منطقه جنوب و جنوب غرب سوریه در برابر رویارویی بزرگی قرار گرفته است. همزمان با تأکید مقامات اردن برای دفاع از مرزهای این کشور در عمق خاک سوریه، برخی منابع از تحرکات نظامی گسترده آمریکا، انگلیس و اردن در طول مرزهای جنوبی استانهای سویدا و درعا و احتمال آغاز درگیریها در طول مرزهای مشترک اردن- سوریه خبر دادند. روزنامه فرامنطقهای رایالیوم بر اساس تصاویر دریافتی از پهپادهای حزبالله نوشت خبرها حاکی از تجمع نیروهای نظامی آمریکا، انگلیس و اردن در طول مرزهای جنوبی 2 استان سویدا و درعا از منطقه تلشهاب تا گذرگاه نصیب، منطقه الرمثا و خربه عواد و استقرار گردانهایی از تانکهای انگلیسی مدل چلنجر است. علاوه بر این ۲۳۰۰ نیروی مسلح، چند فروند هلیکوپتر مدل کبرا و بلکهاوک و نزدیک به ۴۰۰۰ نیروی مسلح که در اردن آموزش دیدهاند، در منطقه التنف داخل مرزهای سوریه مستقرند و در انتظار اعلام ساعت صفر برای ورود به خاک سوریه هستند. شبکه خبری المیادین نیز اعلام کرد توپخانههای اردن با بسیج گردانهای توپخانهای سنگین و پهپادهای جنگی آمریکایی مدل هرمس برای نیروهایی که قرار است وارد صحرای اردن شوند، آماده شدهاند و علاوه بر این یک گروه از نیروهای هوایی آمریکا با همراهی جنگندههای هلندی و بحرینی از پایگاه الازرق پوشش هوایی لازم برای نیروهای پیاده نظام را فراهم خواهند کرد. در این میان روزنامه الغد چاپ اردن در دفاع از اظهارات یک مقام دولتی اردن به نقل از برخی منابع رسمی نوشت، موضعگیری اردن درباره سیاست دفاع از داخل خاک سوریه بدون نیاز به دخالت نظامی ثابت و امنیت و ثبات مرزها اولویت اردن است. این منابع تاکید کردند امنیت و آرامش در مرزها اولویت اردن است. همچنین مسؤولان اردنی تکذیب کردند از هرگونه توافقنامه درباره گذرگاههای امن در عمق خاک سوریه از طریق اردن اطلاع داشتهاند. منابع یادشده در ادامه تاکید کردند اردن طرفی در توافقنامه «آستانه4» نبود و تنها به عنوان ناظر در نشستها حضور داشت. آنها ادامه دادند اردن از اولین کشورهایی بود که خواستار دستیابی به راهحل مسالمتآمیز و سیاسی در سوریه شد، در واقع امان به دنبال وحدت سوریه و دفاع از امنیت و ثبات این کشور و حمایت از مرزهایش است. این در حالی است که پیشتر بشار اسد، رئیسجمهوری سوریه گفته بود اطلاعاتی از طرح اردن مبنی بر استقرار نیروهای خود در سوریه با همکاری آمریکا و به بهانه مبارزه با گروه تروریستی داعش در اختیار دارد.
