تنش سیاسی بین آنکارا و آمستردام در پی ممانعت از ورود هواپیمای حامل وزیر خارجه ترکیه به هلند، بازداشت وزیر خانواده و سیاست‌های اجتماعی ترکیه در هلند و استرداد وی به کشور و حمله نیروهای پلیس به تجمع هواداران رجب طیب اردوغان در شهر روتردام، به اوج خود رسیده است. بر این اساس، حدود یکهزار نفر از هواداران رئیس‌جمهوری ترکیه مقابل کنسولگری این کشور در روتردام به صورت مسالمت‌آمیز تجمع کردند که ساعت‌ها ادامه داشت اما در نخستین ساعات روز یکشنبه پلیس هلند سوار بر اسب و با سگ به میان تظاهرات‌کنندگان رفت و با ماشین‌های آبپاش آنها را متفرق کرد. پس از این اقدام پلیس، معترضان به طرف نیروهای پلیس سنگ پرتاب کردند و صدها خودرو در خیابانی که کنسولگری ترکیه در آن قرار دارد با زدن بوق ممتد به پلیس اعتراض کردند. در جریان این خشونت‌ها، 12 معترض بازداشت و 7 تن زخمی شدند. این تجمع پس از آن صورت گرفت که دولت هلند از فرود هواپیمای وزیر خارجه ترکیه در این کشور جلوگیری کرد. مولود چاووش‌اوغلو قرار بود در کنسولگری ترکیه در روتردام به نفع رفراندوم تغییر قانون اساسی ترکیه سخنرانی کند. ساعتی پس از ممنوعیت ورود وزیر خارجه ترکیه به هلند، فاطمه سایان کایا، وزیر خانواده ترکیه با خودرو از آلمان به هلند رفت تا در جمع هواداران اردوغان به نفع رفراندوم تغییر قانون اساسی سخنرانی کند اما پلیس هلند خودروی او را قبل از رسیدن به کنسولگری ترکیه در روتردام متوقف کرد و پس از ساعت‌ها بحث او را تا مرز آلمان اسکورت کرده و بازگرداند. فاطمه کایا در گفت‌وگویی با تلویزیون NOS هلند گفته پلیس روتردام ساعت‌ها او را نگه داشته و حتی آب هم به او نداده‌اند در حالی که به آنها گفته بوده در نخستین فرصت ممکن به آلمان بازمی‌گردد. رسانه‌های ترکیه ادعا می‌کنند پلیس هلند محافظان سایان کایا را کتک زده است. بن‌علی ییلدریم، نخست‌وزیر ترکیه پس از آنکه پلیس هلند مانع ورود وزیر خانواده ترکیه به کنسولگری این کشور شد، هلند را به «اقدامات شدید متقابل» تهدید کرد. او در بیانیه‌ای‌که صبح یکشنبه منتشر شد، گفته است: «کسانی که دوستان ما در اروپا نامیده می‌شوند و در هر فرصتی از دموکراسی، آزادی بیان و حقوق بشر حرف می‌زنند در این مساله یک بار دیگر شکست خوردند». به گفته نخست‌وزیر ترکیه، اینگونه اقدامات به این کشور کمک می‌کند تا بیش از پیش «دوستان واقعی» خود را بشناسد. ییلدیریم در عین حال از اتباع ترکیه در هلند و آلمان خواست خونسردی خود را حفظ کنند.
انتخابات در هلند و رفراندوم در ترکیه
چهارشنبه ۱۵ مارس (۲۵ اسفند) انتخابات پارلمانی در هلند برگزار می‌شود و دولت هلند به همین دلیل اعلام کرده بود اجازه نمی‌دهد در آستانه انتخابات در این کشور، وزیر خارجه ترکیه برای تبلیغ رفراندوم به هلند بیاید. رفراندوم تغییر قانون اساسی در ترکیه ۱۶ آوریل برگزار می‌شود. بعد از این اقدام هلند، اردوغان دولت هلند را «فاشیست» خواند و گفت: «کسانی که خودشان زمانی تحت تسلط نازی‌ها بوده‌اند حالا تبدیل به بقایای نازی‌ها شده‌اند». نخست‌وزیر هلند، مارک روت، سخنان اردوغان را «احمقانه» خوانده است. او گفته: «من می‌توانم بفهمم که آنها عصبانی باشند اما این سخنان دیگر خارج از خط است». نخست‌وزیر هلند تاکید کرده تصمیم این کشور برای لغو سخنرانی‌های 2 مقام ترکیه تصمیم درستی بوده است. پیش از هلند، آلمان نیز سخنرانی چند وزیر ترکیه و برگزاری کمپین تبلیغاتی برای رفراندوم ۱۶ آوریل ترکیه را ممنوع کرده بود. اردوغان دولت آلمان را «بقایای نازی‌ها و فاشیست» نامیده بود. رئیس‌جمهوری ترکیه پس از ممنوعیت ورود چاوش اوغلو به هلند، این کشور را تهدید کرد در اقدامی متقابل مانع ورود مقامات هلند به ترکیه خواهد شد. دولت هلند اقدام وزیر خانواده ترکیه در سفر زمینی به هلند برای انجام سخنرانی در روتردام را «غیرمسؤولانه» دانست و به ترکیه تاکید کرد نمی‌تواند نظم عمومی و امنیت هلند را با این کار به خطر بیندازد. دولت هلند در یک بیانیه رسمی اعلام کرد: «در چنین شرایطی سخنرانی خانم کایا در هلند غیرمسؤولانه است و از طریق تماس‌های مکرر با مقامات ترکیه به آنها اطلاع داده شد وزیر خانواده نمی‌تواند به هلند بیاید اما با این وجود او تصمیم به آمدن گرفت». در ادامه این بیانیه آمده است: «تلاش برای یافتن یک راه‌حل معقول غیرممکن شده و حملات لفظی مقامات ترکیه قابل قبول نیست».
