با بازگشت نامزد رسوا شده جمهوریخواهان فرانسه به کوران انتخابات ریاستجمهوری، چالش 4 ضلعی قدرت در مهمترین الگوی سیاسی اتحادیه اروپایی به شکلی بیسابقه درآمد. فرانسوا فیون به عنوان متحد پنهان نیکولا سارکوزی در جناح راست میانه، دوشنبه گذشته با عذرخواهی تاکتیکی اعلام کرد از نامزدی حزب جمهوریخواه «اتحاد برای جنبش مردمی» کنارهگیری نمیکند. بدین ترتیب مربع جنگ قدرت در فرانسه برای اولین بار با رقابت پایاپای 4 جریان سیاسی سنتی و مستقل این کشور شامل احزاب همیشه حاکم اما کماقبالتر جمهوریخواه و سوسیالیست به عنوان راست و چپ میانه و همچنین احزاب محبوبتر «جبهه ملی» و «در حرکت» در 2 منتهاالیه راستگرایی سنتی و نولیبرالیسم چپ در انتخابات ریاست جمهوری بهار آینده شکل میگیرد. این چالش میتواند در انتخاباتی که بشدت متاثر از فضای جهانی ناشی از به قدرت رسیدن دونالد ترامپ در آمریکاست، یکپارچگی حاکمیت و مردمسالاری فرانسه به عنوان مهمترین رکن اجتماعی اتحادیه اروپایی را دچار گسیختگی و تزلزل کند. پس از آنکه فیون نخست وزیر اسبق فرانسه متهم به استخدام دولتی غیرقانونی همسر اصالتا انگلیسی و بچههایش به مدت 15 سال و بدون اطلاع آنها شد، عمده محبوبیت خود را به عنوان بخت نخست ریاستجمهوری از دست داد و حدود 70 درصد فرانسویها خواهان کنارهگیریاش از رقابت انتخاباتی شدند اما این سیاستمدار سمج 62 ساله دوشنبه در گردهمایی انتخاباتی جمهوریخواهان اعلام کرد به رغم فشارهای وارده از طرف حزب خود حاضر به کنارهگیری نیست. او رسما به خاطر اشتباهاتش ابراز ندامت کرده و از مردم عذرخواهی کرد اما در عین حال به طور غیرمستقیم جرم اصلی خود را که برداشت غیرقانونی نزدیک به یکمیلیون دلار پول از خزانه دولت به اسم اعضای خانوادهاش بود را نیز انکار کرد.
براساس آخرین نظرسنجی موسسه «اوپینیون وی»، مارین لوپن رهبر حزب جبهه ملی در دور اول انتخابات بیش از یکچهارم آرا یعنی ۲۶ درصد رای شرکتکنندگان را به خود اختصاص خواهد داد. او که کارزارش را به طور رسمی از شهر لیون کلید زد، در میان وعدههای انتخاباتی خود بر خروج فرانسه از پیمان نظامی ناتو تاکید کرد تا از این پس فرانسه در جنگهایی که به آن ارتباط ندارد حضور نیابد. شعار اصلی لوپن، برگرداندن آزادی به فرانسه و شنیدن صدای ملت است. بسیاری از کارشناسان او را با دونالد ترامپ، رئیسجمهور آمریکا مقایسه میکنند و معتقدند وی میخواهد به سبک ترامپ با ایجاد یک نتیجه غیرقابل پیشبینی همه را شگفتزده کند. از دیگر وعدههای لوپن اصلاح جامع ساختار اتحادیه اروپایی و جایگزینی آن با یک سیستم همکاری بین کشورها بدون داشتن پول مشترک و مرزهای باز است. او در انتخابات ریاستجمهوری سال 2012 اگرچه در رتبه سوم قرار گرفت و به دور دوم نرفت اما توانست بیشترین آرای تاریخ جبهه ملی در این کشور را کسب کند. حال با توجه به اینکه در این دوره آرای هر دو حزب اصلی سوسیالیست و جمهوریخواه فرانسه با ورود بیسابقه جریان چهارم ریزش کرده است، میتوان پیشبینی کرد لوپن دستکم به دور دوم راه خواهد یافت. چهره جریان چهارم کسی نیست