اجلاس گروه 20 در حالی دیروز به طور رسمی در هامبورگ آلمان گشایش یافت که مهمترین اتفاق آن پیش از آغاز رسمی نشست با نخستین دیدار و دست دادن رئیسجمهور جدید آمریکا با همتای روسش رخ داد. دونالد ترامپ پس از آنکه دیروز جمعه با استقبال سرد میزبانش آنگلا مرکل وارد هامبورگ شد بلافاصله توئیت کرد: «منتظر نخستین دیدار و گفتوگو با ولادیمیر پوتین هستم و مسائل زیادی وجود دارد که درباره آن مذاکره کنیم». انتظار نخستین رویارویی مستقیم او و ولادیمیر پوتین چندان طول نکشید و به گفته سخنگوی کاخ کرملین، رؤسای جمهور آمریکا و روسیه در نشست رهبران گروه 20 برای نخستین بار با یکدیگر دست دادهاند. دیمیتری پسکوف، سخنگوی کرملین همچنین دیروز از انتظار متقابل پوتین برای مطرح کردن مهمترین مسائل میان 2 کشور در دیدار با ترامپ خبر داد. سرانجام 2 طرف عصر دیروز (18:30 به وقت تهران) در حالی با یکدیگر ملاقات کردند که انبوهی از مشکلات و اختلافات میان واشنگتن و مسکو سطح روابطشان را به پایینترین سطح پس از جنگ سرد در دوره شوروی تنزل داده است. در تمام 5 ماه پس از رفتن اوباما حل بحران روابط کرملین و کاخ سفید به نخستین دیدار ترامپ با پوتین محول شده بود تا درباره مسائل متعددی از بحرانهای سوریه، اوکراین و کرهشمالی گرفته تا تحریمهای
ضد روسی و ادعای دخالت روسها در انتخابات آمریکا رو در رو با یکدیگر صحبت کنند، بلکه قولهایی برای بهبود وضعیت خصومتآمیز فعلی به یکدیگر بدهند. به نوشته نیویورکتایمز، انباشت مسائل حل نشده بین دوطرف در این دیدار چنان بود که مشاوران ترامپ را دچار استرس شدید کرده بود. تا لحظه آخر آنها حتی نمیدانستند رئیس غیرقابل پیشبینیشان در دیدار با پوتین چه خواهد گفت. به گزارش شبکه آرتی، ترامپ سرانجام در دیدار اصلی که عکاسان و خبرنگاران برای ثبت لحظاتی از آن هجوم میآوردند در حالی که به زبان روسی از پوتین تشکر میکرد، گفت: «ما در انتظار وقوع اتفاقات مثبت برای روسیه و آمریکا هستیم. بودن در کنار شما برای من افتخار است». پوتین هم در مقابل تعارف کرد که تماسهای تلفنی با ترامپ کافی نبوده و منتظر دیدار حضوری بوده است. او سپس ابراز امیدواری کرد در گفتوگوی رو در رو با ترامپ، مسائل دوجانبه و بینالمللی مورد بحث قرار گیرد و نتایج عملی حاصل شود. بعد از این دیدار ترامپ که شادمان بهنظر میرسید به خبرنگاران گفت: «ما بحث خیلی خوب داشتیم و همه چیز خوب پیش میرود».
جنگ خیابانی در هامبورگ
اما اجلاس 2 روزه گروه 20 که سران 20 اقتصاد برتر جهان به همراه مقامات دولتی، رؤسای بانکهای مرکزی کشورها و بانکها و موسسات مالی بزرگ جهان در آن شرکت کردهاند، جز نخستین رویارویی پوتین و ترامپ به شکل دیگری نیز افکار عمومی جهانی را متوجه بندر هامبورگ در شمال آلمان کرد. از روزهای پیش از آغاز این نشست، طغیان هزاران مخالف جهانیسازی در هامبورگ با بنر «به جهنم خوش آمدید» به چشم میآمد که با شعارهایی صریح، حرص و طمع ابرشرکتها و قصور رهبران کشورهای حاضر در حل معضل تغییرات اقلیمی و تهدید صلح جهانی را زیر سوال میبردند. به گزارش یورونیوز، چهارشنبه گذشته گروهی از معترضان در یک اجرای هنری خود را به شکل زامبی (مردههای متحرک) در آورده و اعتراضشان را به برگزاری اجلاس گروه ۲۰ در هامبورگ ابراز کرد. به گفته پلیس آلمان حدود 100 هزار مخالف سرمایهداری برای نشان دادن اعتراض خود در حاشیه اجلاس جی 20 به هامبورگ آمدهاند که تنها حدود هزار نفرشان چپگرایان افراطی هستند. سرانجام پنجشنبه عصر پیش از آغاز رسمی نشست جی ۲۰، راهپیمایی مسالمتآمیز 14 هزار آلمانی ضد کاپیتالیسم به یک جنگ خیابانی تمام عیار مبدل شد.
