مدیرعامل سازمان بهسازی، نوسازی و زیباسازی اطراف حرم از تدوین طرحی برای بهسازی و احیای محورهای تاریخی در شهر قم خبر داد. به گزارش مهر، علیرضا خاکی در جلسه شامگاه سه‌شنبه بنیاد قم پژوهی با اشاره به گذشت یک سال و نیم از تأسیس دوباره سازمان بهسازی اطراف حرم اظهار کرد: سازمان بهسازی اطراف حرم به منظور احیا و بهسازی فضاهای اطراف حرم، شکل گرفته بود که مدتی با یک سازمان دیگر در شهرداری قم ادغام شده بود و دوباره تفکیک شد. وی افزود: موضوع این سازمان بسیار بومی و اجتماعی است و به همین دلیل در مأموریت‌های این سازمان تلاش کردیم از مشاوران بومی استفاده کنیم که این موضوع هم مشکلات بسیاری داشت چرا که هیچ مشاور شهرسازی ثبت شده در شهر قم نداریم. مدیرعامل سازمان بهسازی، نوسازی و زیباسازی اطراف حرم اظهار کرد: تجربه نشان داده این موضوعات را وقتی با مشاوران خارج از استان کار می‌کنیم هم بسیار زمانبر می‌شود و هم در نهایت اتفاقی که باید نمی‌افتد. وی گفت: ابتدا تلاش کردیم مشاوران بومی را شناسایی کرده و آتلیه‌ای در سازمان احداث کنیم که طرح‌ها را در همین آتلیه تهیه می‌کنیم. خاکی ادامه داد: مسائل بومی را باید متخصص‌های بومی یا کسانی که در آن شهر بویژه زندگی کرده‌اند هدایت کنند و به همین دلیل آمادگی همفکری را در محلات قدیمی شهر قم داریم. وی با اشاره به اجرای طرح‌هایی مانند فاز 4 عمار یاسر و خیابان شهید روحانی در بافت فرسوده، گفت: حدود 7 درصد در سطح محدوده بافت فرسوده در شهرداری قم مداخله داشتیم که اینها هدف ترافیکی داشتند. مدیرعامل سازمان بهسازی، نوسازی و زیباسازی اطراف حرم افزود: این روش در دنیا پاسخ نمی‌دهد، چرا که موجب می‌شود ساکنان اصلی از این محلات بروند و آن محله از بین خواهد رفت. در این روش ما در حال ساختن یک مرحله جدید خواهیم بود و مشخص نیست بتوانیم محله خوبی بسازیم. خاکی با اشاره به تغییر رویکرد از سوی وزارت مسکن و شهرسازی در زمینه مسائل بافت فرسوده تصریح کرد: رویکرد جدید به این موضوعات اجتماعی‌تر، محلی‌تر و پایدارتر شده است. وی با اشاره به تعریف بافت فرسوده، افزود: در تعریف مشخصات بافت فرسوده شورایعالی شهرسازی به 3 عامل نفوذناپذیری، ناپایداری و ریزدانگی اشاره می‌کند؛ هر جایی که این سه ویژگی را داشته باشد بافت فرسوده است.
وجود بافت فرسوده در اطراف حرم مطهر
مدیرعامل سازمان بهسازی، نوسازی و زیباسازی اطراف حرم با اشاره به اینکه در تعریف جدید مسائل اجتماعی و پیشینه محلات هم به این تعاریف اضافه شده‌اند، گفت: در شهر قم یکهزار و ۸۰۰ هکتار بافت فرسوده داریم که عمدتا پیرامون حرم مطهر قرار گرفته است. وی با اشاره به وجود 3 روش مداخله در بافت تاریخی و فرسوده، اظهار داشت: بهسازی، نوسازی و بازسازی این سه روش هستند، البته بازسازی تقریبا دیگر مورد تایید وزارت راه‌وشهرسازی نیست چرا که منجر به نابودی محلات می‌شود. خاکی با بیان اینکه نوسازی با تخریب برخی دانه‌ها و احیای برخی کاربری‌ها صورت می‌گیرد، ادامه داد: بهسازی با کمترین مداخله صورت می‌گیرد که بیشتر بسترسازی و بهسازی محیطی است. این روش مداخله هزینه کمتری دارد و اجتماعی‌تر است.
 رویکرد اجتماعی در ورود به بافت فرسوده
وی با اشاره به طرح سازمان بهسازی و زیباسازی اطراف حرم برای احیای برخی محورهای تاریخی شهر قم افزود: در بافت تاریخی شهر قم روش بهسازی را ملاک قرار دادیم که هم به بافت ورود داشته باشیم و هم براساس بازخوردهایی که می‌گیریم نقشه راه بعدی را ترسیم کنیم که این رویکرد نیاز به مطالعات اجتماعی هم دارد. مدیرعامل سازمان زیباسازی و بهسازی اطراف حرم گفت: در شروع در محدوده اطراف حرم مطهر دانه‌ها و محورهای ارزشمند را شناسایی و ارزشیابی کردیم که حدود 4 کیلومتر مسیر و ۸۰ دانه ارزشمند شناسایی شد. وی با اشاره به اینکه شهرداری توان تملک تمام دانه‌های ارزشمند تاریخی را ندارد، اظهار کرد: رویکرد اصلی این است که باید مشوق‌های اقتصادی برای ورود مردم به این مقوله ایجاد شود.