گروه سیاسی: اعتراض کارشناسان و مسؤولان نسبت به وضعیت مبهم قرارداد وزارت نفت با شرکت فرانسوی توتال برای راه‌اندازی فاز 11 پارس جنوبی بیشتر شده است. حالا نه‌تنها نمایندگان مجلس و کارشناسان و اساتید حوزه نفت و انرژی که برخی مسؤولان باسابقه کشور که نسبت به مسائل کلان اقتصادی صاحب نظر هستند هم نسبت به مفاد این قرارداد اما و اگرهای جدی مطرح می‌کنند. سیدمصطفی میرسلیم، رئیس شورای مرکزی حزب موتلفه اسلامی در این باره یک سوال کلیدی از دولت پرسیده است. میرسلیم از دولت روحانی سوال کرده که اگر قرارداد توتال به صلاح مردم است پس چرا وزارت نفت درباره این قرارداد پنهانکاری می‌کند و از افشای محتوای آن نگران است؟
در کنار افزایش انتقادات نسبت به پنهانکاری دولت درباره قرارداد با توتال، گزارشاتی نیز منتشر شده است که آمار و ارقام مطرح شده توسط بیژن زنگنه درباره این قرارداد را نیز زیر سوال می‌برد. بیژن زنگنه چندی پیش در اظهارنظری رسمی اعلام کرد در قرارداد 20 ساله ایران و توتال، درآمد ایران حدود 84 میلیارد دلار است که با احتساب سهم 12 میلیارد دلاری توتال، سود این شرکت فرانسوی از اجرای این قرارداد کمتر از 15 درصد درآمد کل قرارداد خواهد بود. اظهارات وزیر نفت در حالی است که براساس محاسباتی که مبنای آن گزارش سایت وزارت نفت است، درآمد خالص ایران از محل اجرای 20 ساله قرارداد توتال، 54 میلیارد دلار است و بر همین اساس باید سهم توتال نسبت به 54 میلیارد دلار محاسبه شود که با این احتساب سهم توتال از اجرای این قرارداد در مدت 20 سال بیشتر از 20 درصد خواهد بود.
البته اینها محاسباتی است که براساس اطلاعات موجود صورت می‌گیرد، اگرنه به دلیل پنهانکاری دولت، کارشناسان هنوز از محتوای دقیق این قرارداد و جزئیات آن بی‌خبر هستند. مبنای همه این محاسبات همین اطلاعات قطره‌چکانی است که از لابه‌لای اظهارات عاملان این قرارداد به دست می‌آید. این موضوع یعنی پنهانکاری دولتی‌ها، حالا به یکی از انتقادات جدی نمایندگان مجلس تبدیل شده است. نایب‌رئیس کمیسیون انرژی مجلس که براساس قانون وظیفه نظارت بر این قراردادها را بر عهده دارد، می‌گوید حتی دلال‌ها از محتوا و جزئیات قرارداد دولت روحانی با شرکت فرانسوی توتال باخبر هستند اما دولتی‌ها نمی‌گذارند نمایندگان مجلس از محتوای این قرارداد باخبر شوند.  به اعتقاد هدایت‌الله خادمی، اگر با عاملان قرارداد فسادآلود کرسنت برخورد قاطع انجام می‌شد، قطعا قرارداد توتال به این شکل امضا نمی‌شد. البته ورود قوه قضائیه به قرارداد توتال نیز حالا مورد درخواست دانشجویان قرار گرفته است. دانشجویان دانشگاه صنعتی شریف دیروز به آیت‌الله آملی لاریجانی، رئیس قوه قضائیه نامه نوشتند و از او خواستند درباره قرارداد مشکوک توتال اظهارنظر کند. این انتقادات در حالی است که مسؤولان وزارت نفت و دوستان‌شان تلاش می‌کنند از این قرارداد دفاع کنند. با این حال اما به نظر می‌رسد آنچه طی 2 هفته اخیر و پس از انعقاد قرارداد با توتال صورت گرفته، باعث شده توجه افکار عمومی نسبت به شائبه‌های مطرح درباره این قرارداد جلب شود. توجه افکار عمومی نسبت به این قرارداد شاید باعث شود از لابه‌لای حصارهای قطوری که دولت اطراف این قرارداد کشیده، روزنه‌هایی از شفافیت مشاهده شود.
