عملیات نظامی هوایی و زمینی مستقیم نیروهای ائتلاف آمریکایی در مرزهای سوریه شدت پیدا کرده و این ائتلاف در تازهترین اقدام، یک ستون از نیروهای ارتش این کشور در منطقه الشحمه در جاده دمشق به بغداد را بمباران کرد. این منطقه در فاصله حدود 40 کیلومتری گذرگاه التنف در نزدیکی مرز سوریه و عراق قرار دارد. بر اساس این گزارش، جنگندههای آمریکایی شامگاه پنجشنبه از طریق آسمان اردن به حریم هوایی سوریه تجاوز کرده و یک ستون نظامی وابسته به ارتش سوریه موسوم به گردان 313 را که نیروهای همپیمان هم در آن حضور داشتند، در منطقه الشحمه در جاده بینالمللی دمشق به بغداد هدف قرار دادند. یک منبع میدانی در جنوب سوریه اعلام کرد در تجاوز آمریکایی- اردنی به نیروهای ارتش سوریه، دستکم 9 سرباز جان خود را از دست دادهاند و 3 دستگاه تانک و چند خودرو منهدم شده است. این منبع تصریح کرد جنگندههای دشمن از طریق خاک اردن در ارتفاع بسیار پایین وارد خاک سوریه شدند و سربازان ارتش سوریه را در منطقه الضمیر در بیابان سوریه هدف قرار دادند. به گفته این منبع، در پی این تجاوز، ضدهوایی نیروهای ارتش به سمت جنگندههای آمریکایی شلیک کرد و آنها مجبور شدند ارتفاع خود را افزایش دهند. در ادامه رادار گردان «16 اس» ارتش سوریه مستقر در منطقه الضمیر جنگندههای متجاوز را ردیابی کرد و هنگامی که موشکهای ارتش این جنگندهها را هدف قرار دادند، جنگندههای متجاوز بلافاصله منطقه را ترک کردند. منبع سوری تصریح کرد ماموریت نیروهای ارتش که هدف حمله جنگندههای آمریکا قرار گرفتند، پیشروی به سمت التنف تا مسافت 20 کیلومتری به عنوان مرحله نخست پیشروی به سمت دیرالزور بود که قرار بود این ستون از نیروهای ارتش به تثبیت مواضع و استحکامات خود در 20 کیلومتری گذرگاه مرزی التنف با عراق بپردازند. همزمان، ائتلاف متجاوز آمریکا با صدور بیانیهای اذعان کرد دیروز پنجشنبه مواضع نیروهای همپیمان ارتش سوریه را که در حال پیشروی در شمال غرب التنف بودند، هدف قرار داده است. این ائتلاف اعتراف کرد که پیشروی نیروهای یادشده در این منطقه را تهدیدی برای خود و متحدانش میداند. ائتلاف آمریکا ادعا کرده است که این اقدام پس از آن صورت گرفته است تلاشهای روسیه برای متقاعد کردن نیروهای دولتی سوریه به پرهیز از پیشروی به سوی التنف به شکست انجامیده است. گفتنی است اقدام جنگندههای آمریکایی در تجاوز آشکار به خاک سوریه و هدف قرار دادن نیروهای ارتش سوریه از خاک اردن بر عمق همپیمانی اردن و آمریکا و حمایت آنها از گروههای تروریستی در سوریه تاکید میکند. ناظران میگویند حضور نیروهای ائتلاف آمریکایی و پیشروی نیروهای ارتش سوریه در نزدیکی مرزهای سوریه و عراق نوعی رقابت میان نیروهای بینالمللی و دولت سوریه برای رسیدن به منطقه مرزی سوریه و عراق ایجاد کرده است به طوری که دولت دمشق در 2 درگیری موازی حرکت میکند که یکی در خط
پالمیرا- دیرالزور و دومی در القلمون شرقی از سمت ظاظا و السبعبیار برای بازگشایی راه دمشق- بغداد از طریق گذرگاه مرزی التنف و تامین امنیت مسیر ابریشم از تهران به دمشق است؛ منطقهای که نزدیک منطقه التنف است و نیروهای ائتلاف عملیات خود را در آنجا گسترش دادهاند. برخی منابع میگویند فعالسازی نقش نیروهای ائتلاف، تلاشهای دولت سوریه را برای رسیدن به گذرگاه مرزی التنف با عراق و در پی آن تامین امنیت خط تهران- دمشق تهدید میکند. بر این اساس، جنگندههای ائتلاف شب چهارشنبه در ارتفاع کم نزدیک شهر البوکمال در استان دیرالزور به پرواز درآمدند و اقدام به تبادل آتش با تروریستهای داعش کردند. در همین حال، یک منبع مخالف سوریه در شرق سوریه گفت: عملیات نظامی نیروهای ائتلاف در این منطقه آغاز شده است و نیروهای آمریکایی، انگلیسی و نروژی بین نیروهای ائتلاف در پایگاه نظامی التنف هستند و نقش نظامی، مشورتی و رزمی ایفا میکنند.
