اگرچه اجلاس گروه 20 در هامبورگ به پایان رسید اما کابوس آشوبهای خیابانی، این شهر را که طی 3 روز فلج شده بود رها نکرد. شامگاه شنبه تظاهرات مخالفان جهانیسازی و گروههای معترض چپ برای سومین شب متوالی و در حالی ادامه یافت که رهبران 20 کشور حاضر در نشست این بندر شمالی آلمان را ترک میکردند و پشتسرشان یک شهر شبهجنگزده را جا میگذاشتند. معترضان ضدکاپیتالیسم با پلیس و نیروهای امنیتی درگیر شده و چندین خودرو را آتش زدند و به سوی پلیس بطری و اشیا دیگر پرتاب میکردند. در مقابل باز هم مثل 2 شب پیش از آن نیروهای پلیس در مقابل برای متفرق کردن معترضان از گاز اشکآور و ماشینهای آبپاش استفاده کردند. علاوه بر ماشینها برخی مغازهها نیز به آتش کشیده شده و در مرکز شهر بسیاری از مغازهها تعطیل شد. شهر در این 3 روز عملا به حالت تعطیل درآمده و رسانههای اصلی آلمان با انتشار تصاویر دود بلند شده از بخشهای مختلف این بندر بزرگ، راهبرد آنگلا مرکل، صدراعظم این کشور برای برگزاری نشست گروه 20 در یک شهر کارگری و مرتبط با دیگر نقاط اروپا را زیرسوال بردند. مرکل که سپتامبر آتی با انتخابات سراسری مواجه میشود مدعی شد دولتش تلاش کرده تا بهرغم تظاهرات گسترده تعهد خود را به آزادی بیان نشان دهد اما او در دومین روز اجلاس عملا معترضان را تهدید کرده بود با تظاهرات جان خود را به خطر میاندازند. همچنین وزیر کشور آلمان ژست دموکراتیک مرکل را نقض کرده و گفت: «آنها نه معترض بلکه مجرم هستند». او با قدردانی از عملکرد نیروهای امنیتی، خشونتهای چند روز گذشته را محکوم کرد و با این حال مدعی شد بیشتر اعتراضات صلحآمیز بوده و معترضان به شکل مشروع تظاهرات کردهاند. همچنین خانم صدراعظم قول داد زیانی که به قربانیان خشونتهای اخیر وارد آمده، جبران خواهد شد اما برخی ساکنان هامبورگ، بویژه در محلاتی که مورد چپاول قرار گرفتند از عملکرد پلیس ناخشنود هستند. آنها بویژه از اولاف شولتس، شهردار هامبورگ انتقاد میکنند که بدون دوراندیشی کافی اجلاس را به هامبورگ کشاند، بیآنکه برای برقراری امنیت آن چارهاندیشی کند. سرانجام شنبه در آخرین دور از تظاهرات موسوم به «گروه ۲۰ خوش نیامدهاید» بیش از ۵۰ هزار تن در هامبورگ گردهم آمدند. همچنین گروهی متشکل از ۱۲۰ تن که برخی از آنها صورت خود را پوشانده بودند با میلههای پرچم به پلیس حمله کردند. حتی رئیس پلیس هامبورگ از میزان خشونتها و تخریبها در طول تظاهرات همزمان با اجلاس جی ۲۰ اظهار تعجب کرد. بر اساس اعلام مقامات امنیتی آلمان از روز پنجشنبه که موج آشوب در هامبورگ آغاز شد ۲۱۳ نفر از نیروهای انتظامی در درگیریها مجروح شده و 143 نفر دستگیر شدهاند.
تحقیر رهبران جهانی توسط ترامپها
ترامپ در نشست جی 20 ثابت کرد هیچ احترامی برای رهبران کشورهای حاضر و اجماع جهانی قائل نیست. او ظرف 2 روز همه تابوهای دیپلماتیک و حتی عرفهای رایج در نشست بزرگی چون گروه 20 را شکست. این فقط به مخالفت او با پیوستن به معاهده آب و هوایی که سران 19 کشور حاضر دیگر امضا کرده بودند محدود نمیشد، بلکه رئیسجمهور آمریکا همچنین بحران بدهیهای ایالات متحده را هم به گردن آنها انداخت.