با پنهانکاری مخالفیم   
شاید مهم‌ترین انتقاد نسبت به معامله وزارت نفت و توتال، نسبت به اصرار عجیب مسؤولان وزارت نفت برای پنهان ماندن مفاد این قرارداد است. این پنهانکاری منشأ ایجاد شک و شبهه‌ها درباره این قرارداد شده است. کما اینکه سابقه فساد کرسنت که این فساد هم در زمان حضور بیژن زنگنه در راس وزارت نفت رخ داده، بر تشدید این شائبه‌ها افزوده است. همین موضوع باعث انتقاد سید مصطفی میرسلیم، رئیس شورای مرکزی حزب موتلفه اسلامی و کاندیدای دوره دوازدهم انتخابات ریاست‌جمهوری شده است.
سیدمصطفی میرسلیم دیروز در انتقاد به پنهانکاری دولت حسن روحانی درباره قرارداد با توتال، خطاب به دولتمردان با اشاره به اینکه چرا از شفافیت قرارداد توتال نگرانید، گفت: کسی با قرارداد توتال مخالف نیست، ما با پنهانکاری مخالفیم. اگر آن قرارداد دربرگیرنده خیر مردم و پیشرفت کشور است، چرا از افشای آن نگرانید؟ وی افزود: هیچ قرارداد دولتی نباید بر مجلس پوشیده باشد و اگر مجلس تشخیص داد افشای آن برخلاف مصلحت کشور نیست، باید به اطلاع عموم برسد. رئیس شورای مرکزی حزب موتلفه اسلامی تصریح کرد: توتال، پژو و دولت فرانسه قبلا با حسن نیت با ما رفتار نکرده‌اند و نشان نداده‌اند که مستقل از آمریکا هستند و ما را در بزنگاه‌های آینده فدای منافع‌شان در آمریکا نمی‌کنند.
البته انتقاد میرسلیم نسبت به پنهانکاری دولتی‌ها درباره قرارداد توتال، انتقادی است که نایب‌رئیس کمیسیون انرژی مجلس، یعنی کمیسیون تخصصی نظارت بر وزارت نفت هم آن را مطرح می‌کند.  هدایت‌الله خادمی با اشاره به اینکه جزئیات قرارداد توتال منتشر نشده، درباره تشویق‌های از سر بی‌اطلاعی بابت چنین قراردادی که از سوی حامیان دولت انجام می‌شود، اظهار داشت: آنهایی که از ماجرا خبر دارند و می‌دانند چه اتفاقی دارد می‌افتد، اذیت می‌شوند و آنهایی که بی‌خبر هستند، دست می‌زنند و تشویق می‌کنند؛ ما بابت موضوعی مانند برجام هزینه دادیم و قرار بود از مزایای آن استفاده کنیم اما آیا الان هم باید مدام بترسیم و برای استفاده از مزایای برجام تحت هر شرایطی با هر جایی قرارداد ببندیم؟! در حالی که هدف از رفع تحریم‌ها این بوده است که در یک رقابت منصفانه با شرکت‌های خارجی با آنها قرارداد ببندیم. نایب‌رئیس کمیسیون انرژی مجلس درباره موضع هیات نظارت بر قراردادهای نفتی نسبت به این قرارداد تصریح کرد: واقعیت این است که کسی کاری با این قرارداد ندارد! چون علاقه‌ای وجود ندارد. خادمی یادآور شد: ما از یک سوراخ چند بار باید گزیده شویم؟! دست‌اندرکاران قرارداد توتال کسانی بودند که قرارداد کرسنت را امضا کردند، اما نمی‌دانیم که پرونده آن قرارداد چه شد، اگر تکلیف آن پرونده را مشخص می‌کردند الان وضعیت خیلی روشن بود. وی افزود: واقعیت این است بسیاری از افرادی که الان درگیر این قرارداد هستند، نه نفتی هستند و نه دولتی بلکه یکسری دلال واسطه‌گر هستند که تا مجلس هم می‌آیند؛ تکلیف اینها چه می‌شود؟ خادمی افزود: سوال دیگر این است که کدام کشور مستقل می‌آید قرارداد ۲۰ ساله یا ۲۵ ساله با یک کشور خارجی امضا می‌کند؟ از دوران بعد از ملی شدن صنعت نفت تاکنون دیگر چنین قراردادهای طولانی‌مدتی بسته نشده است، اما الان چه شده است که برخی از ما بی‌خبر از همه جا مدام سوت و کف می‌زنیم و به خاطر چنین قراردادی دولت را تشویق می‌کنیم و مسائل سیاسی و جناحی را با منافع ملی قاطی می‌کنیم.
یادگاری روی آمار بیژن!
