عربستان سعودی، مصر، امارات عربی متحده و بحرین، بامداد دوشنبه توافق کردند در پاسخ به درخواست میانجی کویتی، ضربالاجل تعیین شده برای قطر را 48 ساعت دیگر تمدید کنند. مهلت تعیینشده این ائتلاف چهارجانبه علیه قطر برای پذیرش شروط سیزدهگانه و اجرای آن به عنوان شرط رفع محاصره و تحریمهای اقتصادی وسیاسی که از ماه پیش آغاز شد، یکشنبهشب به پایان رسید ولی با توجه به تمدید این مهلت تا چهارشنبه پاسخ قطر همچنان قاطع و چالشبرانگیز است. شیخ محمد بن عبدالرحمن آلثانی، وزیر خارجه قطر یکشنبه اعلام کرد این درخواستها برای مخالفت طراحی شده است و هدف آن مبارزه با تروریسم نیست، بلکه کاهش حاکمیت قطر و قیومت بر آن است. با توجه به گستره مطالبات و ماهیت ضدحاکمیتی فهرست شروط سیزدهگانه که امکان پذیرش آن را برای قطر غیرممکن کرده است، تا پیش از این تصور میشد هدف غایی ائتلاف چهارگانه، اقدام نظامی علیه قطر یا دستکم اجرای کودتا و تغییر نظام دوحه است ولی اظهارات وزیر مشاور در امور خارجه امارات پیش رفتن بحران تا این مرحله را حداقل برای پساضربالاجل، ولو به صورت محدود، از بین برد. طبق این گزارش، انور قرقاش، دوشنبه در گفتوگو با شبکه سیانان اعلام کرد در صورتی که مهلت تعیین شده بدون دریافت پاسخ از قطر پایان یابد، جنجالی بزرگ اتفاق نخواهد افتاد، بلکه فشارهای تدریجی اقتصادی ضدقطر در دستور کار قرار خواهد گرفت. این وزیر اماراتی پیشبینی کرد آمریکا و کشورهای اروپایی در هرگونه قراردادی که با قطر منعقد میکنند، موضوع پناه دادن به تروریستها و تحریک تروریستها به اقدامات تروریستی و حمایت سیاسی از تروریستها را مدنظر قرار دهند. در این میان، برخی منابع دیپلماتیک و اقتصادی نیز با اشاره به احتمال موج جدید تحریمهای عربستان و امارات علیه دوحه، پیشبینی کردند اقتصاد قطر با موج جدید تحریمها از جمله خارج کردن سپردههای موجود در بانکهای قطر، لغو مجوز شعب بانکهای قطری در 4 کشور تحریمکننده و حتی بلوکه کردن داراییهای قطر در کشورهای چهارگانه مواجه خواهد شد. روزنامه سعودی الشرقالاوسط در گزارشی نوشت احتمال تحریمهای جدید علیه قطر در همین حد باقی نمیماند، بلکه سرمایهگذاریهای قطر در کشورهای اروپایی و آمریکا را شامل شود و احتمال میرود پارلمانها و رسانهها برای گشودن پروندههای مشکوک مالی قطر در این کشورها و وادار کردن آنها به خارج کردن سرمایهگذاریهای قطر اقدام کنند. در همین راستا، انور عشقی از ژنرالهای سابق نیروهای مسلح عربستان و مدیر مرکز پژوهشهای استراتژیک خاورمیانه نیز شنبه گذشته در گفتوگو با تلویزیون بیبیسی گفت: اقدامات علیه قطر 2 بخش تشدید تحریمها و بخش محرمانه است که در آینده بنا به شرایط اعلام میشود. عبدالباری عطوان، تحلیلگر مطرح جهان عرب میگوید بخش محرمانهای که عشقی از آن دم میزند گزینه نظامی در صورت پایداری قطر برابر تحریمهای اقتصادی خواهد بود. عطوان با اشاره به سخن این ژنرال سابق سعودی که گفته است نیروهای ترکیه به هدف مداخله نظامی خارجی وارد قطر نشدهاند، بلکه برای مقابله با نابسامانیهای داخلی با توجه به تجهیزات نظامی خود وارد این کشور شدهاند، تصریح کرد این سخن حکایت از توطئه برای تحریک کودتای سفید یا قرمز در قطر دارد که احتمالا با تحریک سعودی، از سوی یکی از جناحهای خاندان حاکم باشد یا برخی قبایل قوی قطر مانند آنچه در کودتای 1996 رخ داد.
قطر راحتالحلقوم نیست!
همزمان با تمدید 2 روزه ضربالاجل کشورهای همسایه به دوحه برای پاسخ به درخواستهایشان، وزیر دفاع قطر به شبکه اسکاینیوز انگلیس گفت کشورش در صورت لزوم برای دفاع از خود آماده است. خالد العطیه در اینباره گفت: من امیدوارم ما به مرحلهای نرسیم که مداخله نظامی صورت گیرد اما ما همیشه آمادهایم. ما هستیم تا از کشورمان دفاع کنیم. وی همچنین به کشورهای همسایه خود هشدار داد تاریخ ثابت کرده قطر کشوری نیست که به آسانی بتوان آن را «بلعید»! العطیه در بخش دیگری از اظهاراتش خاطرنشان کرد، قطر احساس میکند دوستانش از پشت به آن خنجر زدهاند. وزیر دفاع قطر در پاسخ به سوالی مبنی بر اینکه آیا این کشورهای همسایه به دنبال تغییر رژیم در قطر هستند، عنوان کرد: این دقیقا همان اتفاقی است که افتاده و من از فرضیاتم صحبت نمیکنم. وی ادامه داد: در سال 1996 تلاشهای گستردهای برای کودتا در قطر صورت گرفت. در سال 2014 نیز اقدامات دیگری برای کودتا در کشور انجام شد و حالا در سال 2017 شاهد تلاش دیگری برای
کودتا هستیم.
پیام کتبی امیر قطر به همتای کویتیاش
شیخ محمد بن عبدالرحمن آلثانی، وزیر خارجه قطر روز گذشته وارد کویت شد و با صباح الاحمد جابرالصباح، امیر کویت دیدار کرد. به گزارش خبرگزاری رسمی قطر (قنا)، شیخ محمد بن عبدالرحمن در دیدار با امیر کویت، نامه کتبی شیخ تمیم بنحمد آلثانی امیر قطر را به وی تقدیم کرد. این نامه حاوی واکنش قطر به فهرست خواستههای 4 کشور عربی از دوحه است. امیر کویت که نقش میانجی برای حل بحران قطر را ایفا میکند، هفته گذشته فهرست شروط کشورهای تحریمکننده (عربستان سعودی، امارات عربی متحده، بحرین و مصر) را به قطر منتقل کرد.
نشست وزرای خارجه تحریمکنندگان قطر
وزرای خارجه عربستان سعودی، امارات، بحرین و مصر، فردا در نشستی در قاهره درباره آینده روابط با قطر، رایزنی خواهند کرد. سخنگوی وزارت خارجه مصر با اعلام این خبر گفت هدف از برگزاری این نشست هماهنگی مواضع، بررسی پاسخ رسمی قطر، مشورت درباره گامهای بعدی در تعامل با قطر و تبادل دیدگاه و ارزیابی درباره تماسهای بینالمللی و منطقهای در اینباره عنوان شده است.