سیدحسام رضوی: رهبر بزرگترین جماعت مسلمانان اهل سنت در شبهقاره به مشهد آمده بود تا از آستان امام هشتم شیعیان دیدار تازه کند و این به همان اندازه برای میزبانان پارسیزبان وی در پاویون فرودگاه شهید هاشمینژاد مشهد غیرمنتظره بود که اردو حرفزدن خبرنگار ایرانی برای میهمان گرانقدر پاکستانی! با این همه حاجی لیاقت بلوچ آرام و خونسرد و بیتکلف روبهروی من نشسته بود و چای ایرانی مینوشید اما اطرافیانش در تکاپو بودند چون تنها چند دقیقه به پرواز وی به تهران مانده بود و من که تازه به واسطه آشنایی قبلی با نزدیکان حاجی موانع حفاظتی و حراستی را به سلامت رد کرده بودم، دستگاه ضبط را درست رأس ساعت دو و نیم بعدازظهر روشن کرده بودم که محافظ ایشان نزدیک آمد و سه انگشتش را باز کرد یعنی فقط 3 دقیقه مانده اما پیر خوشسیما و خوشبرخورد اهل لاهور لبخندی عمیق زد و تا 10 دقیقه پس از آن به مصاحبت با «وطن امروز» ادامه داد.
دبیرکل حزب جماعت اسلامی پاکستان به دعوت مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی در ایران به سر میبرد. آن روز دیدارش تازه با آیتالله محمد واعظزادهخراسانی، اولین دبیرکل مجمع جهانی تقریب و حجتالاسلام علیاکبر الهیخراسانی، مدیرعامل بنیاد پژوهشهای اسلامی آستان قدس رضوی به پایان رسیده بود و بلافاصله در تهران حجتالاسلام سیدمحمدحسن ابوترابیفرد، نایب رئیس مجلس در انتظارش بود. شنیدم در ادامه به ملاقات مقام معظم رهبری نیز خواهد رفت. حزب جماعت اسلامی پاکستان بزرگترین حزب اسلامی در شبهقاره هند است با حوزه نفوذی چند ده میلیونی در پاکستان، هندوستان، بنگلادش و کشمیر. رهبران و اعضای آن با وجود پیوندهای تاریخی با جماعت اخوانالمسلمین در کشورهای عربی، از تفکراتی میانهرو برخوردارند و در خلال این سالها به ورطه سلفیگری یا غربگرایی نیفتادهاند اما از منظر ما ایرانیها، جماعت اسلامی پاکستان به خاطر روابط برادرانهشان با شیعیان این کشور و سراسر جهان عزیز هستند. آن هم در کشوری طالبانزده که شیعهکشی با القای وهابیت و سرمایهگذاری غربی و سعودی تبدیل به یک معضل اجتماعی و سیاسی شده است. نه فقط شخص حاجی لیاقت بلوچ که مرحوم قاضی حسین احمد، رهبر فقید این حزب نیز طی سالهای معاصر روابط نزدیکی با جمهوری اسلامی ایران داشت و در جریان بیداری اسلامی در منطقه نیز تمام تلاش خود را برای اتحاد میان مسلمانان به کار بست. «جماعت اسلامی» در ساختار سیاسی پاکستان در عین حال بزرگترین اپوزیسیون مذهبی دولت فعلی به ریاست نواز شریف محسوب میشود و بویژه قدرتمندترین جریان منتقد وابستگی بیش از حد اسلامآباد به ریاض و واشنگتن است.
اما آنچه خبرنگار«وطن امروز» را واداشت تا همه سختیهای ملاقات با رهبر این جماعت را به جان بخرد همراهی و همدلی شخص ایشان و جماعت اسلامی پاکستان با مردم ایران در جریان به اسارت رفتن 5 مرزبان کشورمان به دست گروهک تروریستی «جیشالجور» بود. اگرچه مصاحبت با مردی دوست داشتنی مثل «لیاقت بلوچ» به واسطه آرامش و خونسردی ایشان مقدور شد اما مصاحبه با وی انصافا کار سختی بود چرا که به سختی میشد او را به چالشهای مرسوم ژورنالیستی کشاند.
***
مهمترین مساله امروز میان جمهوری اسلامی ایران و پاکستان اسارت 5 مرزبان ایرانی در خاک پاکستان است. موضع جماعت اسلامی در این باره چیست؟
این حادثهای که اتفاق افتاد و 5 تن از مرزبانان جمهوری اسلامی ایران توسط گروهک تروریستی ربوده شده و به خاک پاکستان آورده شدند، حادثهای بسیار اسفناک بود و جماعت اسلامی نیز در همان ساعات اولیه پس از انتشار این خبر، حادثه مذکور را بشدت محکوم کرد.
حزب تحت رهبری شما اقدام عملی هم انجام داده است؟
بله، البته! جماعت اسلامی بلافاصله پس از این حادثه طی تماسهای مکرر با دولت و ارتش پاکستان از آنها خواست طی عملیاتی گسترده علیه گروهک تروریستی جیشالعدل (جیشالجور) این گروهک را نابود و مرزبانان جوان ایرانی را به سلامت از چنگال آنها آزاد کرده و به جمهوری اسلامی ایران تحویل دهد.
