گروه سیاسی: مجلس نمایندگان آمریکا روز سه‌شنبه به وقت محلی نسخه اولیه طرح جامع تحریم ایران، روسیه و کره‌شمالی را بررسی و مفاد آن را تصویب کرد. این طرح که مورد حمایت 2 حزب جمهوری‌خواه و دموکرات آمریکا بود با 419 رای موافق و تنها 3 رای مخالف به تصویب رسید تا این گزاره را که هماهنگی‌های لازم در تمام ارکان قدرت ایالات متحده برای تصویب آن صورت گرفته، به اثبات رساند. به گزارش «وطن‌امروز»، این هماهنگی البته پیش‌تر و در بررسی طرح تحریم ایران و روسیه در سنا نیز به چشم می‌خورد؛ جایی که سناتورهای آمریکایی با 98 رای موافق و 2 رای مخالف به این تحریم‌ها رای مثبت دادند. در این طرح که نسخه اصلاح و تکمیل‌شده مصوبه سنای آمریکا برای تحریم ایران و روسیه (722S) است، به فعالیت‌های موشکی، حمایت از گروه‌های مقاومت و مسائل حقوق‌بشری به عنوان بهانه‌هایی برای اعمال تحریم‌های تازه علیه ایران استناد شده است.
براساس این طرح، وزیر خارجه، وزیر دفاع، وزیر خزانه‌داری و رئیس اطلاعات ملی آمریکا باید در نهایت تا ۱۸۰ روز پس از تصویب قانون و پس از آن هر 2 سال یک بار مشترکا «راهبردی را برای مقابله با فعالیت‌های متعارف و نامتقارن ایران که مستقیما ایالات متحده و متحدان کلیدی‌اش در خاورمیانه، شمال آفریقا و فراتر از آن را تهدید می‌کند» به کمیته‌های مربوط و ریاست کنگره تحویل دهند. این گزارش باید شامل راهبرد کوتاه و بلندمدت ایالات متحده در قبال ایران، ارزیابی دولت از توانمندی‌های نظامی ایران، برنامه‌های ایران برای ارتقای توانمندی‌هایش، فعالیت‌های ایران در حوزه‌های اطلاعاتی و تبلیغاتی و فعالیت‌های سپاه پاسداران انقلاب اسلامی و نیروی قدس و میزان حمایت‌های ایران از گروه‌های مقاومت باشد.
تحریم‌های مرتبط با برنامه موشکی
این طرح رئیس‌جمهور آمریکا را موظف می‌کند برای مقابله با برنامه موشکی ایران، افراد و شرکت‌های زیر را در فهرست تحریم قرار دهد:
- هر فردی که عامدانه در هر فعالیتی که عملا به توسعه برنامه موشکی ایران کمک می‌کند، مشارکت داشته باشد یا به ایران در دریافت، انتقال و توسعه این توانمندی‌ها کمک کند.
- شرکت‌های تحت مدیریت یا مالکیت این افراد
- شرکت‌هایی که برای دور زدن تحریم‌ها ایجاد شده باشند.
- هر فرد یا شرکتی که عامدانه به افراد بند یک، کمک مالی، فنی، خدماتی یا حمایت‌های دیگر ارائه کند.
این طرح دولت آمریکا را موظف می‌کند دارایی‌های افرادی را که در شمول بندهای یادشده قرار می‌گیرند، در آمریکا بلوکه کرده و مانع ورود آنها به این کشور شود. علاوه بر این، افرادی که به تجارت با اشخاص و نهادهای تحریم‌شده پرداخته و تحریم‌ها را نقض کنند، با جریمه‌های مالی و دیگر تنبیهات پیش‌بینی شده در قوانین تحریمی آمریکا مواجه می‌شوند.