کندن تابلوی خیابان هلند در آنکارا
در میان اختلافات میان 2 کشور عضو ناتو، ترکیه مقرهای اقامت سفیر هلند، کاردار و سرکنسول هلند را بست. وزارت خارجه ترکیه عصر شنبه اعلام کرد کاردار سفارت هلند در آنکارا را احضار و به او ابلاغ کرده سفیر هلند که در حال حاضر در خارج ترکیه است نمی‌تواند برای مدتی به این کشور بازگردد. در بیانیه وزارت خارجه ترکیه آمده است عواقب وخیمی در زمینه‌های دیپلماتیک، سیاسی، اقتصادی و... وجود خواهد داشت. این وزارتخانه همچنین مدعی شد سفارت هلند را به دلایل امنیتی بسته و اجازه ورود و خروج از آن را نمی‌دهد.
رئیس دستگاه دیپلماسی ترکیه ضمن انتقاد شدید از هلند به خاطر اعلام لغو گردهمایی‌های کمپین «آری» ترکیه، این کشور را به اعمال تحریم‌های اقتصادی و سیاسی تهدید کرد. چاووش اوغلو عنوان داشت هلند شهروندان ترکیه را با ممنوع کردن تجمعات سیاسی گروگان گرفته است. از سوی دیگر، در پی بالا گرفتن تنش سیاسی میان هلند و ترکیه، معترضان خشمگین ترکیه‌ای در تظاهراتی که مقابل سفارت هلند در آنکارا برگزار شد،‌ تابلوی خیابان «هلند» را کندند. این معترضان پس از کندن تابلو، آن را زیر پا له کرده و در جای تابلوی کنده شده پرچم ترکیه را آویزان کردند.
حدود ۴۰۰ هزار نفر از اتباع ترکیه در هلند زندگی می‌کنند و آنکارا قصد دارد رأی این افراد را برای رفراندوم تغییر قانون اساسی به دست آورد. در آلمان بیش از 5/2 میلیون شهروند ترک‌تبار زندگی می‌کنند که از این تعداد بیش از یک‌میلیون و ۴۰۰ هزار نفر دارای حق رای هستند. این کشور بیشترین تعداد رأی‌دهنده ترک را پس از شهرهای استانبول، آنکارا و ازمیر دارد. از همین رو، دولت ترکیه برنامه ویژه‌ای برای جذب آرای شهروندان خود در این کشورها تدارک دیده است. دولت‌های آلمان، هلند و اتریش نسبت به برگزاری تظاهرات و تجمع‌های هواداران دولت اردوغان در خاک کشورشان ابراز ناخشنودی کرده‌اند. علت اصلی طرح شده از سوی این دولت‌ها، دلایل امنیتی عنوان شده است اما نباید انتقاد بسیاری از کشورهای اروپایی از وقایع بعد از کودتای نافرجام سال گذشته در ترکیه را هم در بالا گرفتن تنش‌های تازه میان آنکارا و پایتخت‌های اروپایی بی‌تاثیر دانست. رفراندوم ماه آینده در ترکیه در صورت رای آوردن، به اختیارات رئیس‌جمهوری این کشور می‌افزاید. لایحه اصلاح قانون اساسی که به خواسته اردوغان از سوی دولت به پارلمان تقدیم شده بود، شامل ۱۸ اصل است که با افزایش اختیارات اجرایی رئیس‌جمهور، نظام حکومتی پارلمانی را به سیستم ریاستی تغییر می‌دهد.
 

دیپلمات هلندی: اشتباه کردیم
وزیر خارجه پیشین هلند با اشاره به اقدام این کشور مبنی بر اجازه ندادن به هواپیمای حامل وزیر خارجه ترکیه برای فرود گفت: این اقدام هیچ جنبه منطقی و قانع‌کننده‌ای ندارد. بن بوت گفت: ما مدافع دموکراسی و حقوق بشر هستیم. اینگونه اقدامات مغایر با ارزش‌های ما است؛ یک اقدام اشتباه انجام دادیم.