است.