تحریم‌های مرتبط با «تروریسم» علیه سپاه
این طرح با متهم کردن سپاه پاسداران انقلاب اسلامی و نیروی قدس به حمایت از تروریسم، رئیس‌جمهور آمریکا را ملزم می‌کند ۹۰ روز پس از تصویب قانون، «مقامات، عوامل و وابستگان به سپاه پاسداران انقلاب اسلامی» را در فهرست تحریم قرار دهد. دارایی‌های افرادی که در این فهرست قرار گیرند در آمریکا بلوکه شده و اتباع آمریکا از مبادلات مالی با آنها منع می‌شوند.
تحریم‌های مرتبط با «نقض حقوق‌بشر»
وزیر خارجه آمریکا در صورت تصویب این طرح موظف خواهد بود ظرف ۹۰ روز فهرستی از افرادی را که آنها را عامل «نقض حقوق بشر» در ایران می‌داند، به کنگره ارائه دهد. این طرح دولت آمریکا را موظف می‌کند دارایی‌های افرادی را که در شمول بندهای یادشده قرار می‌گیرند، در آمریکا بلوکه کند. علاوه بر این، افرادی که به تجارت با اشخاص و نهادهای تحریم‌شده پرداخته و تحریم‌ها را نقض کنند، با جریمه‌های مالی و دیگر تنبیهات پیش‌بینی شده در قوانین تحریمی آمریکا مواجه می‌شوند.
ممنوعیت فروش تسلیحات سنگین به ایران
این قانون همچنین بر لزوم ممانعت از فروش تسلیحات سنگین از جمله تانک، خودروهای زرهی، توپ‌های کالیبر بالا، هواپیماهای جنگی، بالگردهای تهاجمی، کشتی‌های جنگی و سامانه‌های موشکی به ایران، تاکید دارد. این قانون رئیس‌جمهور آمریکا را ملزم می‌کند افرادی را که به فروش این تجهیزات به ایران کمک می‌کنند یا چنین تجهیزاتی را به ایران می‌فروشند، در فهرست تحریم قرار دهد.
پس از رای بیش از دوسوم نمایندگان آمریکا به تحریم ایران، روسیه و کره‌شمالی، این مصوبه که پیش‌تر در سنا تصویب شده بود، به جهت افزودن بندهاى مربوط به تحریم کره‌شمالى و تبدیل آن به طرح تازه‌ای جدا از مصوبه سنا، باید در سنا نیز به تصویب برسد. گام بعدى در مسیر تصویب تحریم‌ها علیه ایران، بررسى مصوبه در سنا است. با توجه به رای قبلی 98 سناتور آمریکایی به این طرح و تاکید سناتور باب کورکر مبنی بر حمایت سنا از آن، به احتمال قریب به یقین این طرح در سنا نیز به تصویب می رسد. اگر سناتورها با آن موافقت کنند، طرح به کاخ سفید ارسال مى‌شود تا با امضای دونالد ترامپ این مصوبه به قانون تبدیل شود اما وجود تحریم‌هاى ضدروسى در این طرح و محدود شدن اختیارات رئیس‌جمهور براى رفع تحریم‌ها پس از تبدیل این طرح به قانون، موجب شده کاخ سفید نسبت به تایید طرح کمی محتاط باشد. اگر ترامپ از امضاى طرح خوددارى کند، مصوبه به کنگره بازگشته، دوباره به رأى گذاشته شده و در صورت کسب رأى مثبت دوسوم نمایندگان هریک از مجلس‌ها، لازم‌الاجرا مى‌شود. با توجه به رای بالای مجلس نمایندگان به این طرح، حتی
در صورت مخالفت ترامپ نیز تحریم ایران، روسیه و کره‌شمالی تبدیل به قانون خواهد شد.
