گروه اقتصادی: شاید هیچگاه باور نکنید اما امکان دارد شما در یک موسسه اعتباری یا بانک سپردهگذاری کنید و بعد از مدتی پول خود را بخواهید اما متصدی و کارکنان آن شعبه بگویند حساب شما مسدود است و پولی نداریم بدهیم. سپردهگذاران موسسه اعتباری کاسپین به همان اندازه که شما متعجب شدهاید از این رویه شگفتزده و بهتزده شدهاند. به گزارش «وطنامروز»، سپردهگذاران موسسه اعتباری کاسپین که چند ماه است اجازه برداشت پول خود را ندارند معتقدند ضعف در نظارت و مدیریت بانک مرکزی به عنوان سیاستگذار اصلی پولی و بانکی کشور موجب به وجود آمدن مشکل این موسسه شده است. ایجاد مشکل در موسسه اعتباری کاسپین و عدم اقدام عملی بانک مرکزی برای رسیدن مردم به پول خود موجب شده سپردهگذاران دست به تجمعات زیادی بزنند و مجلس نیز در این زمینه ورود کرده است. در گزارش روز پنجشنبه «وطنامروز» به اینکه رئیس مجلس نادر قاضیپور را مامور پیگیری آخرین وضعیت سپردهگذاران کرده، اشاره کرده بودیم و گفتوگویی با عضو کمیسیون صنایع که از سوی علی لاریجانی ماموریت یافته، ترتیب دادیم. برخی سایتها و کانالهای شبکههای اجتماعی غیر رسمی این گفتوگو را تکذیب کردند اما فایل صوتی این گفتوگو در دفتر روزنامه «وطنامروز» موجود است و قابل کتمان نیست. موضوعی که مهم است این است که چرا سپردهگذاران موسسه اعتباریای که از بانک مرکزی مجوز گرفته است باید سرگردان شوند؟ گناه آنها چیست؟ بانک مرکزی بارها و بارها اعلام کرده بود مردم در موسسات اعتباری غیرمجاز سپردهگذاری نکنند و بخشی از مشکلات ایجاد شده درباره تعاونی اعتباری ثامنالحجج را متوجه سپردهگذاران کرده بود و مسؤولان بانک مرکزی مدعی شده بودند چون این موسسه مجوز بانک مرکزی را نداشته سپردهگذاران ثامنالحجج نباید در آن سپردهگذاری میکردند اما مساله کاسپین تفاوت فاحشی با ثامنالحجج دارد. موسسه اعتباری کاسپین مجوز بانک مرکزی را اسفند سال گذشته دریافت کرده و نام این موسسه در سایت بانک مرکزی به عنوان موسسه اعتباری مجاز معرفی شد و بسیاری از سپردهگذاران بعد از اطمینان از مجاز بودن آن اقدام به سپردهگذاری کرده بودند. حالا رئیسکل بانک مرکزی در اظهاراتی عجیب و غریب و نامفهوم اعلا کرده مجوز کاسپین مشروط بوده و نباید تابلوهای کاسپین نصب میشد. اظهارات سیف در حالی است که تا زمانی که کاسپین به مشکل بر نخورده بود بانک مرکزی اعلام نکرده بود مجوز بانک مرکزی مشروط است و جلوی نصب تابلوها هم گرفته نشده بود و حالا ضعف در نظارت و مدیریت بانک مرکزی موجب شده رئیس کل بانک مرکزی به جای چارهجویی، مقصر بتراشد.سپردهگذاران کاسپین در تماس با «وطنامروز» اعلام کردهاند اگر اظهارات سیف درست باشد و تعاونیهای کاسپین دارای مشکل بودهاند اصلا چرا مجوز موسسه اعتباری از سوی بانک مرکزی دولت یازدهم صادر شده و اعطای مجوز به بعد از ادغام تعاونیها موکول نشده است؟ بانک مرکزی بهتر است به جای مقصر جلوه دادن دیگران به فکر سپردهگذارانی باشد که تمام زندگی خود را برای دریافت سود در این موسسه سپردهگذاری کردهاند.
