قطر بهطور ناگهانی از سوی 4 کشور همسایه خود منزوی شده است. عربستان، مصر، امارات و بحرین صبح دوشنبه در اقدامی همزمان روابط دیپلماتیک خود با قطر را به بهانه حمایت قطر از تروریسم، مداخله آن در امور کشورهای عربی و تهدید امنیت ملی و پناه دادن به افراطیها قطع کردند. افزون بر این، 3 کشور حاشیه خلیجفارس که همسایگان مستقیم قطر هستند اعلام کردند که همه گذرگاههای مرزی خود با قطر را بسته و از شهروندان قطر خواستهاند ظرف 14 روز خاک این کشورها را ترک کنند. در بیانیهای که خبرگزاری دولتی بحرین آن را منتشر کرد، گفته شده بود این کشور تمام روابط دریایی و هوایی خود با قطر را قطع کرده و به شهروندان قطری 14 روز فرصت داده بحرین را ترک کنند. همزمان عربستانسعودی، مصر و امارات عربی متحده نیز بیانیههای مشابهی منتشر کردند. در بیانیهای که عربستانسعودی منتشر کرده، گفته شده این کشور روابط دیپلماتیک خود و نیز تمام مسیرهای دریایی، زمینی و هوایی با قطر را مسدود میکند. در این بیانیه گفته شده این اقدام در راستای «حفظ تمامیت ارضی که قوانین بینالمللی آن را تضمین کردهاند و نیز حفاظت از امنیت ملی در برابر خطرات ناشی از تروریسم و بنیادگرایی» صورت گرفته است. وزارت خارجه عربستانسعودی در پیامی در توئیتر نیز مدعی شد قطر بهرغم مشارکت در عملیات ائتلاف عربی علیه یمن، در حمایت و ارسال کمک به جنبش انصارالله یمن نقش دارد. امارات عربی متحده دیپلماتهای قطری را به «پشتیبانی، تامین منابع مالی و قرابت با تروریسم، بنیادگرایی و فرقهگرایی» متهم کرده و به آنها ۴۸ ساعت فرصت داده امارات را ترک کنند. شرکت هواپیمایی الاتحاد امارات نیز اعلام کرد تمام پروازهای خود به مقصد قطر و بالعکس را از فردا به تعلیق درمیآورد. وزارت خارجه مصر نیز اعلام کرده «به دلیل تهدید امنیت ملی» تمام مسیرهای هوایی و دریایی خود را روی تمام رفتوآمدهای قطر مسدود کرده است. قاهره، دولت قطر را متهم کرده که از «تروریستها» از جمله اعضای سازمان اخوانالمسلمین حمایت میکند.
مالدیو هم قطع ارتباط کرد!
از سوی دیگر، دولت فراری و مستعفی یمن که تابع عربستان است و از آن دستور میگیرد از قطع روابط خود با قطر خبر داد. همزمان، محمد الدایری، وزیر خارجه دولت موقت لیبی در گفتوگو با شبکه اسکاینیوز عربی گفت: لیبی تصمیم گرفته است در همبستگی با بحرین، عربستان، امارات و مصر روابطش را با قطر قطع کند. از سوی دیگر، قطر نیز اقدام شرکتها و خطوط هواپیمایی امارات، عربستان و مصر را بیپاسخ نگذاشت و در اقدامی متقابل، همه پروازهای هوایی خود به این 3 کشور را به حال تعلیق درآورد. مجمعالجزایر مالدیو نیز ساعاتی بعد به تبعیت از این 5 کشور عربی، روابط دیپلماتیک خود با دوحه را قطع کرد. در این میان، خبرگزاری رویترز به نقل از وزارت خارجه پاکستان گزارش داد این کشور قصد ندارد تحت فشار عربستان روابط دیپلماتیک خود را با قطر قطع کند. این در حالی است که وزارت خارجه قطر در بیانیهای به این موضعگیری کشورهای عرب واکنش نشان داد و اعلام کرد: متاسفیم که این 4 کشور در این مرحله چالشی مهمتر از هجمه علیه قطر نیافتند. در بیانیه وزارت خارجه قطر آمده است: تلاش میکنیم اقداماتی را که هدف از آنها تأثیرگذاری بر جامعه و اقتصاد مردم قطر است، به شکست بکشانیم. براساس این بیانیه، کاملا آشکار است که هدف از این اقدامات که با هماهنگی مصر اتخاذ شده، تحمیل قیمومت بر قطر است. این در حالی است که فعالان رسانهای میگویند جنگندههای قطری در پی اعلام قطع روابط دیپلماتیک این 4 کشور عربی با دوحه، بر فراز آسمان سراسر قطر به پرواز درآمدند. طبق این گزارش، روابط دوحه با همسایگان عربش