واکنش سوریه و روسیه به حمله آمریکا
یک منبع نظامی سوریه حمله ائتلاف بینالمللی به ارتش این کشور را بیانگر پوچی ادعاهای ائتلاف درباره مبارزه با تروریسم دانست و تأکید کرد بیشک این حمله حقیقت طرح صهیونیستی- آمریکایی در منطقه را نشان میدهد. وی گفت: ارتش سوریه به نبرد علیه تروریسم در خاک خود ادامه میدهد و هیچ طرفی حق ندارد مسیر و نوع عملیات ارتش سوریه علیه گروههای تروریستی و در راس آنها داعش و القاعده را تعیین کند. کسی که مدعی مبارزه با تروریسم است باید حملات خود را متوجه تروریسم کند و نه ارتش سوریه که تنها نیروی قانونی است که با همپیمانان و دوستان خود با تروریسم میجنگد. رئیس کمیسیون امور دفاعی و امنیتی در مجلس فدرال روسیه نیز در نخستین واکنش مسکو به حمله هوایی جدید آمریکا در قالب عملیات ائتلاف ضدداعش علیه نیروهای وابسته به دمشق، بررسی این مساله در مذاکرات ژنو را خواستار شد. ایگور موروزوف، عضو کمیسیون بینالمللی مجلس فدرال روسیه نیز گفت: شورای امنیت باید حمله هوایی جدید آمریکا در سوریه را یک اقدام خصمانه و یکجانبه علیه دولتی دارای حاکمیت محسوب کند.
پیام العبادی به بشار اسد
فالح الفیاض، مشاور امنیت ملی دولت عراق، پنجشنبه به دیدار بشار اسد، رئیسجمهوری سوریه رفت و به نمایندگی از حیدر العبادی، نخستوزیر عراق با بشار اسد دیدار و پیام شفاهی العبادی را تسلیم او کرد. بنا بر این گزارش، 2 طرف بر اهمیت ادامه همکاری و تقویت آن میان 2 کشور برای مبارزه با تروریسم و گروههای تکفیری بویژه درباره هماهنگی تلاشها در مبارزه با داعش در مرز مشترک 2 کشور تأکید کردند. بشار اسد در این دیدار اعلام کرد هر موفقیتی که 2 ارتش سوریه و عراق در مبارزه با تروریسم به دست بیاورند، گامی مهم در راه بازگرداندن امنیتی و ثبات به هر دو کشور است. به گفته بشار اسد، دشمن عراق و سوریه مشترک، نبرد آنان مشترک و علیه طرحهایی است که برای تضعیف کشورهای منطقه و تجزیه آن به کشورهای کوچکتر طراحی شده است. 2 طرف در این دیدار آخرین وضعیت میدانی و عملیاتی را به همراه افق آینده همکاریها برای مبارزه با تروریسم بررسی کردند. همچنین سرتیپ اسامه خضور، مدیر اداره سیاسی ارتش سوریه اعلام کرد همکاری و هماهنگی میان بغداد و دمشق برای مبارزه با تروریسم امری کاملا طبیعی است.
جنایت داعش در حماه
همزمان با حمله ائتلاف آمریکایی به مواضع نظامی سوریه، گروه تروریستی داعش نیز در حملههایی ناگهانی، 50 نظامی و غیرنظامی سوری را در مرکز سوریه به قتل رساند. گروه موسوم به «دیدهبان حقوقبشر سوریه» (وابسته به معارضان) اعلام کرد این حمله داعش علیه مواضع ارتش سوریه و نیروهای همپیمانش و شماری روستا در حومه شرقی حماه صورت گرفت که به قتل دستکم 50 نفر و زخمی شدن شمار دیگری منجر شد. بر این اساس، حمله داعش به نیروهای سوری غیرمنتظره بود و شماری از روستاهای شیعهنشین نیز همزمان هدف حمله قرار گرفت. به نوشته ایندیپندنت، خبرگزاری اعماق- سخنگوی داعش- با انتشار خبر این حمله، مدعی شده است عناصر این گروه تروریستی یکصد سرباز ارتش سوریه را به قتل رسانده و 2 روستا را به کنترل خود درآوردند.
اختلاف شدید در ژنو میان معارضان
شماری از گروهکهای تروریستی وابسته به ارتش آزاد مذاکرات ژنو درباره سوریه را ترک کردند. این گروههای مسلح شامل جیش الیرموک، جنبش تحریر الوطن، ائتلاف نیروهای جنوب، جیش احرار الشام، جبهه الشامیه، فیلق الشام، جیش الثوره و فرقه السلطان مراد در بیانیهای اعلام کردند که مشارکت خود در تیم اصلی مذاکراتی (مخالفان) در مذاکرات ژنو را تعلیق کردهاند. به گفته این گروهکها، تعلیق مشارکت آنها بهخاطر فقدان رهبر واحد در میان گروههای تروریستی مذاکرهکننده و همچنین نبود رابطه بین هیات عالی مذاکرات و تیم مذاکرهکننده اصلی شورشیها بوده است. با این حال به نظر میرسد تعلیق مذاکرات بهخاطر اختلافی است که میان این طیف از معارضان با تروریستها و مخالفان سیاسی مورد حمایت سعودیها بوده است. این در حالی است که گروه تروریستی جیشالاسلام وابسته به سعودیها حملات نظامی خود در جنوب سوریه را علیه دیگر گروههای تروریستی قوت بخشیده است تا ریاض در مذاکرات ژنو با استفاده از برتریهای میدانی بتواند به طور مستقیم از دمشق امتیازاتی بگیرد. همچنین اختلافاتی نیز درباره امکان پیوستن 2 هیات قاهره و مسکو (دیگر گروههای مخالف سیاسی سوری) برای تشکیل یک تیم واحد مذاکراتی وجود دارد و این ایده با اعتراض شدید سران هیات عالی مذاکرات روبهرو شده است. در حالی که نصر الحریری، رئیس هیات عالی مذاکرات مورد حمایت عربستان دیروز در کنفرانسی مطبوعاتی از مطرح کردن مساله گذار سیاسی در سوریه با استفان دی میستورا، نماینده ویژه دبیرکل سازمان ملل در امور این کشور سخن گفته بود، یک منبع در گروه مخالفان خارجنشین نظام سوریه فاش کرد که اختلاف داخلی تیم اعزامی این هیات به ششمین دور گفتوگوهای جاری سوری- سوری در ژنو به حد انفجار رسیده است.