گروه سیاسی: گارد ساحلی عربستان سعودی به یک قایق ماهیگیری ایرانی که بر اثر امواج دریا از مسیر خود خارج شده بود، تیراندازی کرد و یکی از 2 صیاد ایرانی این قایق را کشت. این قایق که به همراه یک قایق دیگر ایرانی با هدف صید ماهی وارد آبهای خلیجفارس شد بر اثر نقض فنی موتور توسط جریان آب به سمت آبهای سرزمینی کشور عربستان حرکت میکند اما گارد ساحلی سعودیها که در حال تعقیب 2 قایق دیگر بودند، به سمت این قایق شلیک میکنند اما از سرنوشت قایق دیگر که آن نیز 2 سرنشین داشته، تاکنون اطلاعی در دست نیست و احتمال توقیف آن توسط گارد دریایی سعودی وجود دارد. این اقدام خلاف عرف مقررات بینالمللی و حسن همجواری سعودیها در شرایطی صورت گرفته که مشخص نیست آیا قایق ایرانی وارد آبهای سرزمینی سعودیها شده یا نه؟ به گزارش «وطنامروز»، اقدامات تنشزا و خصومتآمیز سعودیها در آبهای خلیجفارس در مواجهه با قایق ها
و شناورهای غیرنظامی ایران، امری مسبوق به سابقه است. پیش از این در مردادماه سال گذشته، ریاض 4 شناور قایق و لنج ایرانی را که مجوز 5 روزه صید در آبهای استان بوشهر را داشتند در آبهای مرزی دستگیر کرد و هیچ خبری از سرنوشت این صیادان ایرانی منتشر نکرد. 2 ماه پیش از دستگیری این 4 شناور و لنج ایرانی، 26 خردادماه سال 95، سعید و وحید خسروی و مجید ماهینی خدمه قایق به شماره 2522/2 پس از جدایی از اسکله جفره شهر بوشهر، در نزدیکی سکوی نفتی مرجان گرفتار نیروهای نظامی عربستان شدند. اواخر سال 94 نیز 4 صیاد جزیره شیف شهرستان بوشهر توسط نیروهای نظامی عربستان به اتهام تجاوز مرزی بازداشت شدند. علاوه بر سعودیها، گشتهای دریایی کشورهای حوزه خلیجفارس نیز که با سعودیها همسو هستند، در سال 94 چندین کشتی و خدمه ایرانی را در آبهای بینالمللی دستگیر کرده و رایزنیهای دیپلماتیک نیز برای آزادی آنان تاکنون بینتیجه بوده است. بهمنماه سال 94 نیروهای نظامی کویتی 3 صیاد محله صلحآباد شهر بوشهر را که در داخل آبهای کشور در خلیجفارس و نزدیک مرز آبی با کویت مشغول صیادی بودند دستگیر کردند. بعدها پدر یکی از صیادان دستگیر شده در گفتوگویی به تشریح نحوه برخورد تند با ملوانان ایرانی پرداخت و گفت: 2 قایق از بوشهر که در یکی از این قایقها 3 تن از فرزندانم در آبهای کشور در خلیجفارس مشغول صید بودند به ناگاه با قایقی از کشور کویت مواجه میشوند. قایق کویتی که صیادان آن اهل کشور مصر بودند و مرز بینالمللی را عبور کرده و وارد آبهای ایران شده بودند به صورت عمد مکان ماهیگیری خود را در نزدیکی مکان ماهیگیری صیادان بوشهری انتخاب و مزاحمتی را برای آنها ایجاد میکنند. باختر بیان کرد: یکی از فرزندانم به قصد بیان موضوع وارد صحبت با آنان میشود که متاسفانه صیادان مصری که تعدادشان بیش از ۱۰ نفر بود به طرز فجیع همه صیادان بوشهر از جمله فرزندانم را مورد ضرب و شتم شدید قرار میدهند و یکی از پسرانم از چند ناحیه دچار شکستگی میشود. وی اضافه کرد: پس از این اتفاق نیروهای نظامی کشور کویت وارد عمل شده و یکی از فرزندانم به همراه 2 صیاد از قایق دیگر بوشهری را دستگیر میکنند و 2 فرزند دیگرم با قایقی شکسته و به زحمت خود را به بوشهر میرسانند. اواسط اسفند همان سال جسدی در حوالی سکوهای نفتی جزیره خارگ مرتبط با یکی از این صیادان پیدا شد. با این حال اما هیچ خبری درباره وضعیت این صیادان از سوی مقامات کویتی اعلام نشده است.
