محمدجواد نوروزی*: وزارت راه وشهرسازی به عنوان یکی از بزرگترین وزارتخانههای کشور که از تجمیع 2 وزارت بزرگ مسکن و شهرسازی و راهوترابری تشکیل شده است، به دلیل ارتباط مستقیم با زندگی مردم نقش بسیار مهمی در عمران و اقتصاد کشور دارد و به همین جهت اقدامات این وزارتخانه میتواند نقش بسزایی در رونق اقتصاد خرد و کلان و بر طرف کردن بسیاری از نیازهای اولیه خانوار داشته باشد. بخش زمین و مسکن دارای اثرات درونبخشی و برونبخشی در اقتصاد کشور است، به همین دلیل کارشناسان اقتصادی از این بخش به عنوان لکوموتیو اقتصاد یاد میکنند که قادر است علاوه بر رونق درونبخشی و تامین یکی از نیازهای اصلی خانوار، سایر بخشهای اقتصادی را نیز به حرکت درآورد. لکوموتیو اقتصاد، شامل بخشها و صنایعی است که پیوند پیشین و پسین قوی با سایر صنایع و بخشهای اقتصاد دارند. در نتیجه رشد و رونق آنها باعث حرکت وسیع در بخشهای متعدد اقتصادی شده و میتواند تاثیر برجستهای بر رونق کل اقتصاد کشور داشته باشد. در 4 سال گذشته بخش مسکن در رکود بیسابقهای به سر میبرد که با توجه به نقش مسکن به عنوان یک لکوموتیو اقتصادی که با 102 صنعت ارتباطات پیشین و پسین دارد، منجر به تعمیق رکود در سایر بخشهای مرتبط نیز شده است. متاسفانه در طول 4 سال گذشته بسیاری از برنامههای اعلام شده توسط وزارت راهوشهرسازی به مرحله اجرایی نرسیده است و صرفا مسؤولان مربوط به بیان کلیاتی در حرف بسنده و به دادن وعدههایی بدون ارائه شیوه اجرایی و نوع عملیاتی کردن ایدهها اکتفا کردهاند. این امر سبب بلاتکلیفی این بخش در سیاستهای دولت شده است. یکی از جداول زیر فقط بخشی از وعدهها و صحبتهای کلی است که وزیر راهوشهرسازی در روز رأی اعتماد در مجلس شورای اسلامی جهت اخذ رأی نمایندگان بیان کرد که متاسفانه هنوز نه اجرایی شده و نه برنامهای مدون و اجرایی برایش ارائه شده است. با توجه به همین مساله و عدم توفیق وزیر راهوشهرسازی، سال گذشته استیضاح وزیر راهوشهرسازی از سوی نمایندگان مجلس شورای اسلامی مطرح شد و عباس آخوندی نیز در راستای اقدامات قبلی خود، روزهای پرکاری را در پیش گرفت اما این پرکاری نه از حیث عملیاتی کردن تعهدات قبلی، بلکه روزهای پرکار در دادن وعدههای غیرکارشناسی جدید بود تا با این حربه بتواند خود را فردی با برنامه و کاری و استیضاح را غیرفنی و سیاسی جلوه دهد. وزیر راهوشهرسازی در دادن این وعدههای جدید، این قدر شتاب کرده که اصلا بحثهای کارشناسی را در نظر نگرفته است به طوری که وعده «احداث ۷ فرودگاه بینالمللی در اطراف تهران تا سال ۱۴۰۴» در حالی از سوی وزیر مطرح میشود که طبق سخنان آخوندی فرودگاه امام خمینی(ره) ظرفیت بالقوه جابهجایی
50 میلیون مسافر را دارد که الان با ظرفیت 6 میلیون مسافر فعالیت میکند، در واقع وقتی این فرودگاه دارای ظرفیت بالاست و الان با ظرفیت پایین کار میکند، منطقی و عقلانی است که به جای احداث 7 فرودگاه جدید! همین فرودگاه را سروسامان دهیم. وعده «تصویب شدن وام 100 میلیونی ساخت در آینده» نیز زمانی مطرح شده است که وام خرید در بلاتکلیفی آشکار به سر میبرد و طبق اعلام مسؤولان بانک مرکزی با عدم استقبال مردم (به دلیل عدم توجه به توانمندی خانوار ایرانی بود) روبهرو شده است. وعده بسیار جالب دیگر وعده «آمادگی ساخت یک میلیون مسکن در آینده» است که درست 2 روز قبل از استیضاح توسط آخوندی به عنوانی یکی از اقدامات آینده وزارت راهوشهرسازی از آن یاد کرده است.جالب اینجاست که در صورتی که معلوم نیست این آمادگی چگونه و چه زمانی به وقوع خواهد پیوست و صرفا به عنوان یک آرزو بیان میشود، این آرزو در دولت گذشته محقق و سالانه حدود یک میلیون مسکن ساخته شده است. متاسفانه این آرزو زمانی بیان میشود که وزارت راهوشهرسازی طی سالهای گذشته، واحد جدیدی نساخته که هیچ، بلکه در تکمیل پروژههای ناتمام مسکنمهر هم ناتوان بوده است تا جایی هر روز وعدههای جدید داده میشود. دادن وعدههای جدید غیرکارشناسی و متناقض آخوندی، در صورتی است که تجربه عملکرد آخوندی طی سالهای گذشته نشان داده است وی دستی توانا در عدم اجرای وعدههای قبلی داشته است و ارائه این وعدهها در شرایط کنونی حربهای است تا بتواند خود را فردی با برنامه و کاری و استیضاح را غیرفنی و سیاسی جلوه دهد ولی نمایندگان ملت باید با شناسایی این ترفندهای قدیمی، حقوق مردم را مطالبه کنند.
*کارشناس ارشد راهوشهرسازی