از سوی دیگر، روز دوشنبه نیز «الاعلام الحربی» وابسته به نیروهای همپیمان سوریه تصاویری را منتشر کرد که استقرار نیروها داخل اراضی اردن را نشان میدهد. پیام نیروهای متحدین واضح است و آن اینکه «کاری که میکنید زیر نگاه و آتش ماست». الاعلام العربی تصاویر را با بیانیهای منتسب به یک منبع آگاه همراه کرد که دارای تهدید مستقیم به آمریکاییهاست که گفت: «آمریکاییها و همپیمانانشان باید بدانند بهای گرانی را میپردازند و در صورت ورودشان به اراضی سوریه اهدافی مناسبی برای حمله خواهند بود». برخی منابع سوری نیز در گفتوگو با شبکه خبری المیادین اظهار داشتند، سوریه و تمام همپیمانانش از نزدیک تلاشهای آمریکا و همپیمانانش برای حضور در مرزهای اردن را رصد میکنند و تحرکات نیروهای آمریکایی، انگلیسی و اردنی به سمت سوریه تحت نظر است. این منابع افزودند رزمایش آمریکا و همپیمانانش در اردن مشکوک بوده و در راستای سرپوش نهادن بر طرح نفوذ به اراضی سوریه به بهانه مبارزه با داعش است، در حالی که این گروه تروریستی در این مناطق حضور ندارد. این رزمایش در حقیقت پوششی برای گردآوری نیروهای مختلف آمریکایی، غربی و عربی در پایگاه الازرق در اردن است. به گفته این منابع، تعداد نیروهای مسلح آموزش دیده در این رزمایش بالغ بر ۴۵۰۰ تن است و این تعداد نیروی مسلح برای انجام طرح کمربند امنیتی آماده شدهاند که چیزی فراتر از طرحهای اشغالگری نیست. این منابع در گفتوگو با شبکه خبری المیادین تاکید کردند مردم، دولت سوریه و تمام همپیمانانش هیچگونه اشغالگری را تحت هر عنوانی نمیپذیرند و آمریکاییها و همپیمانانش بدانند هزینه سنگینی خواهند داد و در صورت هجوم به خاک سوریه هدف قرار خواهند گرفت و ارتش سوریه توان آزادسازی خاک کشور از وجود تکفیریها را دارد. همچنین ولید المعلم، وزیر خارجه سوریه در کنفرانس مطبوعاتی خود که بر اولویت نبردها در البادیه سوریه تمرکز داشت، به اردن نسبت به هرگونه ورود به اراضی سوریه هشدار داد. طبق این گزارش، رزمایش اردن با نام «شیر آماده» با مشارکت 7 هزار و 400 نظامی از 21 کشور از یکشنبه گذشته در مرزهای سوریه آغاز شده است. در این رزمایش کشورهای آمریکا، انگلیس، فرانسه، ایتالیا، بلژیک، هلند، یونان، لهستان، استرالیا، ژاپن، پاکستان، عربستان، مصر، عراق، لبنان، قطر، امارات، بحرین، کویت، کنیا و نمایندگانی از ناتو شرکت دارند. حضور نظامی نیروهای آمریکایی در این رزمایش در حالی است که عبدالله دوم، شاه اردن اخیرا در دیدار با جان کلی، وزیر امنیت داخلی آمریکا در امان، درخصوص گسترش روابط و مشارکت راهبردی 2 کشور در زمینههای امنیتی تاکید و اعلام کرد تلاشهای منطقهای و بینالمللی در مبارزه با تروریسم در چارچوب یک راهبرد جامع بحث و تبادل نظر شده است. از سوی دیگر، در حالی که رزمایش مشترک اردن تبدیل به بستری مهم برای حضور نظامی بیشتر نیروهای آمریکایی در اردن شده، برای نخستینبار است که در این رزمایش 2 بمبافکن متعلق به نیروی هوایی آمریکا آزمایش میشود.