جزئیات اقدام گارد سعودی
اما اینبار و برخلاف دفعات گذشته، گارد دریایی این کشورها به جای دستگیری، اقدام به تیراندازی به سوی قایق ایرانی کردند. به گزارش ایرنا، عصر روز جمعه 26 خردادماه 2 قایق ایرانی از حوالی اسکله صیادی جفره بوشهر به قصد صید وارد آبهای منطقهای ایران شدند اما موتور یکی از 2 قایق در حوالی چاههای میدان نفتی فروزان که متعلق به جمهوری اسلامی ایران است، دچار نقص فنی شد و به همین دلیل جریان آب صیادان را به سمت آبهای سرزمینی کشور عربستان هدایت میکند. حدود ساعت 23:45 دقیقه پس از رفع نقص موتور قایق و روشن شدن آن، قایق به سمت سکوی فروزان حرکت میکند اما در همین حین یک قایق متعلق به مرزبانی عربستان که در تعقیب 2 قایق ناشناس دیگر بوده است، با دیدن این قایق ایرانی، به سمت قایق صیادان بوشهری شلیک کرده است. یکی از تیرهای شلیک شده از سوی گارد ساحلی عربستان، پس از عبور از بدنه قایق به کمر یکی از صیادان بوشهری اصابت میکند و منجر به فوت وی میشود. سرنشین دیگر این قایق که فرزند صیاد کشته شده بود، صبح روز شنبه جسد پدرش را با همان قایق به اسکله جفره بوشهر منتقل کرد. اما از سرنوشت قایق دیگر که آن نیز 2 سرنشین داشته، تاکنون اطلاعی در دست نیست و احتمال توقیف آن توسط گارد دریایی سعودی وجود دارد. هرچند علت شلیک سعودیها به این قایق ایرانی مشخص نیست اما با توجه به اینکه سعودیها برخلاف رویه سابق خود اقدام به بازداشت این صیادان ایرانی نکردهاند، احتمال اینکه قایق در آبهای سرزمینی جمهوری اسلامی ایران حضور داشته است را تقویت کرده است. همین مساله نیز باعث شده در ایران در کنار واکنش به این اقدام غیرانسانی، پروندهای برای رسیدگی به این موضوع تشکیل شود.
آتشبازی در منطقه
اقدام خلاف عرف گارد ساحلی سعودیها در شلیک به سمت قایق ایرانی، واکنشهایی را به همراه داشت. رئیس کمیته روابط خارجی کشته شدن صیاد بوشهری در تیراندازی از سوی گارد مرزبانی عربستان سعودی را آتشبازی در منطقه حساس کنونی دانست. مرتضی صفارینطنزی در گفتوگو با باشگاه خبرنگاران، تصریح کرد: اهداف این کشورها مشخص است لذا ما نباید خود را درگیر بازیهای آنها کنیم اگرچه باید نسبت به این اقدام برخورد و موضعگیری مناسب داشته باشیم. وی تأکید کرد: منطقه امروز آبستن حوادث مختلفی بوده و باید کاملا حواسمان را جمع کنیم زیرا بسیاری دوست دارند ما را درگیر کارهایی کنند که به نفع ما نیست. عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس اظهار داشت: اکنون نمایندگان در حوزههای انتخابیه خود هستند اما ما و وزارت امور خارجه پیگیر این مساله هستیم تا به تبع آن یک موضعگیری مناسب نسبت به این اقدام عربستان سعودی داشته باشیم. وی با بیان اینکه اکنون عربستان سعودی در منطقه دچار شکستهای پی در پی شده است، گفت: عربستان بعد از سفر ترامپ به این کشور گمان میکند موضع قوی پیدا کرده و خواهان کمی خودنمایی است اما نمیتواند با اینگونه اقدامات پاسخگوی شکستهای خود در منطقه، سوریه، یمن و... باشد. رئیس کمیته روابط خارجی مجلس خاطرنشان کرد: عربستان خود را درگیر مسائل پیچیدهای کرده که پاسخی برای آن ندارد لذا برای انحراف افکار عمومی مجبور است اقدامات ناخوشایندی از جمله برخورد با کشور قطر انجام دهد.
