احمد طالقانی: با گذشت بیش از 3 سال از طرح موضوع بورسیهها و حواشی پیرامون آن هنوز این پرونده به سرانجام مشخصی نرسیده و بسیاری از دانشجویان بلاتکلیف هستند. برای بررسی این موضوع و پیگیری وضعیت دانشجویان گفتوگویی را با فرهاد فلاحتی، عضو کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس شورای اسلامی انجام دادهایم که هماینک پیشروی شماست.
***
با گذشت بیش از 3 سال از موضوع جنجالی بورسیهها و موجسواری برخی جریانات سیاسی هنوز تکلیف دانشجویان مشخص نیست، بالاخره پرونده بورسیهها به کجا رسید؟
به دلیل شفافیت نداشتن وزارت علوم، اصل بروز تخلف در هالهای از ابهام است، ماجرای بورسیهها در حقیقت یک جریانسازی بود که برخی گروههای سیاسی برای پیشبرد اهداف خود به راه انداختند. در واقع موضوع بورسیهها بیش از آنکه حاکی از یک طرح و برنامه فساد آموزشی باشد، ناشی از فضای مسموم تبلیغاتی بود. گروهی از سیاسیون میخواستند یک مسیر انحرافی ایجاد کنند که البته تا حدودی موفق هم شدند، آنها با شانتاژ تبلیغاتی افکار عمومی و قشر دانشگاهی را حساس کردند اما در عمل دستشان خالی بود و نتوانستند سند و مدرک محکمه پسندی را به نهادهای نظارتی و قانونی ارائه کنند.
تا مدتها برخی افراد در رسانهها و مطبوعات اینطور وانمود کردند که گروهی با سوءاستفاده و زد و بند خود را به عنوان هیأت علمی به آموزش عالی تحمیل کردهاند، آیا شما در مجلس و به طور مشخص کمیسیون آموزش با چنین سوءاستفادههایی مواجه شدید؟
میزان تخلفات کمتر از آن چیزی بود که در رسانهها مطرح شد، به هر حال در همه دورهها تعدادی با زد و بند و رابطهبازی در سیستم آموزش عالی کشور جذب شدهاند، افرادی که صلاحیتهای علمی لازم را نداشتند و افراد شایستهای به دلیل تحمیل آنها از راهیابی به موسسات آموزش عالی بازماندند. این موارد در دورههای قبلی بیشتر بوده اما رسانههای مدعی شفافیت به دلیل اینکه آنها از حزب و باند و جریان سیاسی خودشان بودند به موضوع نمیپرداختند، حال آنکه در دولت قبل با جوسازی این تخلفات اندک را پررنگ کردند البته تخلف در هر اندازهای قابل پذیرش نیست اما نباید معیارها در برخورد با تخلفات دوگانه باشد.
بسیاری از دانشجویانی که در موضوع بورسیهها نام آنها به میان آمده هنوز بلاتکلیف هستند، در حالی که در عمل تخلف خاصی نداشتند، آیا مجلس راهکار مشخصی برای تعیین تکلیف این گروه از دانشجویان و الزام دولت به پذیرش روالهای قانونی در دست اقدام دارد؟
این قضیه از چند جهت وارد است، نخست حق و حقوقی که از دانشجویان بورسیه تضییع شد، به هر حال حیثیت علمی و آبروی آنها در معرض خطر قرار گرفت. آنطور که ما بررسی کردیم بیشتر جنجالها و اتهامزنیها توسط افرادی صورت گرفت که در پرونده بورسیهها تخلف کرده بودند، همانها علاقهمند بودند که بررسی این موضوع به جای طرح در نهادهای قانونی به رسانهها کشیده شود، به هر حال بیشتر بورسیهها که ما بررسی کردیم مشکلی نداشتند و تخلف هم در حد افراد انگشتشماری بود که موضع مجلس هم حمایت از این افراد نیست. این موضوع در قوه قضائیه هم مطرح شده و پرونده همچنان مفتوح است.
آیا تا به حال احقاق حقوقی صورت گرفته است؟ به نظر میرسد این موضوع عملا دچار مرور زمان شده است!
نوعی بیعملی را در وزارت علوم مشاهده میکنیم اما مجلس در این پرونده منطقی و به دور از جوسازیها برخورد کرده است، کمیسیون آموزش ضمن دریافت گزارشهای تخصصی از دانشجویان و همچنین نظام آموزش عالی کشور در فضایی توأم با آرامش مناقشه بورسیهها را بررسی کرده و تعدادی هم که مشکلی نداشتند احقاق حق شدهاند اما کمیسیون آموزش مجلس آمادگی دارد تا پذیرای دانشجویانی باشد که احساس میکنند دچار هتک و خسارت شدهاند؛ آنها میتوانند به کمیسیون آموزش مراجعه، طرح شکایت کنند و مطمئن باشند که مجلس به موضوع با نهایت جدیت رسیدگی میکند.
به غیر از موضوع جنجالی بورسیهها در عمل بسیاری از دانشجویان دوره دکترا بلاتکلیف هستند در حالی که برای تحصیل آنها هزینههای زیادی صرف شده است اما کشور از تخصص آنها بیبهره مانده و معلوم نیست چرا با افزایش میزان پذیرش، برنامه خاصی برای جذب این دانشجویان وجود ندارد.
همینطور است! یکی از انتقاداتی که به وزارت علوم وارد است همین بلاتکلیفی دانشجویان دوره دکتراست حال آنکه بسیاری از آنها عمری را در راه علم و تحصیل سپری کردهاند، ما پیگیر اقدامات وزارت علوم برای دانشجویان دوره دکترا هستیم و به طور قطع از مدیران این وزارتخانه توضیح میخواهیم.