پس از آنکه معترضان که پیراهن سیاه بر تن و نقاب بر چهره داشتند اشیایی را به سمت پلیس پرتاب کردند کار به خشونت کشید. در حالی که 20 هزار نیروی امنیتی عملا شهر را قرق کرده بودند، برای متفرق کردن معترضان از هیچ اقدامی فرو گذار نکردند و به گاز اشکآور، پمپهای آب فشار قوی و حتی کوکتل مولوتف و پرتاب سنگ متوسل شدند که این باعث به خشونت کشیده شدن تظاهرات شد و در درگیریهای متعاقب آن 130 پلیس آلمانی زخمی شدند. به نوشته روزنامه دیولت دهها معترض بازداشت و مجروح شدند. همچنین به گزارش اشپیگل، ارتش آلمان مجهز به بالگرد و تجهیزات زرهی از بیم معترضان از پهپادهای غیرمسلح و برای شناسایی هرگونه تجاوز هوایی احتمالی از یک رادار استفاده میکند. البته به نوشته روزنامه تاگساشپیگل، اوضاع هامبورگ از صبح جمعه مجددا ناآرام شد. پلیس فدرال آلمان در یک پیام توئیتری اعلام کرد یک ایستگاه پلیس در منطقه آلتونا مورد حمله معترضان نشست جی 20 قرار گرفت. در ایستگاه راهآهن این منطقه نیز معترضان با مواد آتشزا آتشسوزیهای گستردهای را به راه انداخته و چندین ماشین پلیس را به آتش کشیدند. سپس صدها تن از معترضان تلاش کردند به منطقه امنیتی اطراف محل اجلاس نفوذ کرده و در روند برگزاری این اجلاس اختلال ایجاد کنند. شورش به روز اول نشست جی 20 خلاصه نمیشود و قرار است امروز شنبه در روز دوم، اجتماع وسیعتری به دعوت چپگرایان افراطی بار دیگر در خیابانهای هامبورگ شکل بگیرد.
استقبال سرد میزبان از آمریکا
نشست سالانه رهبران ۲۰ قدرت اقتصادی جهان درباره رشد اقتصادی جهانی، تجارت بینالمللی و تنظیم بازارهای مالی از سال 2008 به طور پیوسته برگزار میشود. اجلاس گروه 20 امسال متشکل از ۱۹ کشور بهعلاوه اتحادیه اروپاست که کمیسیون اروپا و ریاست دورهای شورای اروپا و بانک مرکزی اروپا نماینده آن هستند. ۱۹ کشور عبارتند از آرژانتین، استرالیا، برزیل، کانادا، چین، فرانسه، آلمان، هند، اندونزی، ایتالیا، ژاپن، مکزیک، روسیه، عربستانسعودی، آفریقای جنوبی، کرهجنوبی، ترکیه، بریتانیا و آمریکا. اما برخلاف تصور رایج اینها ثروتمندترین کشورهای حال حاضر جهان نیستند. اگرچه 19 کشور عضو گروه 20، مجموع ۸۵ درصد از اقتصاد جهان را در اختیار دارند اما نماینده ۱۹ اقتصاد برتر جهان در سال 2017 نیستند. این اجلاس در واقع متشکل از ۸ کشور صنعتی (گروه 7 بهعلاوه روسیه) و ۱۱ اقتصاد نوظهور و در حال توسعه است. همچنین کشوری که ریاست اجلاس را عهدهدار است، میتواند موسسات بینالمللی را به نشست دعوت کند. برای مثال، اسپانیا بدون عضویت و بهعنوان میهمان دائمی در این نشست حضور دارد. آلمان نیز به نوبه خود بهعنوان رئیس اجلاس امسال کشورهای نروژ، هلند و سنگاپور را به عنوان کشورهای شریک در گروه ۲۰ به این نشست دعوت کرده است. البته تحولات اخیر در رهبری آمریکا و اختلافات آن با اتحادیه اروپا باعث شده آلمان به عنوان میزبان فعلی گروه 20 استقبال گرمی از آمریکاییها نداشته باشد و در نشست هامبورگ به دنبال تضعیف موضع آمریکا به عنوان اقتصاد اول تحمیلی بر جهان باشد. زیگمار گابریل، وزیر خارجه آلمان دیروز همزمان با آغاز نشست با انتقاد از سیاستهای واشنگتن گفت: «آمریکا جهان را میدان یکهتازی خود میداند و دولتمردان واشنگتن با تخیلات پیچیده خود به جهان نگاه میکنند. معتقدم طرز نگاه دولتمردان آمریکا به جهان اشتباه است». در این اجلاس مبارزه با تروریسم و تغییرات اقلیمی و حفظ محیطزیست مهمترین موارد مورد مباحثه رهبران کشورهای حاضر و رؤسای بانکها خواهد بود.