اما منابع سوری رزمایش آمریکا و همپیمانانش در اردن را مشکوک و پوششی برای لشکرکشی و اشغال اراضی این کشور با پوشش مقابله با داعش قلمداد کردهاند، آن هم در حالی که داعش در آن مناطق حضور ندارد. ولید معلم، وزیر خارجه سوریه چندی پیش با صدور بیانیهای از اولویتهای دمشق برای مبارزات موجود در صحرای سوریه خبر داد و به اردن نسبت به تجاوز زمینی به اراضی سوریه هشدار داد. این در حالی بود که دونالد ترامپ، رئیسجمهور آمریکا نیز از عزم خود برای هماهنگی با اسرائیل در جهت فعالیت بر ضد تهدیدات ایران و متحدانش در منطقه خبر داد. در همین رابطه روزنامه تایمزآف اسرائیل به نقل از بیانیه ارتش رژیم صهیونیستی گزارش داد که جوزف دانفورد، رئیس ستاد ارتش آمریکا ضمن سفر به سرزمینهای اشغالی با نتانیاهو نخستوزیر اسرائیل، آویگدور لیبرمن وزیر جنگ و گادی آیزنکوت رئیس ستاد ارتش و تعدادی دیگر از فرماندهان نظامی این رژیم دیدار خواهد کرد. این سومین سفر دانفورد به اراضی اشغالی از زمان برعهده گرفتن پست ریاست ستاد ارتش در اکتبر 2015 است. سفر دانفورد به اسرائیل کمی پیش از سفر قریبالوقوع دونالد ترامپ، رئیسجمهور آمریکا به سرزمینهای اشغالی در راستای سفرش به خاورمیانه صورت میگیرد. بشار اسد، رئیسجمهور سوریه چندی پیش در گفتوگو با اسپوتنیک اعلام کرد اطلاعاتی درباره طرحهای اردن برای اعزام نیرو به جنوب سوریه با هماهنگی آمریکا دارد و تاکید کرد پادشاهی اردن یک کشور مستقل نیست. در مقابل دولت اردن اخیرا مدعی شده میخواهد از داخل خاک سوریه از مرزهایش دفاع کند. محمد مؤمنی، وزیر اطلاعرسانی و سخنگوی دولت اردن در گفتوگویی تلویزیونی با اشاره به این مطلب تاکید کرد سیاست اردن همچنان بر ابقای بحران سوریه در داخل مرزهای کشور همسایه است.
در آخر باید گفت این تحولات و واکنشها با ادعای دونالد ترامپ، رئیسجمهوری آمریکا درباره قصدش برای همکاری با اسرائیل برای فعالیت به گفته وی «علیه تهدیدهای ایران و همپیمانانش» همزمان شده است.
راهاندازی پایگاه مشترک ترکیه و قطر
ترکیه و قطر درباره راهاندازی پایگاه نظامی مشترک در دوحه و استقرار 500 تا 600 نیروی نظامی ترک در این پایگاه توافق کردهاند. سرگرد احسان بلبل، جانشین معاون وزارت دفاع ترکیه روز دوشنبه گفت: «در چارچوب این توافق، در نظر گرفته شده است مقر تاکتیکی نیروهای مشترک ترکیه و قطر... . در دوحه راهاندازی شود». روزنامه حریت به نقل از بلبل گزارش داد یک سرلشکر قطری فرمانده این پایگاه و یک سرتیپ ارتش ترکیه معاونش خواهد بود. حزب جمهوریخواه خلق، مهمترین حزب مخالف دولت آنکارا، ضمن انتقاد از این توافق، آن را ناشی از «ماهیت خودسرانه» دولت خواند و منافع آنکارا از ایجاد چنین پایگاهی در دوحه و استقرار نیروهای نظامی در آنجا را زیر سوال برد. احمد دمیروک، سفیر پیشین آنکارا در دوحه نیز اعلام کرد حدود 3 هزار نیروی زمینی ترکیه همراه با یگانهای هوایی و دریایی، آموزشدهندگان نظامی و نیروهای ویژه در پایگاه نظامی دوحه مستقر خواهند شد.
نشست ائتلاف در دانمارک
دیروز همزمان با نشست فرماندهان نظامی اعضای اصلی ائتلاف ضد داعش به رهبری آمریکا در دانمارک، اینترپل(پلیس بینالملل) نیز به این ائتلاف پیوست. در شرایطی که گروه تروریستی داعش در حال از هم پاشیدن است و کنترل بخش بزرگی از موصل در عراق را از دست داده و در رقه، مرکز اصلیاش در سوریه منزوی شده است، جنب و جوش این ائتلاف بسیار مشکوک به نظر میرسد. ائتلاف به اصطلاح ضد داعش 68 عضو دارد و جیم متیس، رئیس پنتاگون و همتای دانمارکیاش «کلاوس جورج فردریکسون» در زمره سران نظامی 15 کشوری بودند که در نشست دانمارک حضور داشتند.