صندوق ضمانت
موسسه اعتباری کاسپین عضو صندوق ضمانت سپردهگذاران است و سپرده مردم بیمه آن است اما معلوم نیست چرا بانک مرکزی از این ظرفیت استفاده نمیکند. به گزارش تسنیم یکی از اهداف اصلی شکلگیری صندوق ضمانت سپردهها جبران خسارات سپردهگذاران بانکها و موسسات مجاز در صورت بروز مشکلات است؛ وظیفهای که گویا فقط روی کاغذ برای این صندوق تعیین شده است. صندوق ضمانت سپردهها یکی از شاخصهای مهم تحکیم و استمرار ثبات مالی، امنیت سپردهگذاران بانکها و مؤسسات اعتباری است. دولتها با تأسیس نهادهای ضمانت/ بیمه سپرده، گام مهمی در تضمین و اطمینانبخشی به سپردهگذاران بر میدارند. نهادهای بیمه سپرده از طریق دریافت حق عضویت از بانکها و مؤسسات اعتباری و نیز با برخورداری از ابزارهای کنترلی، نظارت و ارزیابی مستمر ریسک مؤسسات اعتباری، نقش مؤثری در حفاظت از سپردهگذاران انجام میدهند.صندوق ضمانت سپردهها در کشور ما بنیانی نوپاست که با هدف حفظ و صیانت از سپردههای سپردهگذاران در کشور در سال 92 ایجاد شده است. اینگونه صندوقها سابقهای حدود یک قرن در دنیا دارند و وظایف مختلفی از جمله بیمهگری سپردهها، ماموریت نظارتی و انجام امور مربوط به بانکها و موسسات اعتباری مجاز دارای مشکل را برعهده دارند. براساس قانون، همه موسسات اعتباری و بانکهایی که به موجب قانون یا با مجوز بانک مرکزی تاسیس شده و تحت نظارت بانک مرکزی هستند، ملزم به عضویت در صندوق ضمانت سپرده هستند. به این ترتیب در حال حاضر 34 بانک و موسسه اعتباری در کشور عضو صندوق هستند. محمد طالبی، مدیرعامل این صندوق قبلاً به خبرنگار تسنیم گفته بود: حفاظت از سپردههای خرد سپردهگذاران در برابر زیانهای ناشی از ورشکستگی بانکها و موسسات اعتباری از سازوکارهای ارتقای ثبات نظام بانکی هر کشوری است که از طریق ایجاد صندوق ضمانت/ بیمه سپردهها انجام میشود. در واقع برای هر سپردهگذار در هر موسسه اعتباری تا یک میلیارد ریال سپرده تضمین میشود. اگر سپردهگذاری بیش از یک سپرده در یک بانک داشته باشد جمع سپردههای او تا سقف تعیین شده، تضمین میشود و اگر کسی در موسسات مختلف سپردهگذاری کند، سپرده او در هر موسسه تا سقف تعیین شده ضمانت میشود. طبق بررسیهای انجام شده حدود 7/99 درصد از سپردهگذاران، سپرده کمتر از یکمیلیارد ریال در موسسات اعتباری دارند و درصد باقیمانده نیز کسانی هستند که سپردههایی با رقم بالاتر دارند. این افراد قدرت مدیریت سپردهها، ارزیابی ریسک و برنامهریزی دارند بنابراین نیازی به کمک صندوق نخواهند داشت. صندوق با دریافت حق عضویت از اعضا، سپردههای مردم را ضمانت میکند و همه بانکها و موسسات اعتباری مجاز مکلف هستند عضو صندوق شوند. براساس آییننامه صندوق، 3 نوع حق عضویت از اعضا دریافت میشود: حق عضویت اولیه، حق عضویت خاص و حق عضویت سالانه. حق عضویت اولیه براساس آییننامه،
2 درصد حداقل سرمایهای است که بانک مرکزی برای تاسیس یک بانک در نظر گرفته است. این رقم در حال حاضر با توجه به رقم حداقل سرمایه بانک مرکزی برای تاسیس بانک که 4000 میلیارد ریال است، رقم80 میلیارد ریال در نظر گرفته شده است. صندوق ضمانت سپردهها از عناصر مکمل شبکه گسترده امنیت مالی هر کشوری است که قوانین و مقررات بانکی، نظام نظارت بانکی و بانک مرکزی به عنوان آخرین تأمینکننده سپرده مردم از دیگر عناصر تشکیلدهنده آن به شمار میروند. بیشتر کشورهای جهان نظام ضمانت سپردهها را به عنوان مهمترین و ضروریترین راه مقابله با بحرانهای مالی میشناسند. با توجه به این مساله معلوم نیست چرا بانک مرکزی تدبیر نمیکند و از ظرفیت صندوق ضمانت سپردهگذاران برای رفع مشکل کاسپین استفاده نمیکند؟