گروه اقتصادی: مدافعان بازگشت وزارت بازرگانی
- تفکیک وزارت صنعت، معدن و تجارت- که همگی در ستاد تنظیم بازار جا خوش کردهاند، بهترین راه برای این منظور را زیر سوال بردن اقدامات وزارت جهاد کشاورزی در تنظیم بازار میدانند. بر این اساس علاوهبر تحت فشار قرار دادن این وزارتخانه در جلسات تنظیم بازار در اظهارات گوناگون خود نیز با به سینه زدن سنگ حمایت از مردم از گرانی گوشت و نابسامانی بازار گله میکنند. گویا ستاد تنظیم بازار در کشور دیگری و وزارت جهاد کشاورزی در کشوری دیگر مشغول به کارند و قرار نیست در ساماندهی بازار به یکدیگر کمک کنند. چندی پیش نیز معاون وزیر جهاد کشاورزی از اختلال برخی در بازار برای به شکست کشاندن برنامههای تنظیم بازار این وزارتخانه خبر داد. در این روزها آنچه بیش از همه مورد توجه بازاریان است، قیمت گوشت قرمز و مرغ و واردات دوباره برنج است. اینکه عدهای بخواهند با سوء استفاده از این موضوعات، محملی برای انتقاد از جهاد کشاورزی و نشان دادن ضعف آن و در نتیجه بیان این نکته که تنها راه نجات از این ورطه، احیای وزارت بازرگانی است، بیایند، دغدغهشان مشکلات مردم نیست بلکه رسیدن به اهداف خویش است. در این میان محسن بهرامیارضاقدس، دبیر ستاد تنظیم بازار در گفتوگو با تسنیم با بیان اینکه وزارت جهاد کشاورزی درباره مسؤولیت خود در تنظیم بازار کالاهای مصرفی مردم فرافکنی میکند، گفت: در حال حاضر شاهد گرانی محصولات کشاورزی و مصرفی مردم هستیم که این امر با گرانفروشی متفاوت است. بهرامی ارضاقدس اضافه کرد: در بخش کشاورزی درباره تغییرات فعلی امکان برنامهریزی ما بسیار ضعیف است. وی افزود: درباره محصولات صیفی پیاز، سیبزمینی و گوجهفرنگی بهدلیل شرایط اقلیمی قیمت آنها نیز تغییر کرده است. بهعنوان نمونه گوجهفرنگی در سالهای گذشته با توالی مناسب از استانهای خوزستان، بوشهر و هرمزگان به بازار عرضه میشد اما در سال جاری با تغییرات اقلیمی صورتگرفته محصولات این استانها بهطور همزمان به بازار عرضه شد به همین منظور قیمتها بشدت کاهش یافت و کشاورزان آسیب دیدند. وی در پاسخ به اینکه آیا صادرات منجر به افزایش قیمت پیاز شده است یا خیر، گفت: این امر نیز ممکن است باشد اما قوانین بالادستی در این ارتباط داریم که نمیتوانیم بهبهانه تنظیم بازار داخلی جلوی صادرات را بگیریم. دبیر ستاد تنظیم بازار گفت: صادرات نیازمند بازاریابی و تبلیغات است و از دست دادن آن مشکلات دائمی برای ما ایجاد میکند و بهخاطر مشکلات فصلی نمیتوانیم جلوی آن را بگیریم بلکه باید بهشکلی آن را حلوفصل کنیم. وی در ادامه درباره تأمین کالاهای اساسی گفت: در گذشته وزارت بازرگانی سابق بخشی داشت که مسؤولیت توأمان حمایت از تولیدکننده و مصرفکننده را بهعهده داشت. این بخش از وزارتخانه سابق بازرگانی مسؤولیت رصد و پایش تولید در کشور را بهعهده داشت و بر آن اساس با در نظر گرفتن سرانههای مصرف اقدام به تنظیم بازار میکرد. وی با ارائه مثالی افزود: بهطور مثال اگر سالانه 2 میلیون و 300 هزار تن برنج در کشور مصرف میشود و در صورتی که یکمیلیون و 800 هزار تن تولید باشد باید 500 هزار تن واردات کنیم تا قیمتها متعادل شود و حمایتهای منطقی از تولیدکننده داشته باشیم. وی ادامه داد: امروز هر کیلوگرم برنج مرغوب داخلی به 16 هزار تومان رسیده و افزایش قیمت حبوبات نیز در همین راستا است. بهرامیارضاقدس افزود: سیاستهای یکجانبه حمایت از تولید باعث شده قیمت آن افزایش پیدا کرده و بخشی از حقوق مصرفکنندگان ضایع شود بهطوری که امروز بسیاری از خانوادهها نمیتوانند گوشت قرمز 60 هزار تومانی بخرند. دبیر ستاد تنظیم بازار ادامه داد: در حالی که قیمت حبوبات در گذشته کمتر از