اما شاید بزرگترین تابوشکنی و توهین ترامپ به گروه 20 نشاندن دخترش ایوانکا بهجای خود در همایش اصلی رهبران حاضر در روز دوم بود. هنگامی که او برای شرکت در یک دیدار دوجانبه موقتا میزگرد سران جی 20 را ترک کرد، ایوانکا روی صندلی او در کمترین فاصله با آنگلا مرکل، رئیس جلسه نشست. اسوتلانا لوکاش، از اعضای هیات همراه پوتین در این نشست تصویری از دختر ترامپ منتشر کرده که میان رئیسجمهوری چین و نخستوزیر بریتانیا نشسته است. این در حالی بود که او جز مقام مشاورت پدرش در کاخ سفید هیچ مقام اجرایی در دولت آمریکا ندارد. ایوانکا که گویی نشستن بدون سلسله مراتب بر جایگاه ریاستجمهوری آمریکا به مذاقش خوش آمده بود، حتی در عکسهای یادگاری دست جمعی رهبران گروه 20 در پایان روز دوم نیز جای پدرش را در صف اول گرفت طوری که خود ترامپ در صف دوم ایستاد. این بیاحترامی دیپلماتیک انتقاد بسیاری از خبرنگاران و کاربران شبکههای اجتماعی را برانگیخت. اما رفتار تحقیرآمیز رئیسجمهور تاجرمسلک یانکیها سر دراز داشت؛ او در عکس پایانی اجلاس بر خلاف 19 رهبر دیگر از نصب آرم جی 20 روی کتش طفره رفته و به جای آن سنجاق سینه پرچم آمریکا را نصب کرد. همچنین پس از این نشست 2 روزه برخلاف دیگر همتایان خود، بدون برگزاری کنفرانس خبری، هامبورگ را به مقصد واشنگتن ترک کرد.
در این میان به گفته «تونیا ریمان» نویسنده کتاب «قدرت زبان بدن»، ولادیمیر پوتین رئیسجمهور روسیه تنها کسی بود که ترامپ در این 3 روز حضور خود در هامبورگ برای او احترام ویژهای قائل شد. به گزارش رویترز، این روانشناس معتقد است طبق تصاویر 2 دیدار نخست این دو در اجلاس جی 20 که به گرمی با هم دست دادند، ترامپ به شکلی دوستانه پشت بازوی پوتین را گرفت در حالی که درباره سایر رهبران او معمولا از روش تکان دادن طولانیمدت دست استفاده میکند. او که مشخصا جسارت مشهورش را در مقابل پوتین از دست داده بود برخلاف دیدارهای سابقش با رهبران جهان به سمت او خم نشد یا اینکه پس از دست دادن به پشتی صندلیاش تکیه داد و از کشاندن پوتین به سمت خودش خودداری کرد.
اردوغان اجرای توافق پاریس را مشروط کرد
نشست سران گروه 20؛ دیداری میان خشونتهای افراطی و خواستهها و توافقهای متناقض. در پایان نشست گروه 20 در روز شنبه به نظر میرسید 19 عضو به صورت یکپارچه مخالفت خود با خروج آمریکا از توافق اقلیمی پاریس را به نمایش گذاشتهاند. ولی اظهارات رجب طیب اردوغان، رئیسجمهوری ترکیه به تردیدها در این زمینه دامن زده است. اردوغان پس از نشست سران گروه 20 در هامبورگ گفت که به صدراعظم آلمان و رئیسجمهور فرانسه اطلاع داده که پارلمان ترکیه پیمان اقلیمی پاریس را تصویب نخواهد کرد، «مگر اینکه وعدههایی که به ما داده شدهاست، عملی شود.» اردوغان تصریح کرد، فرانسه هنگام امضای پیمان اقلیمی پاریس به ترکیه وعده داده هزینههای آنکارا برای اجرای این پیمان را جبران کند. موضعگیری جدید اردوغان در تضاد با بیانیه پایانی نشست گروه 20 در هامبورگ است؛ بیانیهای که در آن 19 اقتصاد بزرگ جهان- اعضای گروه 20 جز آمریکا- از جمله ترکیه تعهد کردند پیمان اقلیمی پاریس را «به سرعت» اجرایی کنند. با این حساب مشخص نیست 18 کشور دیگر هم در عمل به تعهدات خود در قبال توافقنامه پاریس پایبند باشند. اردوغان میگوید برخی از دیگر کشورهای عضو گروه 20 هم با پیمان اقلیمی پاریس مشکل دارند و «حمایت همهجانبه خود از آن را تکرار نخواهند کرد». در بیانیه پایانی نشست گروه 20 در هامبورگ همچنین به صراحت اعلام شد که آمریکا در دولت دونالد ترامپ از پیمان یادشده خارج شده است.