واکنش ایران به تحریم‌های آمریکا
همزمان با تدوین پیش‌نویس طرح تحریمی ایران در سنای آمریکا، مقامات در ایران رسما آن را در تعارض با تعهدات آمریکا در برجام و نقض توافق هسته‌ای دانستند. آنان تاکنون بارها به طرف آمریکایی خود و سایر اعضای 1+5 درباره تبعات این طرح تحریمی هشدار داده‌اند. حسن روحانی که برجام در دولت او به بار آمده است، چهارشنبه هفته گذشته در جلسه هیات دولت به طرف غربی هشدار داد «در صورت تصویب این طرح در مجلس نمایندگان، هم مردم ایران و هم مجلس شورای اسلامی به آن واکنش نشان خواهند داد». دیروز پس از تصویب این طرح، حسن روحانی از واکنش ایران به تحریم‌های جدید سخن گفت. روحانی با اشاره به آیاتی از قرآن و احادیث پیامبر اسلام(ص) گفت: «اگر دشمن بخشی از عهد را زیر پا گذاشت ما هم بخشی را زیر پا می‌گذاریم و اگر همه عهد را زیر پا گذاشتند، ما هم عهد را زیر پا خواهیم گذاشت». به گزارش پایگاه اطلاع رسانی ریاست‌جمهوری، حسن روحانی دیروز چهارشنبه در جلسه هیات دولت با اشاره به خصومت‌های ادامه‌دار آمریکا نسبت به جمهوری اسلامی ایران و ملت ایران، گفت: اینگونه تحریم‌ها بر ملت ایران تأثیرگذار نیست و نه مقاومت مردم و ایستادگی نظام جمهوری اسلامی ایران را کاهش می‌دهد و نه راه و روش و سیاست‌های ما را تغییر خواهد داد. روحانی با بیان اینکه دست و پای آمریکایی‌ها بعد از توافق برجام در زمینه تحریم مقداری بسته شده است، گفت: قبل از توافق برجام آمریکایی‌ها به هر بهانه‌ای یک تحریم جدید علیه ملت ایران وضع می‌کردند و تلاش آنها بر این بود این تحریم‌ها فرامرزی باشد و اروپا و کشورهای دیگر را هم تحت تأثیر قرار دهند و حتی این تحریم‌ها را به شورای امنیت برده و در سطح جهان عمومی کنند. او ادامه داد: برجام دست و پای آمریکا را هم برای بردن اینگونه تحریم‌ها به بهانه مسائل سلاح کشتار جمعی و هسته‌ای به شورای امنیت و هم در راستای وضع تحریم‌های جدید بسته است. لذا در همین لایحه‌ای که مجلس نمایندگان آمریکا تصویب کرده و علی‌القاعده به سنا خواهد رفت، می‌بینید تحریم نسبت به ایران با تحریمی که نسبت به کره‌شمالی یا روسیه مطرح است بسیار تفاوت دارد. تحریم‌های ایران در واقع تکرار تحریم‌های گذشته بود و این نشان آن است که حربه تحریم آمریکا نسبت به گذشته بسیار کند شده است. روحانی با تاکید بر اینکه باید همواره هوشیاری‌مان را حفظ کنیم، خاطرنشان کرد: ما راه و شیوه سیاسی‌مان را از قرآن و پیامبر(ص) آموخته‌ایم. وی با اشاره به آیاتی از سوره انفال، اظهار داشت: خداوند در این آیات به پیامبر(ص) می‌فرماید: «تو با مشرکین معاهده و پیمان بستی و هیچ‌وقت تو پیمان نشکستی؛ همیشه آنها شکستند و هر بار که پیمان‌شکنی شروع شد از طرف مشرکین و کفار شروع شد». قرآن به ما می‌آموزد ما مسلمان‌ها تابع راه پیامبر هستیم و هرگز آغازگر شکستن عهدها و پیمان‌ها نخواهیم بود. روحانی با بیان اینکه خداوند به پیامبر(ص) می‌فرماید «اگر دیدی دشمنان می‌خواهند خیانت بکنند و عهد را زیر پا بگذارند، تو هم مساوی و معادل همان کار را بکن»، گفت: اگر دشمن بخشی از عهد را زیر پا گذاشت ما هم بخشی را زیر پا می‌گذاریم و اگر همه عهد را زیر پا گذاشتند، ما هم عهد را زیر پا خواهیم گذاشت.
