به گزارش «وطن امروز»، فرهنگ وقف و نیکوکاری از جمله اصولی است که از صدر اسلام تاکنون در میان جوامع مسلمان به عنوان سنت پابرجا بوده و بدان در کتب دینی و آیینی پرداخته شده است. این خدمات به جهت آنکه منشأ خیر و برکت برای زندگی انسان به شمار میآید، با استقبال چشمگیری از گذشته تا به امروز مواجه بوده است است. ساخت مسجد گوهرشاد توسط گوهرشاد بیگم، همسر شاهرخ شاه تیموری که پادشاه وقت ایران بود، یکی از خدمات ارزشمندی است که تا امروز مورد بهرهمندی میلیونها زائر و مجاور حضرت رضا(ع) قرار گرفته است. مسجد گوهرشاد به دلیل موقوفات بسیار و مجاورت با مضجع نورانی امام رضا(ع) یکی از شلوغترین و پربازدیدترین مساجد کشور و وسیعترین مسجد در مجموعه آستان قدس رضوی به شمار میآید. ساخت مسجد گوهرشاد و آذین بندیهای منحصر به فرد آن توسط بانو گوهرشاد به واسطه عشق و علاقه او به مقام اهل بیت(ع) و علی بن
موسی الرضا(ع) بوده تا بتواند قدمی در راستای اشاعه تعالیم دینی و قرآنی بردارد.
تلألو فرهنگ وقف در وقفنامه مسجد گوهرشاد
تلألو فرهنگ وقف و نیکوکاری در وقفنامه مسجد گوهرشاد دریچه تازهای را از این فرهنگ و سنت پسندیده در مقابل دیدگان جهانیان نمایان میکند. ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﺯﻧﺪﮔﻰ ﺑﺎﻧﻮ ﮔﻮﻫﺮﺷﺎﺩ ﻭ فعالیتها ﻭ ﺗﻼﺵ در راستای شناساندن ﺍﻳﻦ ﺑﺎﻧﻮﻯ ﻓﺮﻫﻴﺨﺘﻪ ﺑﻪ ﺟﻮﺍﻣﻊ، ﭼﻨﺎﻥ ﺛﻤﺮﺑﺨﺶ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ میتواند ﺁﺛﺎﺭ ﻗﺎﺑﻞ ﺗﺄﻣﻠﻰ ﺭﺍ ﺍﺯ ﺧﻮﺩ ﺑﺮ ﺟﺎﻯ ﮔﺬﺍﺭﺩ؛ این در حالی است که ﺗﺎﻛﻨﻮﻥ ﭼﻨﺪﻳﻦ ﭘﺎﻳﺎﻥﻧﺎﻣﻪ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻫﻰ ﺩﺭباره ﻭقفنامههای ﻣﺴﺠﺪ ﮔﻮﻫﺮﺷﺎﺩ ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ. آستان قدس رضوی به عنوان متصدی این مسجد تاریخی و ارزشمند، برآن شد با هدف معرفی بانو گوهرشاد و ترویج فرهنگ نیکوکاری و وقف، جشنواره «جایزه جهانی گوهرشاد» را برپا کند و این سنت را در سطح بینالمللی به جهانیان عرضه دارد. نام بانوان خیر و نیکوکار بیشماری در صفحات تاریخ جای گرفته که گمنام هستند، از این رو ضرورت توجه به این امر در دوران معاصر بیش از پیش احساس میشود، از همین رو آستان قدس رضوی در راستای تحقق این مهم عهدهدار رسالتی مهم شد تا بانوان نیکوکار همچون گوهرشاد را به دنیا معرفی کند. سال گذشته برای نخستین بار جشنواره «جایزه جهانی گوهرشاد» در ایام دهه کرامت در حرم رضوی برپا شد که در آن 8 نفر از بانوان نیکوکار داخلی و خارجی که خدمات ارزندهای ارائه کرده بودند، مورد تجلیل و قدردانی قرار گرفتند. با توجه به اینکه دومین جشنواره در روزهای آتی و همزمان با دهه کرامت با حضور بانوان فعال و اثرگذار ملی و بینالمللی برپا میشود بر آن شدیم گفتوگویی با دکتر علی سروریمجد، دبیر جایزه جهانی گوهرشاد داشته باشیم که مشروح آن به شرح ذیل است.
