عبدالباری عطوان*: ترزا می، نخستوزیر انگلیس گفته است دولت درجه هشدار خطر حمله تروریستی را از «شدید» به بالاترین سطح ممکن یعنی «بحرانی» افزایش داده که به معنی احتمال «قریبالوقوع بودن» یک حمله است. نخستوزیر انگلیس گفت پلیس نتوانسته مطمئن شود که آیا سلمان عبیدی، مجری حمله خونین منچستر به تنهایی دست به این عملیات تروریستی زده یا همدستی داشته است. به همین منظور نیروهای امنیتی این کشور در جستوجوی همدستان عامل حمله انتحاری در منچستر هستند. مهاجم فردی 22 ساله با مادر و پدر لیبیایی و زاده انگلیس است. رسانههای انگلیسی گفتهاند عبیدی فردی شناختهشده برای سازمانهای امنیتی بود. مهاجم منچستر از یک دستگاه انفجاری خودساخته و انباشته از تکههای آهن، برای انجام حملهاش استفاده کرده است. تصاویر دوربینهای شهری نشان میدهد که او وسیله انفجاری را در چمدانی در میان جمعیت عمدتا کودک و نوجوان بر زمین گذاشته و سپس آن را منفجر کرده است. احزاب سیاسی انگلیس پس از انفجار روز دوشنبه در شهر منچستر مبارزات انتخاباتی خود را متوقف کردند اما همه آنها باید در هفتههای باقیمانده قبل از انتخابات هشتم ژوئن (8 خرداد)، با این رویداد هولناک از نزدیک دست و پنجه نرم کنند. ترزا می، نخستوزیر انگلیس در ماه آوریل به امید سرمایهگذاری روی محبوبیت خود و بینظمی حزب مخالف کارگر برای کسب اکثریت کرسیها در پارلمان و تقویت موضع خود در مذاکرات بر سر خروج انگلیس از اتحادیه اروپا خواستار برگزاری انتخابات زودهنگام شد. در حالیکه هنوز هم انتظار میرود محافظهکاران به رهبری ترزا می پیروز این انتخابات باشند اما نتیجه انتخابات هنوز مشخص نیست و در نظرسنجیهای اخیر رقابتها تنگاتنگ شده است. معمولا وقوع حملات تروریستی در آستانه برگزاری انتخابات به نفع راستگراها و کاندیداهایی با سیاستهای امنیت ملی جنگطلبانه است و به احتمال زیاد در انگلیس هم همینطور خواهد بود. محافظهکاران در حال حاضر اینگونه استدلال میکنند که پیروزی جرمی کوربین، رهبر حزب کارگر که درباره حماس و حزبالله دیدگاه مثبتی دارد، خطر وقوع حمله تروریستی را افزایش میدهد. در حالیکه کوربین شخصا از نگاه رایدهندگان چندان محبوب نیست، پیام اقتصادی پوپولیستی جدید حزب کارگر که شامل لغو شهریهها و ملیسازی مجدد شرکتهای انرژی است، از سوی برخی از رایدهندگان مورد استقبال قرار گرفته است. ما هنوز هم اطلاعات زیادی درباره حمله منچستر که داعش مسؤولیت آن را برعهده گرفت، نداریم. اما رویدادی که مسائلی مانند تروریسم، افراطگرایی و شاید مهاجرت را دربربگیرد به احتمال زیاد به نفع محافظهکاران خواهد بود. آنها خود را به عنوان مدافعان امنیت مرزی، حاکمیت ملی و هویت فرهنگی انگلیس معرفی کردهاند. اما احتمال دارد این تاثیرگذاری محدود باشد. پاسخ ترزا می به تروریسم بسیار قوی نبوده است. لایحه پیشنهادی وی درباره مقابله با افراطگرایی که از زمانی که او در سال 2015 وزیر کشور بود، ارائه شد، در آستانه کنار گذاشته شدن است زیرا نگرانیهایی وجود دارد که در آن تعریف عباراتی مانند افراطگرایی و ارزشهای انگلیسی بیش از حد مبهم تعریف شده باشد. روحیه ملی مقابله با تروریسم به نظر میرسد تحت سلطه ترس قرار نخواهد گرفت. چنین نگرانیای قطعا در مبارزاتی که سال گذشته به خروج موفق انگلیس از اتحادیه اروپا منتهی شد، بیتاثیر نبوده است اما برجستهترین موضوع برای رایدهندگان هم نبوده است.
50 درصد از انگلیسیها گفتهاند ترک اتحادیه اروپا هیچ تفاوتی درباره خطر حملات تروریستی آینده علیه انگلیس ندارد و تنها 6 درصد امنیت ملی را دلیل اصلی رای خود برای گفتن «آری» به همهپرسی بریگزیت عنوان کردند. تا حدودی مردم انگلیس ممکن است در حال حاضر خطر یک حمله تروریستی بزرگ را پذیرفته باشند. آخرین نظرسنجیها نشان داده است 84 درصد از انگلیسیها بر این باورند که احتمال وقوع حمله دیگری به یکی از شهرهای این کشور زیاد است اما تنها 43 درصد معتقد بودند که دولت برای مبارزه با افراطگرایی باید اقدامات بیشتری انجام دهد. 32 درصد نیز معتقد بودند دولت به همان اندازه که انتظار میرود اقدامات لازم را انجام میدهد. بدیهی است که حمله هولناکی چون انفجار منچستر احتمالا این ارقام را افزایش خواهد داد اما متاسفانه وقوع تراژدیهایی مانند این واقعه دیگر غیرمنتظره نیست.
*تحلیلگر برجسته جهان عرب