رشد ناگهانی و خیرهکننده حمایت فرانسویها از پیرمردی که نماد نافرمانی است، انتخابات ریاستجموری این کشور را که یکشنبه هفته دیگر برگزار خواهد شد، غیرقابل پیشبینیتر از قبل کرده است.
«ژان لوک ملانشون» چپگرای
65 ساله، پیرترین نامزد انتخاباتی محسوب میشود که در آن جوانان و انگیزه نوگرایی و تغییر در حاکمیت سیاسی کهنه در فرانسه حرف اول را میزند اما رفتارها، شعارها و رویکردهای این پیرمرد بشدت جوانانه است. او که حزب «فرانسه نافرمان» را با شعار «آینده مشترک» رهبری میکند به فاصله کمتر از یک ماه از جایگاه پنجم در میان نامزدهای اصلی ریاستجمهوری خود را در آخرین نظرسنجی در فاصله 5 روز تا حضور روز یکشنبه 23 آوریل فرانسویها در پای صندوقها به مقام سوم رسانده است آن هم با کمترین فاصله ممکن با 2 نامزد پیشتاز یعنی مارین لوپن، رهبر حزب جبهه ملی و امانوئل ماکرون از حزب لیبرال خودساختهاش با نام «به پیش»!
بدین ترتیب خیزش ملانشون مستعمرهزاده(متولد مراکش) با حدود
20 درصد اقبال احتمالی رایدهندگان، نخستوزیر سابق راستگرا، فرانسوا فیون از حزب جمهوریخواه و نامزد حزب سوسیالیست حاکم بنوا آمون را کاملا از دور خارج کرده است و این نخستینبار پس از جنگ دوم جهانی است که 2 حزب اصلی فرانسه از کاخ الیزه بیرون رانده میشوند.
علاوه بر این رشد حمایت از او باعث شده انتخابات ریاستجمهوری امسال فرانسه کاملا غیرقابل پیشبینی شود. رشد ناگهانی اقبال عمومی به ملانشون نافرمان از یک سو وجهه انقلابی و شبهترامپی لوپن به عنوان پیشوای ملیگرایان افراطی را به چالش میکشد و از سوی دیگر لیبرالیسم وابسته و فاسدی را که ماکرون قصد بستهبندی و عرضه آن با ظاهری جوان و جدید را دارد از چشم بسیاری از فرانسویها بویژه آنها که تمایلات چپگرایانه دارند میاندازد.
در عین حال حتی اگر او موفق نشود یکشنبه آینده لوپن و ماکرون را بگیرد و به دور دوم راه پیدا کند، آرای زیادی که به سوی خود جلب کرده، در انتخابات مرحله دوم 7 آوریل تعیینکننده خواهد بود، آن هم در حالی که با توجه به ماهیت آنارشیست او معلوم نیست نحوه تعامل او با ملیگرایان افراطی و نولیبرالها چگونه باشد.
او نماینده فرانسه در پارلمان اروپا از سال ٢٠٠٩ تاکنون است و به سرعت توانست با موفقیت در چند مناظره تبلیغاتی، آرای مثبت افکار عمومی را به خود جلب کند. رهبر موج جدید نافرمانی، طرفدار ایجاد جمهوری ششم، بازپخش ثروت، بازنگری پیمانهای فرانسه با اتحادیه اروپا و تاکید بر استقلال فرانسه در مقابل دیگر کشورها بویژه آمریکاست. در حقیقت او و نامزد پیشتاز ملیگرا یعنی مارین لوپن در بسیاری از شعارهای رادیکال برای اصلاح ساختار فرتوت سیاسی کشور مشترکند. جمهوری پنجم فرانسه در دهه ۱۹۵۰ با کنار گذاشتن نظام پارلمانی ناکارآمد جمهوری چهارم ساخته شد. شارل دوگل نوعی نظام ریاستی را بنا کرد که در آن رئیسجمهور دیگر مقامی تشریفاتی نیست. در این میان ژان لوک ملانشون با شعار ساخت جمهوری ششم فرانسه بر کاهش قدرت رئیسجمهور به نفع پارلمان تاکید میکند. او بر بهرهگیری از فناوریهای دیجیتالی تأکید دارد و با راهاندازی یک حساب یوتیوب و بهکارگیری تکنولوژی تصویر سهبعدی هولوگرام در برگزاری همایشهای انتخاباتی خود چشم جوانان و نخبگان بسیاری را گرفته است. همچنین دغدغههای محیطزیستی دارد و با قراردادن گیاه «کینوآ» به عنوان ماده اصلی در رژیم غذایی خود، از «مدیریت عقلانی» در حوزه کشاورزی دفاع میکند. ملانشون حامی افزایش حقوق کارگران و برنامههای رفاه اجتماعی است. در حوزه سلامت نیز خواهان بازپرداخت کامل مخارج مراقبت سلامت از سوی دولت است.
