printlogo


کد خبر: 177342تاریخ: 1396/4/7 00:00
دکتر محمدرضا سنگری در آسیب‌شناسی شعر فارسی مطرح کرد
کنگره‌ای برای خدا نداریم

دکتر محمدرضا سنگری معتقد است سهم خدا از شعر امروز بسیار کم است. از میان ۱۰۰ اثر بررسی شده به صورت تصادفی، تنها 5 اثر شعر توحیدی در خود داشتند.
به گزارش تسنیم، این استاد دانشگاه با اشاره به سنت ادبی در این زمینه در ادبیات فارسی می‌گوید: یکی از سنت‌های ادبی در آغاز دواوین شعری و منظومه‌ها حمد و ستایش الهی است. منظومه‌های بزرگ فارسی مانند شاهنامه، حدیقه‌الحقیقه، منظومه‌های عطار، بوستان سعدی، منظومه‌های نظامی و دیوان شاعران در طول بیش از یک هزاره به این ویژگی آراسته است. ذکر صفات الهی، عجز در پیشگاه وی و طرح خواست‌ها و نیازها ارکان نیایش‌ها را تشکیل می‌دهد. سنگری معتقد است تصور ادبیات بدون نیایش و مناجات، برای هیچ آیین و ملت و سرزمینی ممکن نیست. به گواهی قدیمی‌ترین متون مکتوب بشری و متون به جای مانده از ادیان و آیین‌ها، نیایش، دعا و مناجات بخش قابل توجهی از آثار منثور و منظوم را به خود اختصاص داده است. مرور قدیمی‌ترین منظومه حماسی جهان، حماسه گیلگامش در بین‌النهرین قدیم، منظومه‌های رامایانا و مهابهاراتا در هند باستان، ایلیاد و ادیسه در یونان باستان، انه‌اید ویرژیل شاعر رومی، و همه حماسه‌هایی که در هزاره دوم میلادی نگاشته شده‌ است، مانند حماسه نی‌بلونگن آلمانی در سال 1200 میلادی، کمدی الهی دانته در قرون سیزدهم و چهاردهم میلادی در فرانسه، و بهشت گمشده جان میلتون انگلیسی در قرن هفدهم میلادی نشان از نیایش و مناجات دارد. حماسه عظیم شاهنامه‌ فردوسی در ایران نیز در جای‌جای خویش به نیایش قهرمانان بویژه رستم پرداخته است. نویسنده کتاب «از نتایج سحر» با اشاره به تغییر رویه شاعران در قبال شعر نیایشی و توحیدی تأکید کرد: این سنت دیرینه افتتاح و اختتام دواوین شعری و‌ آثار و تألیفات با نیایش و دعا ‌باعث شده است به‌ندرت بتوان دیوانی پیدا کرد که در آن نیایش و مناجات و تحمیدیه نباشد؛ این در حالی است که در شعر امروز کمتر می‌توان این دست از سروده‌ها را دید. طبق بررسی‌هایی که انجام داده‌ام، از میان 100 دفتر شعری بررسی شده،‌ تنها 5 اثر در خود شعر توحیدی یا نیایشی داشته‌اند و این میزان سهم اندک این دسته از سروده‌ها در ادب فارسی امروز را نشان می‌دهد. سنگری ادامه داد: ما کنگره‌های متعددی برای شعر آیینی برگزار می‌کنیم؛ کنگره شعر عاشورایی، شعر علوی، شعر مهدوی و... اما کنگره‌ای برای خدا نداریم. شاید این حرف شوخی به نظر برسد اما به نظرم با برگزاری کنگره‌ای در این زمینه می‌توان تاحدودی ضعف‌ها و کاستی‌های موجود در این زمینه را کاست. به گفته این استاد دانشگاه، شکل و محتوای شعر نیایشی نیز بعد از انقلاب تغییر کرده است. اگر در گذشته شاعر بیشتر به موضوعات فردی و بیان حالات شخصی در نیایش‌ها می‌پرداخت، امروزه شاعر از این فرصت برای بیان موضوعات اجتماعی بهره می‌برد.


Page Generated in 0/0080 sec