بیژن زنگنه هفته گذشته در حاشیه جلسه هیات دولت به جمع خبرنگاران آمد و گفت: «بعضی‌ها گفته‌اند 50 درصد و بعضی‌ها گفته‌اند 70 درصد کل درآمد میدان را به خارجی‌ها دادیم، این حرف غلط است. ما گفته‌ایم درآمد ما از این میدان در طول عمرش با نفت 50 دلار حدود 84 میلیارد دلار خواهد شد و سهم توتال و مجموعه‌اش طی 20 سال، طبق آنچه به تصویب شورای اقتصاد هم رسیده حدود 12 میلیارد دلار خواهد بود، یعنی چیزی حدود کمتر از 15 درصد درآمد کل میدان در طول عمر میدان.» اما این اظهارات زنگنه با توجه به اطلاعات مختصری که شبکه اطلاع‌رسانی وزارت نفت با عنوان صفر تا صد قرارداد توتال منتشر کرده است، ابهام‌آمیز می‌شود.
در آن گزارش آمده است: «با فرض قیمت حدود 50 دلار برای هر بشکه نفت خام، بدون احتساب ارزش گاز شیرین، ارزش سایر محصولات قابل استحصال در طول دوره قرارداد بالغ بر 23 میلیارد دلار می‌شود. ارزش گاز سبک شیرین تولیدی نیز با فرض هر مترمکعب 10 سنت بالغ بر 31 میلیارد دلار می‌شود و در مجموع بر اساس قیمت‌های فعلی حامل‌های انرژی در بازار بین‌المللی، ارزش محصولات این طرح در طول دوره قرارداد برابر با 54 میلیارد دلار آمریکاست. البته باید توجه کرد که درآمد دولت از اجرای این طرح منحصر به دوران قرارداد نبوده و برآورد می‌شود ارزش تولیدات این میدان پس از پایان قرارداد (با قیمت‌های فرض شده حدود 50 دلار) بالغ بر 30 میلیارد دلار شود که در نتیجه درآمد کشور از اجرای این طرح، جمعا از مبلغ 84 میلیارد دلار با قیمت‌های کنونی نفت خام فراتر خواهد رفت». به گزارش افکار، با توجه به این گزارش، یک محاسبه غلط و البته معنادار در این‌باره انجام شده است. بر اساس آنچه در این گزارش منتشر شده مدت زمان این قرارداد 20 سال است که درآمد حاصل از توسعه این فاز با مفروضات گزارش سایت اطلاع‌رسانی وزارت نفت رقمی حدود 54 میلیارد دلار خواهد بود و رقمی که وزیر نفت به آن اشاره کرده است درآمد حاصل از توسعه فاز 11 «در مدت زمان عمر مخزن» است.
بنابراین کنسرسیوم به مدت 20 سال و در نهایت 25 سال قرار است در این فاز فعالیت کند. پس سهم 12 میلیاردی کنسرسیوم از درآمد باید در مدت 20 سال یعنی همان 54 میلیارد دلار مورد محاسبه قرار گیرد که بر این اساس می‌توان گفت سهم کنسرسیوم از درآمد چیزی بین 22 تا 23 درصد خواهد بود.
 

توهین سفیر فرانسه در ایران به محمدجواد ظریف
«فرانسوا سمنو» سفیر فرانسه در تهران در مصاحبه با یک روزنامه حامی دولت در اظهارنظری گستاخانه گفت: «سازمان مجاهدین  [گروهک تروریستی منافقین] هر سال، در حومه پاریس گردهمایی دارد و قوانین فرانسه مدافع حق آزادی تظاهرات و بیان است و مادامی ‌که در این گردهمایی، عملی غیرقانونی یا خلاف نظم عمومی اتفاق نیفتاده، مقامات فرانسوی اجازه ممنوع‌کردن آن را ندارند». سمنو در ادامه مدعی شد: «این گروه هیچ ربطی به فرانسه ندارد و ما بر گسترش روابط خود با ایران در چارچوب برجام تأکید داریم. این مساله موضوعی جدا از روابط دوجانبه است و در فرانسه به آقای ظریف یادآور شدیم». به گزارش مشرق، ژست سفیر فرانسه در موضوع «دفاع از حق آزادی» و لحن طلبکارانه و تأکید او بر اینکه «به ظریف یادآور شدیم» در حالی است که گروهک تروریستی منافقین، ۱۷ هزار ایرانی بی‌گناه را به خاک و خون کشیده است. برگزاری نشست تروریست‌ها در پاریس، یک دلالت با خود دارد و آن میزان احترامی است که دولت و وزارت خارجه فرانسه برای مردم ایران و بویژه همتایان خود در دولت ایران قائل هستند!