مناطق «کاهش تنش» اصطلاح جدیدی است که روز پنجشنبه در پی توافق روسیه، ایران و ترکیه در کنفرانس سه‌جانبه در آستانه، وارد قاموس اصطلاحات مرتبط با بحران سوریه شد. طبق این گزارش، نشست 2 روزه آستانه که با هدف گره‌گشایی از بحران سوریه و تلاش برای حل و فصل دیپلماتیک این بحران 6 ساله تشکیل شده بود، روز پنجشنبه با امضای تفاهمنامه مناطق کاهش تنش پایان یافت که نقطه امیدی برای پایان منازعات در این کشور بحران‌زده خاورمیانه است. در این نشست، هیاتی از کشورمان به سرپرستی حسین جابر‌انصاری، معاون عربی و آفریقای وزیر خارجه نیز حضور داشت.  در کنار هیات ایرانی، هیاتی از ترکیه به سرپرستی سدات اونال و همچنین الکساندر لاورنتیف، نماینده ویژه رئیس‌جمهوری روسیه در امور سوریه و استفان دی‌میستورا، نماینده ویژه دبیرکل سازمان ملل در امور سوریه نیز در این کنفرانس حضور داشتند. طبق این گزارش، طرح ایجاد مناطق کاهش تنش را دولت روسیه را برای توقف درگیری‌ها در سوریه به دولت این کشور پیشنهاد کرده است که بر تشکیل 4 منطقه عاری از سلاح تاکید می‌کند تا شرایط مناسب برای کار سازمان‌های بشردوست تحت محافظت نظامیان خارجی مهیا شود.
نقشه مناطق کاهش تنش
براساس یادداشت‌تفاهم امضاشده، نقشه ایجاد مناطق امن در سوریه تا ۲۲ مه (اول خرداد) تکمیل خواهد شد. این توافق برای 6 ماه است و 4 منطقه یاد شده شامل استان ادلب، شمال حمص، غوطه شرقی و جنوب سوریه (قنیطره و درعا) خواهد بود. این مناطق عاری از سلاح خواهند بود و درهای آن به روی سازمان‌های فعال در زمینه اقدامات بشردوستانه برای کمک به مردم گشوده خواهد شد و زمینه برای بازسازی آنها فراهم خواهد شد. مرز این مناطق چهارگانه با ایجاد پست‌های ایست بازرسی زیر نظر و حمایت نیروهای نظامی خارجی مشخص خواهد شد که از سوی روسیه، ترکیه و ایران به منظور عبور و مرور غیرنظامیان و رساندن کمک‌های انسانی تضمین خواهد شد. برخی گمانه‌زنی‌ها نیز را تامین امنیت مناطق مشخص شده با همکاری کشورهای حاضر در نشست از جمله ایران، روسیه و ترکیه خبر داده‌اند، چرا که پس از آزادسازی حلب، این دولت روسیه است که با استقرار نیروهای پلیس بیشتر به حفظ امنیت این مناطق پرداخته است. در پیش‌نویس تفاهمنامه بر «کمک به نیروهای دولتی و مخالفان مسلح برای ادامه جنگ با داعش و النصره و دیگر افراد و گروه‌ها و سازمان‌های تابع آنها و سازمان‌های تروریستی دیگری که در لیست تروریسم سازمان ملل ثبت شده‌اند، در خارج از مناطق کاهش تنش» نیز تاکید شده است. در همین راستا، ویکتور اوزروف، رئیس کمیته دفاع و امنیت شورای فدرال پارلمان روسیه گفت: احتمال ورود و مشارکت نیروهای پلیس نظامی روس در مناطق چهارگانه یاد شده وجود دارد. آلکساندر لاورنتیف، فرستاده ویژه رئیس‌جمهوری روسیه در امور سوریه دیروز تأکید کرد همان‌گونه که ولادیمیر پوتین گفته است «جنگنده‌های آمریکا و ائتلاف تحت رهبری واشنگتن، حق پرواز در مناطق کاهش تنش را ندارند، چه با اعلام قبلی، چه بدون آن». لاورنتیف افزود نیروی هوایی ائتلاف بین‌المللی و آمریکا تنها در مناطقی که گروه تروریستی داعش حضور دارد، اجازه پرواز خواهند داشت. رجب طیب‌اردوغان، رئیس‌جمهور ترکیه هم روز پنجشنبه از این طرح استقبال و اعلام کرد ایجاد مناطق کاهش تنش در ادلب و 4 منطقه دیگر در سوریه، 50 درصد درگیری منطقه‌ای را حل می‌کند. بر این اساس، دولت سوریه موافقت خود با یادداشت‌تفاهم 3 کشور را اعلام کرد. این در حالی است ‌که مخالفان سوری اعلام کردند نمی‌توانند طرح روسیه برای ایجاد مناطق امن (مناطق کاهش تنش) در سوریه را بپذیرند، زیرا بنا بر ادعای آنها این طرح وحدت ارضی سوریه را تهدید می‌کند. همچنین مخالفان سوری تاکید کردند هرگز ایران را به عنوان یکی از کشورهای ضامن هرگونه طرحی برای آتش‌بس نخواهند پذیرفت. در این میان، سازمان ملل متحد از این توافق استقبال کرده ولی آمریکا درباره آن اظهار تردید کرده است. دولت آمریکا در بیانیه‌ای مدعی شده است، به توافقی که ایران در آن به عنوان یکی از ضامن‌ها معرفی شده تردید دارد. عادل ‌‌الجبیر، وزیر خارجه عربستان سعودی نیز در واشنگتن گفت کشورش از ایجاد مناطق امن در سوریه حمایت می‌کند اما می‌خواهد جزئیات بیشتری از آن را بداند. از سوی دیگر، وزارت خارجه مصر در بیانیه‌ای از توافق حاصل شده درباره سوریه جهت کاهش تنش‌ها در این کشور استقبال کرد.
 

ترکیه نیروهای آمریکایی را تهدید کرد
در حالی ‌که آمریکا بر ادامه همکاری با جنگجویان کرد در شمال سوریه تأکید دارد، مشاور رئیس‌جمهوری ترکیه تهدید کرد در صورت ادامه همکاری نیروهای ویژه آمریکا و کردها، ارتش ترکیه در آینده حضور زره‌پوش‌های آمریکا را نادیده می‌انگارد و امکان دارد چند موشک ترکیه به آنها (آمریکایی‌ها) اصابت کند. به نوشته فارین‌پالیسی، این تهدید که پس از گفت‌وگوی رؤسای جمهور ترکیه و روسیه درباره ایجاد مناطق امن در سوریه مطرح شده است، بیانگر خطر مداخله آمریکا در جنگ سوریه و افزایش تنش در روابط واشنگتن و آنکاراست. نیروهای ویژه آمریکایی در مناطق کردنشین شمال سوریه از جمله شهر منبج حضور دارند. از آغاز بحران و جنگ در سوریه، کردهای این کشور همواره از سوی گروه‌های مسلح تحت حمایت ترکیه تهدید شده‌اند.