گروه سیاسی: دونالد ترامپ، رئیسجمهور آمریکا هرچند تاکید دارد سیاستش برابر ایران یا سایر کشورها را اعلام نکند اما با این حال از میان اظهارات او میتوان دریافت رویکرد رئیسجمهور آمریکا برابر تهران، اجرای سختگیرانه برجام از طریق اعمال تحریمهای جدید است.
به گزارش «وطنامروز» رئیسجمهور آمریکا اگر چه ترجیح میدهد همچون رؤسای سابق آمریکا از وجود همه گزینهها روی میز برابر ایران سخن بگوید اما تاکید روز پنجشنبه او بر اینکه «در خارج از کشور به دنبال جنگ نیست» و میخواهد «تحریمهای جدیدی را ضد ایران وضع کند» و «قصدی برای توقف آن ندارد» نشان میدهد اساسا گزینه نظامی در سیاست خارجی دونالد ترامپ جایگاهی ندارد چه اینکه او در رقابتهای انتخاباتی نیز از صرف هزینه 6 تریلیون دلاری دولت آمریکا برای دخالت نظامی در کشورها بشدت انتقاد میکرد و معتقد بود با این پول میشد دوباره آمریکا را ساخت. اکنون به نظر میرسد او در مواجهه با ایران همین سیاست را در پیش گرفته و گزینه «جنگ» را به «بایگانی» فرستاده و بیشتر به دنبال اعمال فشار از طریق افزایش تحریمها علیه ایران است، کما اینکه او روز پنجشنبه اعلام کرد دولت او از جنگ اجتناب میکند و دولت جنگ نیست. آمریکاییها این پروسه را با بازنگری در برجام دنبال میکنند. کما اینکه وزیر خارجه فرانسه نیز که پنجشنبهشب با همتای آمریکایی خود دیدار کرد از تلاش آمریکا برای برای تغییر برجام از «بیخ و بن» سخن گفت.
دونالد ترامپ، رئیسجمهور آمریکا روز پنجشنبه برای معرفی نامزد جدیدش برای وزارت کار، در نشست خبری حاضر شد. او در این نشست به تکرار ادعاهای غرب و آمریکا علیه ایران پرداخت و گفت: ایران از دولت قبل سوءاستفاده میکرد و بزرگترین حامی تروریسم است. ما تحریمهای جدیدی را ضد این کشور وضع کردیم و فعلا قصد نداریم آن را متوقف کنیم. ترامپ اشارهای هم به برجام کرد و افزود: این توافق (هستهای) بدترین توافقی است که تا به حال دیدهام. رئیسجمهور آمریکا البته درباره رویکرد خود در قبال ایران و عدم تمایلش به برجام توضیح داد. او تصریح کرد: «در خارج از کشور به دنبال جنگ نیستیم، دنبال صلح هستیم اما صلح از قدرت به دست میآید. در داخل هم من به دنبال امنیت هستم». ترامپ همچنین از فرمان پیشین خود درباره محدودیتهای ویزا برای اتباع چند کشور مسلمان از جمله ایران و بررسی سختگیرانهتر اعطای ویزای آمریکا دفاع کرد و گفت: دادگاهها با فرمان من مخالفت کردند اما من کوتاه نمیآیم. رئیسجمهور آمریکا با بیان اینکه بهترین وکلای آمریکا در حال کار روی فرمان جدید هستند، ادامه داد: این فرمان مهاجرت بهگونهای خواهد بود که از رأی دادگاه در امان بماند. هفته آینده فرمان جدید صادر خواهد شد تا امنیت شهروندان آمریکایی «به نحوی فراگیر» در برابر تهدیدات حفظ شود. وی افزود: «برخی از اقداماتی که من انجام میدهم، محبوب نیست اما برای امنیت کشور لازم است». در ادامه این نشست خبری ترامپ در پاسخ به سوال خبرنگاری درباره واکنش واشنگتن به مسکو، ضمن تاکید بر اینکه «هیچوقت خواهان صحبت کردن درباره اقدامات نظامی نیست» از تعامل با روسها استقبال کرد و گفت: «ما یک قدرت هستهای هستیم، روسیه هم هست. میدانید! در جلسات توجیهی اطلاعاتی به من گفتهاند که هولوکاست هستهای با هیچ چیز قابل مقایسه نیست. بنابراین کنار آمدن با آنها چیز مثبتی است». رئیسجمهور آمریکا تاکید کرد او هیچ وقت خواهان صحبت کردن درباره مسائل اینچنینی نیست، مثلا خواهان صحبت کردن درباره مواضعش درباره ایران نیست «چرا که آنها نباید بدانند ما چه کار خواهیم کرد». ترامپ گفت: «نمیگویم میخواهم با کرهشمالی چه کنم. نمیگویم میخواهم با ایران چه کنم. میدانید چرا؟ چون آنها نباید بدانند».
