printlogo


کد خبر: 177003تاریخ: 1396/3/28 00:00
به بهانه درگذشت آدام وست، بازیگر نقش بتمن
موعود کاذب یا قهرمان سینما؟

علی کرمی: «آدام وست»، نخستین هنرپیشه فیلم مشهور «بتمن» در دهه ۶۰ میلادی، هفته گذشته در ۸۸سالگی به علت بیماری سرطان خون درگذشت. «آدام وست» نخستین‌بار در سال ۱۹۶۶ نقش بتمن را بازی کرد. وست در مصاحبه‌ای که در سال ۲۰۱۰ انجام داد می‌گوید: موفقیت این شخصیت ناشی از نویسندگان خوبی بوده که برای آن کار می‌کردند. شخصیت بتمن توسط «باب کین» (طراح) و «بیل فینگر» (نویسنده) خلق شد و نخستین‌بار در شماره ۲۷ مجموعه کمیک‌های کارآگاهی (سال ۱۹۳۹) حضور یافت. به این شخصیت با القابی مانند مبارز شنل‌پوش، شوالیه تاریکی و بزرگ‌ترین کارآگاه دنیا نیز اشاره می‌شود. «بروس وین» که نام اصلی بتمن در قصه‌های اوست، در زندگی روزانه خود، یک کارخانه‌دار میلیاردر، ولخرج، خوشگذران و خیّر است. والدین او در کودکی جلوی چشمان او به قتل رسیدند و از آن زمان، وی قسم خورده از تبهکاران انتقام بگیرد و عدالت را به جامعه بازگرداند. او تمرین‌های فکری و جسمی مختلفی را پشت سر می‌گذارد اما درمی‌یابد اینها کافی نیست. او می‌داند که جنایتکاران خیلی خرافاتی‌اند، بنابراین باید با نمادی علیه آنها بجنگد که ترس را به قلب‌شان وارد کند. در همین لحظه یک خفاش از پنجره وارد می‌شود و الهام‌بخش بروس برای انتخاب شخصیت بتمن (مرد خفاشی) می‌شود. نکته جالب اینجاست که برخلاف اغلب ابرقهرمانان، او دارای توانایی‌های ابرانسانی نیست. «فینگر» درباره رسیدن به نام «بروس وین» برای هویت اصلی بتمن گفته است: نام کوچک بروس وین از رابرت بروس گرفته شده ‌است، که یک وطن‌پرست اسکاتلندی است. در مه ۲۰۱۱، بتمن بعد از سوپرمن در رتبه دوم فهرست «۱۰۰ شخصیت کمیک‌بوکی برتر تاریخ» که توسط آی‌جی‌ان منتشر شد، قرار گرفت. همچنین امپایر (یک مجله انگلیسی درباره فیلم‌ها و آثار سینمایی کلاسیک و به روز است که می‌توان گفت بزرگ‌ترین و معروف‌ترین مجله سینمایی جهان است) او را در رتبه دوم برترین شخصیت‌های کمیک‌بوکی تاریخ قرار داده است. یکی از اهداف اصلی ساخت شخصیت‌هایی مانند بتمن ارائه الگوی انسان تراز به عنوان یک نماد فرهنگ آمریکایی است. تمدن کم سن و سال کشور آمریکا که در مؤلفه‌های فرهنگی و هویتی چیزی از خود ندارد و ترکیبی از فرهنگ‌های دیگر را سرقت کرده است، برای گسترش و بقا و هویت دادن به خود و مردمان خود چاره‌ای جز خلق خیالی اسطوره‌های کاغذی و ویرچوال ندارد تا شاید از این راه بتواند برای خود مرزهای هویتی دست و پا کند. همچنین تولد ابرقهرمان‌ها در هنر آمریکا برای القای ابرقدرتی کشور آمریکا است. برای القای روانی و تأثیرگذاری روانی بر ذهن و فکر مردم دنیا از سنین کودکی چه راهی بهتر از خلق ابرقهرمان‌ها و ابر مردان و ابر زنان آمریکایی در قالب فیلم و سریال و انیمیشن و بازی‌های رایانه‌ای. یکی از مؤلفه‌های استعمار در دنیای کنونی استعمار روانی
(Psycho Colonialism) یعنی استعمار ذهن و اندیشه انسان‌هاست. در خلق شخصیت‌هایی همچون بتمن مفهوم منجی بودن آن هم به صورتی که در قالب یک انسان معمولی در میان مردم زندگی می‌کند، قابل توجه است. در تفکر شیعه نسبت به منجی بشریت این مساله وجود دارد که حضرت ولیعصر (عج) در زمان غیبت به مانند یک انسان معمولی در میان مردم زندگی می‌کند در حالی که مردم او را نمی‌شناسند. چه دلیلی دارد که در بسیاری از داستان‌های ابرقهرمانان غربی این مساله وجود دارد؟ حتی درباره شخصیت زورو نیز این موضوع را می‌بینیم. چرا این تقلید به وسیله آنها صورت گرفته است؟ آیا این اتفاق در واقعه هم‌پوشانی‌سازی مفهوم موعود در شیعه با نمونه‌های آمریکایی آن است تا وجود موعودی اینچنین بدیهی محسوب شود؟ موعود اصلی و منجی حاکمان تمدن غرب، «لوسیفر» است و در میان اسطوره‌های هنری‌شان، بتمن شباهت‌های زیادی به «لوسیفر» دارد. نزدیک به ۸۰ سال از خلق شخصیت بتمن می‌گذرد اما آنقدر تکرار شده است که به سختی بتوان فردی را یافت که از این موعود‌های نمادین خبر نداشته باشد. گفتنی است یکی از کمپانی‌هایی که برای ارائه شخصیت بتمن در سینما بسیار تلاش کرده کمپانی یهودی «برادران وارنر» است.


Page Generated in 0/0097 sec