2 هزار تومان بود، امروز به بیش از 12 هزار تومان رسیده و تولید داخلی نیز جوابگو نیست که این امر باعث افزایش شدید قیمتها شده است. بهرامیارضاقدس با بیان اینکه وزارت جهاد کشاورزی با رفتاری فرافکنانه مشکلات گرانی محصولات مصرفی مردم را بهعهده ستاد تنظیم بازار و دستگاههای نظارتی میگذارد، گفت: مسؤولیت صفر تا 100 تنظیم بازار محصولات کشاورزی و صنایع بلافصل آن با وزارتخانه جهاد کشاورزی است. وی در واکنش به این سوال که وزارت جهاد کشاورزی بسیاری از مشکلات جاری را ناشی از گرانفروشی میداند که دستگاههای نظارتی باید بر آن نظارت کنند، گفت: گرانی با گرانفروشی متفاوت است. وقتی برنج داخلی 16 هزار تومان قیمت دارد در صورتی که گرانفروشی صورت بگیرد، قیمت آن 16 هزار و 500 تومان میشود و آدم خوب نیز آن را 15 هزار و 800 تومان میفروشد.
آنچه دبیر ستاد تنظیم بازار میگوید اگرچه واقعیتهای قیمت بازار است اما هنوز فراموش نکردهایم که تا پیش از ادغام وزارت بازرگانی، همیشه بین این وزارتخانه و وزارت جهاد کشاورزی بر سر تنظیم بازار دعوا بود و در آن میان هیچ یک مسؤولیت را نمیپذیرفتند درنتیجه بازار به حال خود رها میشد ولی پس از تصویب و ابلاغ طرح انتزاع و واگذاری همه امور تنظیم بازار محصولات کشاورزی به وزارت جهاد کشاورزی، این وزارتخانه باید در اینباره کار خود را به بهترین شکل انجام دهد. پرسشی که پیش میآید این است که نقش ستاد تنظیم بازار در این میان چیست؟ آیا این ستاد نباید در تنظیم بازار به جای مورد اتهام قرار دادن وزارت جهاد کشاورزی به آن کمک کند. از سوی دیگر محمدرضا ولی، مدیرعامل شرکت پشتیبانی امور دام درباره انتقادات ستاد تنظیم بازار گفت: عدهای نمیگذارند گوشت ارزان شود. به هر حال قانون تمرکز وظایف بخش کشاورزی یا همان «انتزاع» تا الان به مذاق ستاد تنظیم بازار خوش نیامده اما اختلاف میان این دو تنها نتیجهای که داشته نابسامانی بازار و اجحاف به مصرفکنندگان بوده است.
افزایش قیمت ۵ گروه کالایی
بانک مرکزی جزئیات گزارش تغییرات قیمتی کالاهای اساسی را نشر کرد که بر این اساس، نرخ لبنیات، تخممرغ، چای، روغن نباتی و گوشت مرغ نسبت به هفته قبل از آن، افزایش یافته است. همچنین قیمت خردهفروشی برنج، حبوبات، میوههای تازه، سبزیهای تازه و گوشت قرمز کاهش و قند و شکر ثبات را تجربه میکند. در عین حال، متوسط قیمت خردهفروشی لبنیات 7/7 درصد، تخممرغ 5/31 درصد، برنج 6/6 درصد، حبوب 7/20 درصد، میوههای تازه 4/7 درصد، سبزیهای تازه 8/40 درصد، گوشت قرمز 2/21 درصد، گوشت مرغ 9/5 درصد، چای 5/23 درصد و روغن نباتی 7/8 درصد در هفته منتهی به سیام تیرماه سال جاری نسبت به هفته مشابه پارسال افزایش داشته اما قیمت خردهفروشی قند و شکر در این مدت 2/2 درصد کاهش داشته است. در این هفته قیمت پنیر غیرپاستوریزه معادل 4/3 درصد افزایش داشت. همچنین بهای گوشت گوسفند معادل 3/0 درصد و گوشت تازه گاو و گوساله 5/0 درصد کاهش داشت ولی قیمت گوشت مرغ معادل 3/0 درصد افزایش یافت.