گروه اقتصادی: مسؤول طرح تحول نظام بانکی با بیان اینکه ساختار معیوب نظام بانکی نمی‌تواند در خدمت اقتصاد کشور باشد، گفت: نظام بانکی در ریل خود نیست و نخستین اقدام در اصلاح باید بازگرداندن بانک‌ها به کارکرد واقعی خود باشد که این کار منافع عده‌ای را به خطر می‌اندازد.
به گزارش تسنیم، بسیاری از کارشناسان اقتصادی معتقدند اکثر مشکلات اقتصادی کشور ناشی از سیستم معیوب نظام بانکی است و آن را یکی از چالش‌های جدی برای تحقق اقتصاد مقاومتی می‌دانند. به عقیده این افراد، رونق تولید داخلی و بسیاری از مسائل دیگر همچون ایجاد سالانه یک میلیون شغل که در برنامه ششم توسعه آمده است منوط به اصلاح ساختار نظام بانکی است. دکتر حسین عیوضلو، رئیس ابرپروژه اصلاح نظام بانکی در این رابطه با بیان اینکه ساختار نظام پولی و بانکی کشور معیوب است و نمی‌تواند در خدمت پویایی اقتصاد کشور باشد، گفت: این ساختار معیوب در برابر هر نوع تغییری مقاوم است و حتی اجازه اجرای اقتصاد مقاومتی را نیز نخواهد داد. عیوضلو با بیان اینکه پیشرفت در یک کشور مستلزم انعطاف‌پذیری است، گفت: اما نظام بانکی کشور به هیچ وجه انعطاف‌پذیر نیست و بشدت در برابر تغییرات مقاومت می‌کند. وی با بیان اینکه مقاومت در برابر تغییر زمانی می‌تواند توجیه عقلانی داشته باشد که یک زیرساخت درستی وجود داشته باشد، گفت: این در شرایطی است که زیرساخت‌های نظام بانکی بشدت فرسوده است. رئیس ابرپروژه اصلاح نظام بانکی با اشاره به اینکه اکنون برای اصلاح نظام بانکی نیازمند زیرساخت‌های حقوقی و قانونی هستیم، گفت: اکنون چنین مواردی وجود ندارد چرا که قوانین موجود متناسب با پیچیدگی‌های نظام پولی و بانکی نیست و همگام با بانکداری نوین و اقتضائات جدید پیش نرفته‌ایم و ده‌ها سال عقب هستیم. عیوضلو با بیان اینکه تنها تغییری که در قانون بانکداری بعد از انقلاب صورت گرفته است اضافه شدن قانون بانکداری بدون رباست، گفت: این نیز خود باعث صوری شدن معاملات و حرکت به سمت ربوی بودن بانک‌ها شده است. وی گفت: تا معالجه کامل و درستی در نظام پولی و بانکی و زیرساخت‌های آن صورت نگیرد هرگونه تغییر صوری و روبنایی در نظام پولی و بانکی، ما را به خطا می‌اندازد و راه صوابی نخواهد بود. عیوضلو با اشاره به اینکه نظام بانکداری کشور با نظام حقوقی و قوانین مدنی و تجارت هماهنگ نیست، گفت: در دنیا هر چند سال قوانین پولی و بانکی تغییر می‌کند، چون لازمه تغییراتی که در حوزه پولی و بانکی صورت می‌گیرد این است که قوانین نیز منطبق بر آن تغییر کند. قوانین پولی و بانکی کشور مربوط به سال‌ 62 است که از آن زمان تاکنون در آن فقط تغییرات جزئی صورت گرفته است. وی با بیان اینکه در کشور اشخاص تکنوکرات مانع تغییر قوانین پولی و بانکی می‌شوند، گفت: اگر در ترکیه مشاهده می‌شود که زیرساخت اقتصادی‌اش به سرعت رشد کرده به جهت این است که قبل از آن شخصی چون کمال