او با تاکید بر اینکه جمهوری اسلامی ایران مطمئنا برابر حرکت جدید کنگره آمریکا عکس‌العمل متقابل نشان خواهد داد، گفت: در نخستین قدم مجلس شورای اسلامی در این زمینه قدم‌های خودش را برخواهد داشت و هر قدم دیگری هم لازم و مورد نیاز بدانیم برای تقویت و مصلحت کشورمان برداشته و بدون توجه به تحریم‌ها و سیاست‌های آنها به راه خودمان ادامه خواهیم داد.
این تحریم نقض برجام است
در همین راستا، علی‌اکبر ولایتی مشاور امور بین‌الملل رهبر انقلاب نیز تصویب تحریم‌های جدید از سوی کنگره آمریکا را نقض صریح برجام دانست. ولایتی در گفت‌وگو با مهر، با اشاره به اعمال تحریم‌های جدید از سوی کنگره آمریکا، آن را نقض آشکار برجام برشمرد. وی درباره عکس‌العمل ایران در قبال این نقض برجام تاکید کرد: مطمئنا دولت و بویژه کمیته ویژه برجام اقدامات لازم را برای پاسخگویی به این نقض آشکار انجام خواهند داد. مشاور امور بین‌الملل رهبر انقلاب بیان داشت: بی‌شک عکس‌العمل‌های لازم به تصویب این تحریم‌ها را پس از بررسی ارائه خواهیم کرد. تحریم‌های جدید آمریکا علاوه بر حسن روحانی، انتقاد عباس عراقچی را نیز به دنبال داشت. او که در دوران مذاکرات هسته‌ای و پس از برجام وظیفه توجیه تحریم‌های آمریکا علیه ایران را بر عهده داشته است، در واکنش به طرح جامع تحریم‌های ایران، گفت: اقدام کنگره و قانونی که در حال تصویب است یک اقدام خصمانه و روشن علیه ایران است و با واکنش قطعی ایران مواجه می‌شود. وی افزود: در سال‌های پیش همواره با چنین اقداماتی از سوی کنگره و دولت آمریکا مواجه بوده‌ایم و اختصاصی به دولت فعلی آمریکا ندارد. عراقچی در ادامه رویکرد توجیهی نیز گرفت و گفت: قانون جدیدی که در حال تصویب است، تحریم موضوعی جدیدی ندارد و جمع‌بندی و تجمیع تحریم‌های قبلی غیرهسته‌ای است. معاون وزیر امور خارجه ایران گفت: این اقدام با این حال می‌تواند اجرای موفق برجام را تحت تأثیر قرار دهد و می‌تواند بهره‌مندی ایران از برجام را کاهش دهد و ناسازگار با بندهای مختلف برجام است که آمریکا برای اجرای همراه با حسن‌نیت آن متعهد شده است؛ اینکه آن را در یک فضای سازنده اجرا کند و اینکه از هر اقدامی که اجرای برجام را تحت تأثیر قرار دهد، خودداری کند.
فرانسه: تحریم‌های جدید ایران در تعارض با حقوق بین‌الملل است
فرانسه در موضعی انتقادی نسبت به تحریم‌های جدید اعمالی آمریکا علیه ایران، روسیه و کره شمالی، آن را در تعارض با حقوق بین‌الملل دانست. به گزارش تسنیم به نقل از المیادین، فرانسه در واکنش به تحریم‌های جدید آمریکا علیه ایران، روسیه و کره‌شمالی، اعلام کرد این تحریم‌ها در تعارض با حقوق بین‌الملل است. اتحادیه اروپایی نیز با انتقاد از تحریم‌های جدید آمریکا اعلام کرد رویکرد «نخست آمریکا» به معنای این نیست که منافع اتحادیه اروپایی در نظر گرفته نشود. آلمان نیز در موضعی مشابه مخالفت خود را با تحریم‌های جدید اعمالی از سوی آمریکا اعلام کرد.