تأکید دوباره ترامپ بر اعمال تحریم
ترامپ میگوید نمیخواهد مواضعش را درباره ایران اعلام کند اما با این حال همواره بر تحریمهای بیشتر تاکید میکند. او پنجشنبه در نشست مشترک خبری با بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر رژیم صهیونیستی که در کاخ سفید برگزار شد، یکبار دیگر بر تداوم تحریمهای ایران تاکید کرد. ترامپ در آغاز این نشست خبری مشترک مدعی شد اسرائیل با تهدیدات فراوانی از جمله تهدید «ایران هستهای» مواجه بوده است. وی بار دیگر با بیان اینکه توافق هستهای «یکی از بدترین توافقهایی است که دیدهام» گفت دولت او تحریمهایی را علیه ایران وضع کرده و بعد از این هم اقدامات بیشتری برای جلوگیری از دستیابی ایران به «سلاح اتمی» انجام خواهد داد. نخستوزیر رژیم صهیونیستی در پاسخ به سوالی درباره اینکه چه انتظاری از دولت جدید آمریکا در قبال ایران دارد ابتدا از اقدامات ضدایرانی ترامپ در طول 2 هفته گذشته تقدیر و سپس ادعاهای همیشگی خود را تکرار کرد. نتانیاهو گفت: «رئیسجمهور ترامپ در طول چند هفته گذشته- از زمان آغاز ریاستجمهوریاش- رهبری تلاشهایی بسیار مهم (علیه ایران) را به عهده داشته است. او به تخلفات آنها در زمینه موشکهای بالستیک اشاره کرده است». وی اضافه کرد: «بنابراین به چالش کشیدن ایران در زمینه موشکهای بالستیک و وضع تحریم علیه آنها و حزبالله و وادار کردن آنها به پرداخت هزینه بابت تروریسم، تغییری است که از زمان روی کار آمدن رئیسجمهور ترامپ کاملاً نمایان بوده است. من از این استقبال میکنم». وی گفت: «فکر میکنم اگر با یکدیگر همکاری کنیم- نهتنها آمریکا و اسرائیل، بلکه بسیاری از دیگر کشورهایی که درباره خطر بزرگ ایران همنظر هستند- میتوانیم خطر ایران و رویکرد تهاجمی آن را دفع کنیم». نتانیاهو با بیان اینکه این موضوع برای «اسرائیل و کشورهای عربی» حائز اهمیت است، اضافه کرد این موضوع برای آمریکا هم اهمیتی حیاتی دارد. نتانیاهو مدعی شد: «اینها (ایرانیها) در حال ساخت موشکهای قارهپیما هستند. آنها میخواهند به زرادخانه هستهای دست پیدا کنند، نه فقط یک بمب! یکصد بمب! آنها میخواهند این توانایی را داشته باشند که این بمبها را به سمت هر نقطه از کره زمین و در نهایت به سمت آمریکا پرتاب کنند». نخستوزیر رژیم صهیونیستی با تأکید دوباره بر اینکه از «این تغییر» استقبال میکند گفت با رئیسجمهور آمریکا برای «دفع این خطر» همکاریهای نزدیکی خواهد داشت.
بازنگری برجام از بیخ و بن
دولت ترامپ در شروع کار خود با تحریم 12 شرکت و 13 شخصی که با ایران همکاری داشتند نشان داد بیش از تقابل نظامی به دنبال فشار اقتصادی بر تهران است. آمریکا به دنبال این است با مذاکره مجدد در برجام، حداقل امتیازهای ایران از این توافق را سلب کند و فشارها را افزایش دهد. موضوع بازنگری در برجام، یکی از محورهای اصلی گفتوگوی پنجشنبهشب ژان مارک آیرو، وزیر خارجه فرانسه با «رکس تیلرسون» همتای آمریکاییاش در حاشیه نشست گروه جی 20 در شهر بن آلمان بود. وزیر خارجه فرانسه پس از این دیدار به میان خبرنگاران آمد و از مذاکراتشان خبرهایی داد. به گزارش فارس، یکی از محورهای سوالات مطرح شده در این نشست، بحث ایران بود. او گفت: «درباره ایران خیلی بحث شد. درباره نقش ایران در خاورمیانه که این کشور باید به عنوان یک قدرت منطقهای، به ایجاد صلح و ثبات کمک کند و الان اینگونه نیست. خیلی (با این هدف) فاصله داریم».