درویش طی 6 ماه 15 قانون نظام پولی و بانکی را توانست تغیر بدهد. عیوضلو با بیان اینکه این نظام بانکی در برابر اقتصاد مقاومتی نیز مقاومت می‌کند، گفت: در این نظام بانکی اقتصاد مقاومتی را نمی‌توان اجرا کرد. اگر نظام بانکی با نظام بازار سرمایه مقایسه شود به جهت اینکه نظام سرمایه جوان‌تر است، امکان تغییرات وجود دارد و قوانین جدیدی شکل گرفته است و به همین جهت در سازمان بورس نهادها و ابزارهای مختلف شکل گرفته است اما این مهم در نظام بانکی حسب اقتضائات کشور عملی نشده است و این موارد نشانگر عقب‌ماندگی نظام بانکداری کشور است. وی علت اجرایی نشدن این قوانین را بی‌تدبیری و عدم اقتدار لازم مسؤولان در اجرایی کردن آن دانست و افزود: نظام نظارتی بانکی قدیمی است و از کارایی لازم برخوردار نیست. مدیر گروه اقتصاد نظری و اقتصاد اسلامی دانشکده اقتصاد دانشگاه امام صادق با بیان اینکه ساختارهای نظارتی عملیاتی در بانک‌های ایران وجود ندارد، گفت: این در حالی است که در دنیا نهادهای نظارتی تخصصی مستقل از بانک مرکزی وجود دارد که بر کل عملکرد بانک‌ها نظارت مستقیم می‌کند و بانک‌ها بیش از اینکه از بانک مرکزی حساب ببرند از این نظام‌های نظارتی حساب می‌برند. عیوضلو با بیان اینکه قانون بانکداری بدون ربا قانون ناقصی است، گفت: این قانون فاقد جامعیت لازم از منظر حقوقی، بانکی، بیمه‌ای و حسابداری است. عیوضلو گفت: اکنون از دیدگاه بانک مرکزی همه بانک‌های کشور تجاری هستند که این درست نیست و نمی‌تواند به اقتصاد کشور کمک کند؛ یعنی تاکنون بانک مرکزی به طور رسمی تفاوت ماهوی بانک‌ها را نپذیرفته و این تنوع را در کشور ایجاد نکرده است. عیوضلو با انتقاد از نظام بانکداری کشور گفت: اکنون متاسفانه دغدغه بانک‌ها فقط یک سری مساله‌های شخصی خود بانک مثل بدهی‌ها، معوقات، حقوق کارمندان و سودآوری است. اگرچه این مسائل نیز مهم است اما این مسائل کمکی به ماموریت اصلی بانک که معطوف به بخش‌های اقتصادی باید باشد نمی‌کند و در عمل هیچ کمکی به بخش واقعی اقتصاد نمی‌کند و عملا بانک‌ها به صنعتی عظیم تبدیل شده‌اند که دایره دارایی‌های خود را چندبرابر می‌کنند و مهم‌ترین دغدغه آنها حل معضلات خود بانک است. عیوضلو با بیان اینکه بزرگ‌ترین مشکل نظام بانکی این است که در ریل خود نیست، گفت: نخستین اقدام در اصلاح باید بازگرداندن بانک‌ها به کارکرد واقعی خود باشد که این کار هزینه‌هایی دارد و منافع عده‌ای را به خطر می‌اندازد اما به هر حال کارگزاران نظام و تصمیم‌گیران کلان پولی و مالی کشور باید به فکر چاره‌ای باشند و نخستین قدم تعیین استراتژی برای تغییر تدریجی کارکرد این نظام پولی و بانکی است. وی افزود: اگر بخواهیم اقتصاد مقاومتی را اجرا کنیم ابتدا باید درباره زیرساخت نظام بانکداری کشور بازنگری کنیم. بدون این نوع اقدامات سخن از تولید و اشتغال و درآمدزایی برای عموم مردم سخنی نادرست است.