گریزی بر منشور هفتگانه رهبری خطاب به تولیت آستان قدس رضوی
با توجه به فرمایشات مقام معظم رهبری در بند چهارم منشور هفتگانه خطاب به حجتالاسلام رئیسی، آستان قدس رضوی بر آن است که نگاه ویژهای به پژوهشهای قرآنی و خدمت به اهل بیت(ع) داشته باشد؛ با توجه به این مهم اقدامات شایستهای از زمان روی کار آمدن حجتالاسلام رئیسی صورت پذیرفته که میتوان به برپایی جشنواره «جایزه جهانی گوهرشاد» به عنوان یکی از اقدامات صورت گرفته اشاره کرد. این جشنواره برای نخستینبار با هدف ترویج فرهنگ وقف و نیکوکاری سال گذشته آغاز به کار کرد و ضمن معرفی 8 بانوی نیکوکار به جهانیان، از زحمات آنها تقدیر و جایزه جهانی گوهرشاد را تقدیم خیران کرد، اینکه 4 تن از بانوان ایرانی و 4 تن از بانوان غیرایرانی مفتخر به دریافت این جایزه میشوند، بدان معناست که گستره فرهنگ وقف و نیکوکاری از جهان اسلام و ایران به سایر ملل کشیده شده است. ﺳﺎﻝ ﮔﺬﺷﺘﻪ ﺯﻧﺎﻥ ﺧﻴﺮﺍﻧﺪﻳﺶ ﻭ ﻧﻴﻜﻮﻛﺎﺭﻯ ﺍﺯ ﻛﺸﻮﺭﻫﺎﻯ ﻛﻨﻴﺎ، ﻧﻴﺠﺮﻳﻪ، ﻋﺮﺍﻕ ﻭ ﺗﺮﻛﻴﻪ ﻣﻮﻓﻖ ﺑﻪ ﺩﺭﻳﺎﻓﺖ ﺟﺎﻳﺰﻩ ﺟﻬﺎﻧﻰ ﮔﻮﻫﺮﺷﺎﺩ ﺷﺪﻧﺪ. در دومین جشنواره «جایزه جهانی گوهرشاد» ﻣﻨﺘﺨﺒﺎﻥ ﺟﺎﻳزه ﺑﻪ ﺩﻭ ﺷــﻴﻮﻩ ﻣﻮﺭﺩ ﻗﻀﺎﻭﺕ ﻭ ﺩﺍﻭﺭﻯ ﻗﺮﺍﺭ میگیرد؛ دسته نخست افرادی ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻛﻪ ﺑﺎ ﻣﺮﺍﺟﻌﻪ ﺑﻪ ﺳﺎﻳﺖ ﺭﺳﻤﻰ، ﺳــﻮﺍﺑﻖ ﻓﻌﺎلیتهای ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺛﺒﺖ ﻛﺮﺩﻩ ﻭ ﻣﻨﺘﻈﺮ ﺍﻋﻼﻡ ﻧﺘﻴﺠﻪ میمانند و ﺩﺳﺘﻪ ﺩﻳﮕﺮ ﺑﺎ ﺍﺳﺘﻌﻼﻡ ﺍﺯ ﻧﻬﺎﺩﻫﺎﻯ ﺩﺍﺧﻠﻰ ﻭ ﺑﻴﻦﺍﻟﻤﻠﻠﻰ، ﺯﻧﺎﻥ ﺑﺮﺗﺮ ﻭ ﺻﺎﺣﺐﻣﻘﺎﻡ ﺑﻪ ﺁﺳﺘﺎﻥ ﻗﺪﺱ ﺭﺿﻮﻯ ﺟﻬﺖ ﺷــﺮﻛﺖ ﺩﺭ ﺟﺎﻳﺰﻩ ﺟﻬﺎﻧﻰ ﮔﻮﻫﺮﺷﺎﺩ ﻣﻌﺮﻓﻰ میشوند.
آستان قدس رضوی معیار نیکوکاری را با عمل، شأن و منزلت انسان میسنجد
عرصههایی که بانوان واقف و نیکوکار ارائه خدمات دادهاند و توسط آستان قدس رضوی برگزیده شدهاند، تنها به حوزه مادی و عمرانی محدود نمیشود، بلکه حوزههایی همچون علمی، پژوهشی، درمانی، آموزشی، اشتغال و کارآفرینی را شامل میشود. در مجموع آستان قدس رضوی عمل انسانی، شأن و منزلت و وقف فرهنگی را نسبت به امور مالی و عمرانی ارجح میداند. اهمیت وقف فرهنگی توسط بانو گوهرشاد زمانی نمایان شد که این خیر تعدادی موقوفه در استان خراسان و کشور افغانستان به میراث گذاشت تا عواید آن صرف هزینههای فرهنگی و حفظ و نگهداری از بناهای احداث شده، شود. مسجد گوهرشاد از 600 سال گذشته تاکنون محفلی گرم برای تعلیم و تربیت عالمان دینی و مردم بوده و در آن جلسات فرهنگی و مذهبی بسیاری برپا شده است، از همین رو میتوان به وقف مسجد گوهرشاد به عنوان وقف فرهنگی نیز نگریست، این در شرایطی است که با گذر زمان ﻫﺮ ﺭﻭﺯ ﺑﺮ ﺍﻫﻤﻴﺖ، ﻏﻨﺎﻯ ﻓﺮﻫﻨﮕﻰ ﻭ ﻣﺬﻫﺒﻰ مسجد گوهرشاد افزوده میشود و ارتباط تنگاتنگ خود را با حرم رضوی و صحن و سرای آن حفظ میکند.