ترامپ: انتظار دارم در گزارش سپتامبر عدم پایبندی ایران به برجام اعلام شود
در شرایطی که مجلس نمایندگان و سنای آمریکا در تلاشند ضمن حفظ برجام، تحریم‌های هسته‌ای را در قالب حقوق بشر، مبارزه با تروریسم و مباحث موشکی دوباره احیا کنند، دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور آمریکا به دنبال لغو کلی برجام است. او که بتازگی در واکنش به گزارش وزارت خارجه آمریکا مبنی بر پایبندی ایران به تعهداتش در برجام، تیمی از افراد نزدیک خود را مأمور زمینه‌چینی برای اعلام عدم‌پایبندی ایران به این توافق کرده، در گفت‌وگویی با روزنامه وال‌استریت ژورنال گفته است: «اگر کار به من واگذار می‌شد ۱۸۰ روز پیش‌تر عدم‌پایبندی ایران به برجام را اعلام می‌کردم.» به گزارش فارس، در بخشی از مصاحبه ترامپ با وال‌استریت ژورنال، روزنامه‌نگار سوال کرد: «شما دو بار است پایبندی ایران به توافق هسته‌ای را اعلام و تایید کرده اید. ماه سپتامبر (گزارش بعدی دولت آمریکا به کنگره درباره پایبندی ایران به برجام) در پیش است». ترامپ با پریدن وسط حرف خبرنگار گفت: «ببینید ما داریم مطالعات و بررسی‌های زیادی می‌کنیم. من خیلی متعجب و شگفت‌زده خواهم شد اگر آنها پایبند بمانند (ایران تا ماه سپتامبر به برجام پایبند بماند)». رئیس‌جمهور آمریکا ادامه داد: «ببینید موضوع این است که ما با گفتن اینکه آنها (به توافق هسته‌ای) پایبند بودند، بسیار با آنها خوب بودیم. ما با آنها خیلی خوب بودیم. درست است؟ ما به آنها همه مزایا و منافع (توافق) را دادیم. البته ما در حال بررسی و مطالعه همه جزئیات هستیم. شخصا احترام زیادی برای افرادم (اعضای ارشد دولتم) قائلم اما اگر دست من بود همان 180 روز قبل عدم پایبندی آنها را اعلام می‌کردم (عدم پایبندی ایران به برجام)». خبرنگار وال‌استریت ژورنال سوال کرد: «آیا شما انتظار و توقع دارید دفعه بعد (در گزارش 3 ماهه سپتامبر) عدم پایبندی آنها (ایران) اعلام شود». رئیس‌جمهور آمریکا در جواب این سوال گفت: «بله! من این انتظار و توقع را دارم». خبرنگار آمریکایی باز هم سوال کرد: «در گزارش سپتامبر؟» ترامپ در جواب گفت: «من فکر می‌کنم آنها پایبند نخواهند بود. فکر می‌کنم آنها دارند از این کشور (آمریکا) سود می‌برند. آنها از رئیس‌جمهوری به نام باراک اوباما بهره‌برداری کردند؛ کسی که اصلا نمی‌دانست چه کار غلطی داشت انجام می‌داد. من این انتظار و توقع را ندارم که آنها (ایران) پایبند بمانند». ترامپ در پاسخ به این سوال که «اگر کارکنان و پرسنل شما با یک توصیه به سمت شما بیایند، آیا شما آن را رد خواهید کرد؟» تلویحا به اختلافات با وزارت خارجه این کشور درباره توافق هسته‌ای ایران و گروه 1+5 اشاره کرد و گفت: «بله! قطعا قطعا. من برای رکس (تیلرسون) و افرادش خیلی احترام قائلم. روابط خوبی داریم. راحت‌تر آن است که بگوییم آنها (به برجام) پایبند هستند. این کار، خیلی راحت‌تر است اما این یک کار اشتباه است. آنها پایبند نیستند (ایران به برجام پایبند نیست) در نتیجه ما خواهیم دید چه اتفاقی خواهد افتاد. منظور من این است که ما درباره این موضوع در 90 روز آینده حرف خواهیم زد اما اگر آنها پایبند بمانند، شگفت‌زده خواهم شد».