جز «امانوئل مکرون» 39 ساله، نامزد چپ مستقل میانهرو که البته در تقسیمبندی سنتی قدرت در فرانسه منتهاالیه چپ نولیبرال خوانده میشود. این بانکدار و وزیر اقتصاد پیشین دولت فرانسوا اولاند با وجود سن کمش در زمینه مسائل مالی و اقتصادی شهرتی ویژه دارد که بیش از هر چیز مربوط به قانون سختگیرانه موسوم به ماکرون است. او که طرفدار باقی ماندن فرانسه در اتحادیه اروپایی است با شعار «برداشتن دیوارها» و ادعای اصلاح کامل ساختار فاسد سیاسی نیز کارزار خود را این هفته از لیون آغاز کرد، در حالی که آشکارا محبوبیت گستردهای در میان اقلیتها و جوانان به دست آورده است. کارشناسان او را بخت اصلی انتخابات میدانند، چرا که به عنوان یک چهره میانهرو میتواند آرای سنتی راست و چپ میانه را به خود جلب کرده و در رقابت احتمالی مرحله دوم با لوپن ملیگرا، او را همانند پدرش در انتخابات سال 2012 شکست دهد. اما کسی که قرار بود به عنوان نامزد حزب حاکم در غیاب رئیسجمهور فرانسوا اولاند باشد در حال حاضر بخت آخر محسوب میشود. «بنوا آمون» وزیر آموزشوپرورش پیشین دولت ناکارآمد سوسیالیست، سر و کلهاش آخر از همه و همین هفته پیش ظاهر شد. آمون اگرچه با شکست دادن مانوئل والس، نخستوزیر تازه استعفا کرده، ظاهرا نماینده حزب حاکم سوسیالیست شده است اما او هم مثل ماکرون، یک چهره ضد ساختار است. آمون جوان و کمتجربه ممکن است به خاطر اختلافات داخلی درون حزب و عدم حمایت طیف اولاند-والس از خود نتواند در مواجهه با 3 رقیب کارکشتهاش رای بالایی کسب کند اما نباید فراموش کرد آرای این چهره سیاسی کمشناخته شده در نظرسنجی این هفته نشان از رشد محبوبیتش تنها ظرف چند روز دارد که میتواند زنگ خطر را برای دیگران به صدا درآورد. ملغمه 4 قطب انتخاباتی همتوان که حتی دولتیترین آنها هم به سبک رئیسجمهور یاغی آمریکا شعارهای مرکزگریزانه سر میدهند را میتوان به جای مردمسالاری فرانسوی به سالاد فرانسوی با سس ترامپ تشبیه کرد.
تظاهرات فرانسویها علیه تجاوز پلیس
به دنبال متهم شدن یک افسر پلیس به تجاوز و آزار جنسی یک جوان سیاهپوست، معترضان در منطقه لو بلان منیل در حومه پاریس، پایتخت فرانسه، تظاهرات کردند و یک خودرو را به آتش کشیدند. در این تظاهرات که به درگیری پلیس با معترضان منجر شد، مردم ضمن محکوم کردن خشونت و سوءاستفاده پلیس فرانسه از قدرت خواستار برقراری عدالت شدند. بتازگی یک مرد سیاهپوست 22 ساله که با نام «تئو» شناخته شده، پس از دستگیری توسط پلیس در حومه پاریس مورد ضرب و شتم و آزار جنسی قرار گرفت. تئو به بیمارستان منتقل شده و به دلیل شدت جراحات نیاز به عمل جراحی پیدا کرده است. وزارت کشور اتهام شکنجه و تجاوز از سوی 4 افسر پلیس را تایید کرده اما پلیس این اتهامات را رد کرده است. این برای سومین روز بود که فرانسویها، تظاهراتی در اعتراض به خشونت پلیس فرانسه علیه تئو برگزار کردهاند. شنبه و یکشنبه این هفته نیز درگیری و آتشسوزی در یک مجتمع مسکونی بزرگ نزدیک محل دستگیری تئو گزارش شده بود که معترضان 3 خودرو را به آتش کشیدند و چندین معترض نیز دستگیر شدند.