آیرو افزود: «از سوی دیگر، بحث پایبندی ایران به توافق هستهای هم مطرح شد. من پایبندی فرانسه به این توافق را یادآور شدم. در این حوزه، احساس کردم (با آمریکاییها) اختلاف داریم». یکی از خبرنگاران پرسید: «آیا ایالاتمتحده میتواند این توافق را زیر سوال ببرد؟» ژان مارکآیرو پاسخ داد: «آنها میگویند میخواهند همه چیز را از بیخ و بن بررسی کنند. امیدوارم این (موضع)، راه را به سوی ریسک و خطر باز نکند». آیرو همچنین با تکیه بر ادعاهایی بیاساس علیه سیاستهای منطقهای ایران گفت در حال حاضر مساله ایران، توافق هستهای نیست، بلکه موضوع دخالت این کشور در منطقه بویژه در عراق و سوریه است.
آمریکا: نمیخواهیم برجام را پاره کنیم
پس از این اظهارات وزیر خارجه فرانسه بود که خبرنگاران سراغ تیلرسون رفتند و از او درباره برجام پرسیدند. وزیر خارجه جدید آمریکا در نخستین اظهارنظر رسمی خود درباره برجام پس از بر عهده گرفتن سکان این وزارتخانه، اخبار موجود درباره قصدش برای نقض برجام را تکذیب کرد. او هر چند درباره «بررسی برجام از بیخ و بن» که همتای فرانسویاش از آن سخن گفته بود، جوابی نداشت ولی معتقد بود درباره ایجاد احساس برجامستیزانه در طرف فرانسوی، وی مقصر نبوده، زیرا «من اصلاً چنین احساسی (در مارک آیرو) ایجاد نکردم».
والاستریتژورنال: ترامپ نمیتواند بین ایران و روسیه اختلاف ایجاد کند
روزنامه آمریکایی «والاستریتژورنال» در گزارشی با اشاره به اتحاد بین ایران و روسیه نوشت: با اینکه ایران و روسیه مواقعی در امور خاورمیانه هم نظر نیستند اما اگر دولت «دونالد ترامپ» رئیسجمهور آمریکا تلاش دارد بین این دو اختلاف بیندازد، انگیزشهای کمی وجود دارند که به روسیه ارائه شود تا این کشور شریک بسیار مهم خود را رها کند. «الی گرانمایه» تحلیلگر ارشد ایرانی در اندیشکده «شورای روابط خارجی اروپا» در این زمینه گفت: «اختلاف بین روسیه و ایران بویژه در زمینه نبرد در سوریه وجود دارد اما درک و شناخت نیز بین دو طرف و در مواقع همکاری موجود است». به گزارش فارس، در ادامه این تحلیل نویسنده از قول «عماد سلامی» استاد علوم سیاسی دانشگاه آمریکایی لبنان نوشت: «در هرحال ترامپ قادر نخواهد بود از اختلافات بالقوه بین ایران و روسیه بهرهبرداری کرده و آنها را ازهم جدا کند. اینک ایران و روسیه جبهه متحد قدرتمندی را شکل دادهاند. این روسیه و ایران هستند که آمریکا را از متحدانش دور کرده و بین آمریکا، ترکیه و عربستان سعودی بابت امور عراق و سوریه شکاف ایجاد کردهاند و اختلاف در غرب را نیز مدیریت میکنند». وبگاه نشریه «ویکلی استاندارد» نیز در تحلیلی، طرح دولت آمریکا برای شکستن ائتلاف بین ایران و روسیه را ناممکن دانست. این نشریه نوشت: «ائتلاف روسیه و ایران در سوریه مستحکم شده است. مسکو و تهران در این کشور ابتدا از «حافظ اسد» رئیسجمهور سوریه و سپس از پسرش حمایت کردهاند».