در ایران یک نوع احساس همدلی و وحدت ملی حول و حوش این گروگانگیری به وجود آمد اما شاید برای مردم ما جالب باشد که بدانند در آن سوی مرز سیستان و بلوچستان این حادثه چه بازخوردی در پاکستان داشته است؟
این حادثه متاسفانه چهره پاکستان و دولت این کشور را چه بین مردم ایران و چه در اذهان بینالمللی خدشهدار کرد و باعث آبروریزی بینالمللی دولت نواز شریف شد. در عین حال به عنوان یک منتقد باید بگویم که نباید انصاف را کنار گذاشت و این نکته را باید در نظر داشت که دولت و نیروهای مسلح سرانجام وارد عمل شده و دستور شناسایی افراد این گروهک تروریستی را صادر کردهاند که امید میرود در آینده نزدیک کار انهدام این گروهک تروریستی و آزادی مرزبانان ایرانی تحقق یابد.
همه میدانیم که گروهک جیشالعدل تنها پوششی برای دخالتهای خارجی است. شخص شما مسببان اصلی این حادثه را چه گروهها یا کشورهایی میدانید؟
مطمئن باشید نقشه و طراحی این توطئه از سوی کشورهای خارجی مخالف همبستگی و اتحاد میان ایران و پاکستان برنامهریزی شده است. جماعت اسلامی این اطمینان را دارد که قدرتهای شیطانی خارجی حامی گروهکهای تروریستی هستند و حادثه اخیر نیز با حمایت همین دستهای خارجی انجام پذیرفته است.
طی ماههای اخیر شاهد رفتآمد گسترده مقامات عربستانسعودی به کشور پاکستان هستیم. چرا سعودیها اینقدر خودشان را به نوازیها و حاکمیت اسلامآباد نزدیک میکنند؟
همانطور که اشاره داشتید پس از به قدرت رسیدن نواز شریف به عنوان نخستوزیر پاکستان، خاندان سلطنتی و دولتمردان عربستانسعودی سفرها و بازدیدهای متعددی از پاکستان داشتهاند که این موضوع متقابل بوده و دولتمردان دولت شریف نیز طی همین چند ماه اخیر چندین سفر به عربستان داشتهاند. دلیل عمده این موضوع این است وقتی در کودتای 1992 ژنرال مشرف، نواز شریف را از قدرت خلع کرد و وی را به زندان انداخت، این خاندان سلطنتی آلسعود بودند که با میانجیگری و وساطت نزد مشرف، توانستند نواز شریف را از زندان آزاد کنند و پس از آن نیز برای حفاظت از جان وی، شریف را به خاک عربستانسعودی منتقل کردند. شریف 8 سال در عربستان زندگی کرد و در این دوران روابط بسیار نزدیکی با خاندان سلطنتی آلسعود برقرار کرد. حال که نواز شریف به قدرت رسیده از یک طرف خود دین زیادی به ریاض پیدا کرده و از طرف دیگر نیز عربستان به این باور دارد که شخص مورد حمایت آنها در کشور پاکستان در راس قدرت است پس این حق را برای خود قائل هستند که روابط خود را بیش از گذشته و در سایه اطمینان و آرامش بیشتر با اسلامآباد گسترش دهند.
شما همیشه یکی از مشوقان گسترش روابط اسلامآباد- تهران بودهاید. حتی نقل قولی از شما خواندم که گفته بودید جایگاه منطقهای پاکستان ایجاب میکند روابط خود را با چین و ایران بیش از عربستان و غرب تقویت کند. آیا حادثه اخیر روابط ایران- پاکستان را تقویت کرده یا تضعیف؟
از جایگاهی که دارم عمیقا ابراز امیدواری میکنم این روابط به خوبی گذشته پابرجا مانده باشد. کوشش جماعت اسلامی این است که روابط میان تهران و اسلامآباد عمیقتر و گستردهتر شود تا نمونهای برای جهان اسلام باشد.روابط ایران و پاکستان باید عمیق و مستحکم بوده و در حوزه تجاری و اقتصادی رابطه این دو کشور باید به حداکثر میزان خود برسد. خط لوله گاز ایران و پاکستان باید در اولویت کاری دولت پاکستان قرار گیرد و این خط لوله هرچه سریعتر باید تکمیل شود. جماعت اسلامی همچنین به دولت پاکستان اعلام کرده است علاوه بر خط لوله انتقال گاز ایران به پاکستان یعنی خط لوله «صلح»، کشور پاکستان باید نیاز خود به انرژی را نیز از طریق کشور دوست و قابل اعتماد یعنی ایران مرتفع کند.
موضع حزب شما درباره ادامه حضور نیروهای خارجی از جمله آمریکا در خاک افغانستان چیست؟
تا زمانی که آمریکا و ناتو در افغانستان حضور دارند امنیت در منطقه و پاکستان برقرار نمیشود و واشنگتن به شرارتهای خود در پاکستان ادامه میدهد. دشمنان در کشورهای اسلامی از جمله پاکستان در حال توطئه و تفرقهافکنی بین مسلمانان هستند و برای تضعیف مسلمانان دست به هر جنایتی میزنند که ترور، کشتار و درگیریهای فرقهای از جمله آنهاست.
و در پایان، اختلافافکنی میان شیعه و سنی در پاکستان در کجا ریشه دارد؟
شما شاهد هستید که جماعت اسلامی پاکستان به عنوان حزب بزرگ اسلامی، اقدامات تروریستی، درگیریهای فرقهای و کشتار مسلمانان شیعه و سنی را محکوم میکند و همیشه نخستین سازمان و حزبی بوده که اینگونه حوادث را محکوم و همبستگی خود را با شیعیان اعلام کرده است. وحدت مسلمانان اجازه توطئه و فعالیتهای تفرقهآمیز را از دشمنان اسلام سلب میکند و اگر بین فرق اسلامی در پاکستان تفرقه مشاهده میشود، از سوی دستنشاندههای استکبار جهانی است.