فرهاد فلاحتی*: وزارت آموزش‌وپرورش که سرنوشت پیشرفت و اعتلای کشور با کارآیی و تحرک آن گره خورده، متاسفانه از جمله بی‌برنامه‌ترین وزارتخانه‌های کشور است که گرفتار در هزارتوی مشکلات، مدیریت روزمره خود را دنبال می‌کند.
مدیران این وزارتخانه همین که حقوق ناچیز معلمان پرداخت شود، وظیفه خود را انجام شده می‌بینند و دیگر صحبت از کیفیت آموزشی، رفع تبعیض بین معلمان و سایر کارکنان، عدالت آموزشی، مقابله با آسیب‌های اجتماعی، ایجاد مصونیت برابر جنگ نرم و تربیت دانش‌آموزان مطابق ارزش‌های ملی و اسلامی محلی از اعراب ندارد. البته که یکی از مشکلات کهنه و مزمن دستگاه تعلیم و تربیت مشکلات بودجه‌ای و اعتبارات است اما این همه مشکل نیست. مشکل اصلی آموزش‌وپرورش ضعف مدیریت و اعمال نگاه‌های سیاسی و باندی است که متاسفانه این وزارتخانه را از بهره‌مند شدن از نیروهای تاثیرگذار و خلاق خود محروم کرده، ضعف مدیریت در سیستمی که خود قوی‌ترین نیروها و توانمندترین مدیران را دارد بزرگ‌ترین ضعف است. آموزش‌وپرورش دارای بیماری استفاده نکردن از مجموعه خود است.
چرا آموزش‌وپرورش همیشه از کمبود منابع می‌نالد؟ مگر تولید ثروت در این مجموعه ممکن نیست؟ مگر علم، تولید ثروت نمی‌کند؟ چگونه است وزارت علوم از ظرفیت‌های خود برای خلق درآمد استفاده می‌کند و آموزش‌وپرورش نمی‌تواند؟ چرا مراکز فنی، اردوگاه‌های دانش‌آموزی، هنرستان‌های کاردانش و آزمایشگاه‌ها خلق درآمد ندارند؟ چرا صندوق ذخیره فرهنگیان کاری به افزایش سرمایه اعضا ندارد؟ این همه منابع صندوق فرهنگیان که از اندک اندوخته یک میلیون همکار فرهنگی جمع شده چگونه به تاراج رفت؟ چرا کسی از مسؤولان ریز و درشت این وزارتخانه پاسخگو نیست؟ آیا این ذخیره ارزشمند و حلال گره‌ای از مشکلات معلمان سرزمین‌مان گشود؟ و ده‌ها چرای دیگر که همه یک جواب دارد و آن نداشتن برنامه و استفاده نکردن از توانمندی نیروی انسانی وزارت وزین آموزش‌وپرورش است. البته اینها تنها نمونه‌ای است از خروار و فرهنگیان عزیز خود بهتر می‌دانند.
بی‌توجهی به ساختارهای بومی آموزش، تبعیض ناروا بین فرهنگیان و دیگر کارمندان، از بین رفتن منزلت پیشکسوتان و نبود برنامه پویا و پرشور بین دانش‌آموزان همگی از کندی حرکت وزارتخانه است که سیستمی فشل را با خود به ارمغان آورده و بهانه را کمبود منابع اعتباری کرده است.
در این 4 سال گذشته چه لایحه‌ای را به مجلس داده‌اند که تامین منابع پایدار کند؟ چرا فقط درخواست بودجه بوده؟ یعنی باید مجلس دهم برای تامین منابع پایدار وزارت آموزش‌وپرورش طرح بدهد؟! سال تحصیلی به پایان رسیده اما قشر قابل توجهی از معلمان از آذر ماه سال قبل هنوزحق‌التدریس‌شان را دریافت نکرده‌اند! بسیاری از آنها منبع درآمدشان همین اندک حقوق حق‌التدریسی است که دولت تعهد کرده و همان را هم 6 ماه است نگرفته‌اند؛ با این وضعیت می‌توان دم از کرامت انسانی معلمان زد؟ کسی باور می‌کند؟ چندی پیش که عزیزان متولی برنامه و بودجه را به کمیسیون آموزش مجلس شورای اسلامی دعوت کردیم و شرایط ناگوار بودجه‌ای و تعویق 6 ماهه حقوق حق‌التدریس معلمان را برای آنها تشریح کردیم، با آمار و مستنداتی که ارائه کردند، مدعی بودند اعتبارات مربوط به حق‌التدریس‌ها را بموقع اختصاص داده‌اند، حال چرا از پرداختی معلمان خبری نیست، خود این دوستان هم بی‌خبر بودند! این امور واقعا شائبه‌برانگیز است، یا دوستان‌مان در سازمان برنامه کم‌لطفی می‌کنند و خدای ناکرده آمار نادرست ارائه می‌کنند یا مسؤولان محترم آموزش‌وپرورش به علت تنگناهای بودجه‌ای ردیف پرداختی معلمان را در جای دیگری هزینه می‌کنند که در هر دو صورت برخلاف قانون و واجد پیگیری است. یکی از مشکلات مهم دیگر بحث عدالت آموزشی است که متاسفانه با سیاست‌های موجود عملی نیست، مدارس مختلف هیات امنایی، نمونه دولتی و تیزهوشان، آموزش‌وپرورش ما را بشدت طبقاتی کرده است. از سوی دیگر تاکید صرف بر آموزش، مسؤولان را از مباحث تربیتی و پرورشی غافل کرده؛ همین حالا مافیایی که کنکور را وسیله امرار معاش خود و خالی کردن جیب مردم کرده عرصه فعالیت خود را حتی به مدارس ابتدایی کشانده است. بستر این کار را هم در کمال تاسف آموزش‌وپرورش با ایجاد مدارس تیزهوشان و نمونه دولتی و امثالهم و آزمون‌های ورودی غیرقانونی فراهم کرده است. حذف کنکور مطالبه مردم و خواست نظام است که در این مورد اسناد بالادستی نقشه راه است، این کار ضمن اینکه نظام آموزش‌وپرورش را از تاکید ویژه بر محفوظات و کنکورمحوری دور می‌کند، فرصت برنامه‌ریزی برای پیشبرد اهداف بلند پرورشی و تربیت خلاق دانش‌آموزان را فراهم می‌آورد و دست مافیای کنکور را که در همه این سال‌ها آینده‌سازان ایران اسلامی را از چشمداشت‌های ارزشی و معنوی نظام ما دور کرده، کوتاه می‌کند. حذف کنکور و تاثیر معدل در هدایت دانش‌آموزان به مراکز آموزش عالی طرح خوبی است اما در کمال تاسف حواشی امتحانات نهایی و در مواردی افشای سوالات، ضربات جبران‌ناپذیری به اعتماد دانش‌آموزان زده که باید جبران شود و برخی مدیران متخلف نیز بدانند مجلس از شأن نظارتی و حقوق مردم کوتاه نمی‌آید و آنها نمی‌توانند در سایه برخی جریان‌های سیاسی با اعتماد به نفس کاذب به دیوار حاشا پناه ببرند! گفتنی‌ها زیاد و فرصت اندک است، تنها می‌توان امیدوار بود در دور جدید فعالیت دولت با انتخاب و سپردن سکان بزرگ‌ترین وزارتخانه دولت به فردی کاردان، دغدغه‌مند و انقلابی و از جنس آموزش‌وپرورش، از کوه مشکلات کاست.
* نماینده مردم قائن در مجلس شورای اسلامی