تشکیل پرونده و آغاز تحقیقات
علاوه بر واکنشها به این اقدام سعودیها، مقامات ایرانی از تشکیل پرونده قضایی برای این اقدام سعودیها خبر دادهاند. در همین راستا، علی حسنپور، دادستان عمومی و انقلاب بوشهر گفت: تیراندازی مرزبانی کشور عربستان سعودی به سمت قایقهای صیادان بوشهری که به اشتباه یا خارج از اراده به آبهای کشور همسایه وارد میشوند خلاف عرف و مقررات بینالمللی و حسن همجواری است. وی افزود: در همین راستا پروندهای در شعبه سوم بازرسی دادسرای عمومی و انقلاب بوشهر تشکیل و تحقیقات در حال انجام است. دادستان عمومی و انقلاب بوشهر یادآور شد: با توجه به تحقیقات اولیه و نوع کالیبر اسلحه بهکار رفته اقدام به تیراندازی عوامل مرزبانی کشور عربستان قریب به یقین است. وی گفت: باتوجه به مرز مشترک دریایی 2 کشور ایران و عربستان که برخی اوقات لنجها و قایقهای آن کشور نیز به اشتباه وارد محدوده آبهای سرزمینی ایران میشود تیراندازی
گارد ساحلی عربستان به سمت قایقهای صیادی ایرانی که به اشتباه یا به لحاظ عوامل خارج از اراده صیادان به آبهای کشور همسایه وارد شدهاند خلاف عرف مقررات بینالمللی و حسن همجواری است.
مجاز به شلیک نبودند
گارد ساحلی سعودی در شرایطی اقدام به تیراندازی به سوی قایق ایرانی کرده است که به گفته مدیرکل امور مرزى وزارت کشور آنان مجاز به این اقدام نبودند. مجید آقابابایی، مدیرکل امور مرزی وزارت کشور در گفتوگو با تسنیم، گفت: این کار عربستان مطابق با اصول انسانی نبوده و حتی با فرض ورود قایقهای ایرانی به مرزهای عربستان بر اثر امواج دریا آنها مجاز به شلیک بهسوی قایقهای ایرانی نبودند. آقابابایی تصریح کرد: ما در حال پیگیری این موضوع هستیم تا مشخص شود آیا قایقهای ایرانی وارد مرز عربستان شده بودند یا خیر. این کار عربستانیها مطابق اصول انسانی و دریانوردی نبوده است.
سخنگوی وزارت امورخارجه: تیراندازی سعودیها هیچ توجیهی ندارد
سخنگوی وزارت امور خارجه اقدام گارد مرزبانی عربستان در تیراندازی به صیاد بوشهری را که منجر به کشتهشدن این فرد شد، اقدامی غیرقانونی و مغایر اصول مسلم حقوق بینالملل دانست. بهرام قاسمی در پاسخ به سوال ایسنا درباره آخرین وضعیت پیگیری پرونده صیاد بوشهری که در تیراندازی گارد مرزبانی عربستان کشته شده، گفت: ما همچنان در حال بررسی این موضوع هستیم و بعد از مشخص شدن نتایج بررسیها توسط دستگاههای مربوط همانطور که پیش از این گفتهایم این موضوع را با جدیت پیگیری میکنیم. دیپلمات ارشد کشورمان تأکید کرد: اقدام گارد مرزبانی عربستان در شلیک به این صیاد بوشهری مغایر اصول مسلم حقوق بینالملل و اقدامی غیرانسانی است. وی خاطرنشان کرد: شلیک و تیراندازی به یک قایق صیادی کوچک غیرمسلح هیچ توجیهی ندارد.