از 24 مه، زمانی که رسانههای قطری اظهاراتی منسوب به تمیم بن حمد، امیر قطر را منتشر کردند که دربرگیرنده خطوط کلی سیاست قطر بود و هیچ هماهنگی با دیدگاه شورای همکاری خلیجفارس نداشت، به تیرگی گرایید، در حالی که قطر عضو شورای همکاری خلیجفارس بوده و باید به سیاستهای آن پایبند باشد. امیر قطر در این اظهارات گفته بود دوحه پایگاه آمریکایی العدید را به علت حمایتش از طمعورزیهای کشورهای همسایه عربش در خود جای داده و این پایگاه تنها فرصت آمریکا برای داشتن نفوذ نظامی در منطقه است. قطر با اسرائیل در ارتباط است. امیر قطر همچنین در این اظهارات، ایران را وزنه منطقهای و اسلامی توصیف کرده بود که نمیتوان آن را نادیده گرفت و کشورش روابط قویاش را با آمریکا و ایران در آن واحد حفظ خواهد کرد. درگیری با ایران بویژه به این دلیل که قدرت بزرگ منطقه است مصلحت نیست. تمیم بنحمد حزبالله لبنان را هم جنبش مقاومت خوانده بود. اما قطر با مشاهده جنجالی که به دلیل این اظهارات بلند شد، اعلام کرد سایت خبرگزاری رسمی این کشور هک شده است و این اظهارات را از سایت برداشت و اعلام کرد این اظهارات به امیر قطر نسبت داده شده است.
پایان حضور قطر در ائتلاف متجاوز
همزمان با قطع کامل روابط دیپلماتیک برخی کشورهای عربی با دوحه، فرماندهی ائتلاف متجاوز علیه یمن به رهبری عربستان از تصمیمش برای پایان دادن به حضور قطر در این ائتلاف به بهانه اقداماتش که به زعم آن موجب تقویت «تروریسم» و حمایت از تشکیلات آن در یمن از جمله القاعده و داعش میشود، خبر داد. قطر سال 2015 به ائتلاف عربی تحت رهبری ریاض پیوست به طوری که نظامیان این کشور در این عملیات حضور دارند.
احتمال حمله نظامی به قطر
عبدالباری عطوان، تحلیلگر سرشناس جهان عرب قطع روابط عربستان و 3 شیخنشین و کشورهای عربی دیگر با قطر را مقدمهای برای حمله نظامی علیه این کشور دانسته است. سردبیر روزنامه فرامنطقهای رایالیوم در توئیت اخیر خود با اشاره به اینکه قطع روابط عربستان، مصر، امارات و بحرین با قطر و بستن مرز سعودی با قطر مقدمهای برای منزوی کردن دوحه خواهد بود، نوشت: «گام بعدی شاید دخالت نظامی برای تغییر رژیم در قطر باشد. این جنگی است که ماهها پیش برای آن برنامهریزی شده است». همچنین در شبکههای اجتماعی تصاویری از هجوم گسترده مردم قطر به فروشگاهها برای تامین مایحتاج خود در پی بسته شدن مرزهای چند کشور عربی با قطر،
منتشر شده است.
افشای توطئه آلسعود علیه حاکمیت دوحه
رئیسجمهور سابق یمن گفته که کشورش چند سال قبل توطئه کودتا ضد حمد بنخلیفه آلثانی، امیر سابق قطر را که از سوی قطریهای مورد حمایت آلسعود ترتیب داده شده بود، افشا کرده است. علی عبدالله صالح در گفتوگو با شبکه تلویزیونی «الیمن الیوم»، ضمن بیان نقش کشورش در کشف این توطئه گفت: «با اینکه عربستانسعودی و قطر، هر دو وابسته به وهابیت هستند اما اختلافاتشان از انباشته شدن مسائل گذشته ناشی شده است.» در پی بالاگرفتن تنش میان ریاض و دوحه، روزنامه سعودی الریاض، قطر را به کودتا تهدید کرد و مدعی شد خاندان حاکم بر این کشور از امیر آن اعلام برائت کرده و وقوع کودتا بعید نیست. طبق ادعای الریاض، خاندان آلثانی با ارسال نامهای به سلمان بنعبدالعزیز، شاه عربستان از مواضع امیر کشورشان عذرخواهی و از او اعلام برائت کرده است. روزنامه الریاض در تهدیدی آشکار به براندازی در قطر، نوشته که این نامه خانواده آلثانی بیانگر عمق شکاف در میان حکام قطر است و آنان نیز اعلام کردهاند از سیاستهای تمیم خسته شدهاند و احتمال دارد کودتای جدیدی در حکومت قطر صورت گیرد و در جریان آن حکومت به خانواده اصلی حاکم بازگردد.