در زمینه برنامههای مهاجراتی، برخلاف لوپن و جناح راست که بر لزوم تعلیق مهاجرت حتی مهاجرتهای قانونی و بازنگری در اعطای ویزای درازمدت تاکید دارند، او بر تسهیل قوانین مهاجرتی پافشاری میکند.
همچنین با نقد ساختار فرسوده اتحادیه اروپایی که زیر سایه نئولیبرالیسم قرار گرفته است و به خواستهای خرد و محلی توجهی ندارد، خواهان بازنگری پیمانهای فرانسه با اتحادیه اروپایی و در صورت لزوم ترک اتحادیه اروپایی است. او همچنین خواستار کنار کشیدن فرانسه از ناتو شده است.
جالب اینکه او جنبش نافرمانی خود را ملهم از انقلاب تونس در سال ٢٠١١ به عنوان نقطه آغاز بیداری اسلامی در خاورمیانه میداند و خواستار تغییر اساسی طبقه سیاسی حاکم فرانسه است. ملانشون چندی پیش نیز در توضیح چرایی حمایت خود از «فیدل کاسترو» و «هوگو چاوز» تاکید کرد در شرایط تحریم و تهاجم سخت آمریکا از دولت چاوز حمایت کرده است. به جمیع جهات شاید بتوان او را چاوزی فرانسوی پس از چاوز فقید بولیواری دانست به همین دلیل طیف وسیعی از رسانههای جریان اصلی فرانسه ملانشون را به عنوان یک خطر جدی معرفی میکنند که میخواهد با برنامههای اقتصادی خود هزینههای عمومی را افزایش دهد و پیمان فرانسه با متحدان قدرتمندش را سست کند. ملانشون چندی پیش نیز به انتقاد از حمله موشکی آمریکا به سوریه پرداخت و آن را اقدامی در جهت افزایش تنش و درگیری در منطقه دانست.
احتمال حملات تروریستی به نامزدهای فرانسوی
منابع پلیس فرانسه از احتمال حملات تروریستی در این کشور با انگیزههای جناحی در روزهای منتهی به انتخابات یکشنبه آینده خبر دادند. در پی بازداشت روز سهشنبه 2 مظنون به تدارک و طرحریزی حمله به ستاد انتخاباتی یکی از نامزدهای انتخابات ریاستجمهوری 2017 فرانسه در مارسی، پلیس اشارهای به نام نامزد مورد هدف در این حمله نکرده است اما اظهارات مأموران تحقیق فرانسه در حالی است که «مارین لوپن» نامزد جبهه ملی فرانسه روز سهشنبه اعلام کرده بود تصاویر مظنونان بازداشتی 23 و 29 ساله از پنجشنبه گذشته در سرویسهای امنیتی ستادهای انتخابات پخش شده بود و سرویس امنیتی حزب جبهه ملی نیز از همان روز این تصاویر را در اختیار داشته است. علاوه بر مارین لوپن، حزب جمهوریخواه اعلام کرده است افسران امنیتی نامزد جناح راست میانه در انتخابات ریاستجمهوری 2017 روز جمعه گذشته از وجود تهدید آشکار علیه «فرانسوا فیون» مطلع شده بودند.