مراسم تقدیر از فیلم «چ» با حضور ابراهیم حاتمی‌کیا صبح روز گذشته در موسسه همشهری برگزار شد. در این مراسم حاتمی‌کیا با صراحت و پیش از نمایش فیلم خود که قرار است از روز چهارشنبه در سینماهای کشور به نمایش درآید، سخن گفت.
حامی بزرگ من مرتضی آوینی بود
در ابتدای این مراسم ابراهیم حاتمی‌کیا، کارگردان برجسته سینمای ایران گفت: واقعیت این است که من خوشبختانه هیچ حلقه حفاظتی ندارم و هر کس هر چه بخواهد در هر لحظه‌ای می‌تواند بگوید و حامی با قدرتی هم ندارم. حامی بزرگ من مرتضی آوینی بود. وقتی که او را از دست دادم در لحظه اول متوجه نشدم چه کسی را از دست داده‌ام اما هرچه زمان گذشت بیشتر فهمیدم چقدر جای او خالی است.
به واسطه مردم حاتمی‌کیا شدم
به گزارش تسنیم وی ادامه داد: من مرد این نوع محفل‌ها نیستم و هر چقدر از اینجا فاصله بگیرم راحت‌تر می‌توانم زندگی کنم. هر عزیزی یک حاتمی‌کیا در ذهنش رشد کرده و دوست دارد حاتمی‌کیای ذهنش به همان مسیری برود که در ذهنش ساخته است. من به واسطه مردم و تماشاگران حاتمی‌کیا شدم و نه به واسطه عزیزان مطبوعاتی. اگر می‌خواستم اینطور باشم قطعا گمراه می‌شدم. این فضا را با خودم غریبه نمی‌دانم اما آنچه مرا به اینجا کشانده است، نگاه مردم بوده و برای اینکه این اتفاق بیفتد محاسبه‌ای دقیق نداشته‌ام و برای خوشامد کسی کار نکردم. همیشه نسبت به منتقدان با فاصله ایستادم و احترام آنها را نگه می‌دارم که هم آنها بتوانند حرفشان را بزنند، هم من.
خودم را صرف جامعه سینمایی نمی‌کنم
کارگردان فیلم «چ» عنوان کرد: مقداری سر و صدا راه انداختم و برخی این را دوست ندارند اما من در این فضای سوءتفاهم زندگی کرده‌ام. گذشت زمان همه چیز را مشخص می‌کند و به همین دلیل می‌گویم جای مرتضی آوینی خالی است. من هم ناله‌هایی دارم اما به حکم غریزه باید این کارها را انجام دهم. اصرار دارم خودم را صرف جامعه سینمایی نکنم و علاقه‌ای به این بحث ندارم. نه اینکه علاقه نداشته باشم؛ عشقم سینماست اما غرق شدن در آن را نمی‌پسندم و فکر می‌کنم برخی در این عالم غرق شده‌اند و سینما برایشان بت شده است. امسال فیلم‌های بسیاری در جشنواره ساخته شده اما چه میزان از آن مربوط به جمهوری اسلامی است؟ چه میزان مربوط به این می‌شود که الان مقابل آمریکا یک حالت تحقیرآمیز داریم و نگران شده‌ایم؟ چقدر سخت است برای دولت و آقای ظریف با آن مشخصات، چه باید بکند. احوال ما تحقیر شده است و مثل کسانی است که گرفتار شده‌اند و دست‌شان را بسته‌اند.
سینما برای من جای غریبی است
وی با اشاره به اینکه سینمای ما از دغدغه‌های‌مان صحبت نمی‌کند، افزود: سینمای ما این چیزها را نمی‌گوید و اصلا این مسائل مطرح نمی‌شود و ما داریم به جهان می‌گوییم که دروغگو هستیم. ما به سینما می‌گوییم اسم ما حسین، علی و نقی است ولی مثل آنها رفتار نمی‌کنیم و هیچ نسبتی با آنها نداریم. متاسفانه موسسه همشهری به بخشی از جریان بها داده است و متوجه نبودیم زیر پایمان را خالی می‌کنیم. امکان اینکه دوباره اتفاقی در کشور بیفتد وجود دارد ولی در آن زمان چه کسی روبه‌روی این اتفاقات می‌ایستد؟ ما چطور بچه‌هایمان را تربیت می‌کنیم؟ من در سینما این را نمی‌بینیم و وقتی نبینم سینما برای من جای غریبی است و در حال افتادن در اقلیت محض هستیم.
سینمای جشنواره‌ای بلای جان ما شده است
کارگردان فیلم «چ» خاطرنشان کرد: همچنان مصرم که جشنواره‌های ما قرار بود فجر انقلاب را مطرح کنند. کجاست این نوع سینما؟ این سینمای جشنواره‌ای بلای جان ما شده است. کاش راه ما به دنیا قطع می‌شد تا به فکر خودمان باشیم. وقتی «شیار ۱۴۳» دیده نمی‌شود به این دلیل است که مساله عده‌ای نیست. در حالی که مردم در اکران‌ها حضور داشتند و با شدت با «شیار ۱۴۳» ارتباط برقرار کردند.
بین خواست مردم و سینما فاصله است
حاتمی‌کیا ادامه داد: بین آنچه که مردم می‌خواهند و آنچه بچه‌های سینما می‌گویند فاصله است. سینما برای من بت نیست. فرش قرمز برای ما مسیر خون است. ما با چیزهایی عجین بودیم که نمی‌توانیم از آن دست بکشیم. کجاست قلم‌هایی که با قدرت پای این بحث‌ها بایستد. زمانی زیادی است که مجله و روزنامه نمی‌خوانم چون احوالشان با من یکی نیست. اگر دیر اقدام کنیم و توجهی نداشته باشیم اوضاع بدتر می‌شود. اوایل انقلاب فیلم‌های خانواده‌ای داشتیم و مساله جامعه در آن بود اما الان کاملا پاک‌سازی شده است. کارگردان سینمای ایران اضافه کرد: استاد اعظم این جنس نگاه آقای کیارستمی است و تأسی از این نوع نگاه تا دل‌تان بخواهد وجود دارد و عده‌ای می‌توانند در آن واحد کشوری که ۱۲۰۰ کیلومتر در آن جنگ می‌شود را نبینند و دنبال دفترچه مشق‌شان بروند.
سینمای فجر، سینمای فجر انقلاب نیست، حالا اسم من ضد انقلاب شود یا هر چیز دیگر
حاتمی‌کیا افزود: وقتی به آدم ضربه می‌زنند، از یک جایی به بعد کرخت می‌شود. من معتقدم سینمای فجر، سینمای فجر انقلاب نیست. حالا اسم من ضد انقلاب شود یا هرچیز دیگر. مهم نیست. سینمای ایران به سمت مرده شدن پیش می‌رود. شب گذشته برای دیدن تستی از فیلمم به سینمایی رفتم و اصلا مخاطبی ندیدم؛ چه کسی باعث ایجاد این شرایط شده است؟ بخشی از این جریان به دلیل سینمای جشنواره‌ای است که هنوز مبلغانی دارد. حاتمی‌کیا در پایان خطاب به روزنامه‌نگاران گفت: مرا بزنید و تحقیر کنید اما باید بفهمید قلمتان تحریکم نمی‌کند. طوری بنویسید که من بفهمم قلمتان من را تحقیر نکرده است. اگر من را تحقیر کنید به خودتان منتقل می‌شود. همان طور که اگر من را تشویق کنید به خودتان بازمی‌گردد.