گروه اقتصادی: یک پژوهشگر ریسک معتقد است تئوریسینهای اقتصادی دولت ادعا میکنند به اقتصاد سمت و جهت «اقتصاد بازار» میبخشند اما اقتصاد سمت و جهت گلدکوئیستی دارد. به گزارش تسنیم، محمدحسین ادیب، منفی شدن تورم ماهانه را نشانه وخیم شدن وضعیت بانکها میداند. او بر این باور است که 50 درصد فعالان اقتصادی در حال حذف شدن از بازار هستند و سرمایه خرد در آستانه حذف نهایی از بازار است. از دید او، در شرایط کنونی 70 درصد از اقتصاد بشدت تحت فشار نرخ بهره و در حال له شدن است. ادیب معتقد است: علامت سود بانکی به 80 درصد از فعالان اقتصادی این است که کسب و کارتان را تعطیل و در بانکها سپردهگذاری کنید! او با باور به اینکه بازار دارد اقتصاد را به سمت شوکدرمانی میبرد، دولت را به بازاندیشی در حوزه فضای حاکم بر کسب و کار دعوت میکند. وی در پاسخ به اینکه تورم منفی تیرماه نسبت به خردادماه را چگونه تحلیل میکنید؟ گفت: تورم ماهانه در خرداد و تیرماه منفی بوده است اما نقدینگی به 1264 هزار میلیارد تومان افزایش یافته که نسبت به سال قبل 24 درصد رشد نشان میدهد و این دو با هم نمیخواند. غیرممکن است که نقدینگی 24 درصد رشد داشته باشد و تورم ماهانه منفی باشد، مگر اینکه پذیرفته شود قسمت اعظم نقدینگی در قسمت واقعی اقتصاد جریان ندارد و در عمل از چرخه اقتصاد حذف شده است. این اقتصاددان برجسته کشور افزود: تورم وقتی ایجاد میشود که در جامعه اضافه تقاضا وجود داشته باشد؛ وقتی تورم ماهانه منفی است نشان میدهد رشد نقدینگی به رشد تقاضا در جامعه منجر نمیشود. 95 درصد نقدینگی سپرده بانکی است. از طرفی وقتی سپرده بانکی 24 درصد رشد میکند قاعدتا باید وامدهی بانکها نیز 24 درصد رشد کند و رشد وامدهی باید به افزایش تقاضا منجر شود، افزایش تقاضا در این سطح نیز باید به تورم منجر شود، وقتی این اتفاق نمیافتد نشان میدهد قسمت اعظم وامهای بانکی وصول واقعی نمیشود. ادیب تصریح کرد: شرکتهای بزرگ قصد بازپرداخت وام را ندارند پس اصل و فرع را تمدید میکنند، کسی که نمیخواهد وام را پرداخت کند مقدارش دیگر مهم نیست. وی در پاسخ به اینکه منفی شدن تورم نشانه چیست؟ گفت: وخیم شدن وضعیت بانکها، نشانه این است که ظرفیت بانکها برای بازپرداخت سپردهها رو به کاهش است. از طرفی 50 درصد از فعالان اقتصادی به سبب گران اداره شدن نسبت به 50 درصد از رقبا در همان رشته، در حال حذف از بازارند. وی همچنین در پاسخ به این سوال که جایگاه سرمایه خرد را در اقتصاد چگونه ارزیابی میکنید؟ گفت: سرمایه خرد اکنون در 80 درصد موارد قادر به رقابت با سرمایه کلان نیست لذا حضوری فاقد توجیه اقتصادی در بازار دارد، سرمایه خرد در آستانه حذف نهایی از بازار است. ادیب اضافه کرد: 80 درصد سپردهها فقط به ٢ درصد جامعه تعلق دارد،2 درصدیها تقاضای مصرفی محدودی دارند و نمیتوانند بخش مصرفی اقتصاد را تحریک کنند، 80 درصد سپردهها در بخش مصرفی، تقاضایی ایجاد نمیکند، لذا بخش بازرگانی متکی به مصرف، بخش خدماتی متکی به مصرف و بخش تولیدی متکی به مصرف با کمبود شدید تقاضا مواجه است. بر این اساس تحریک اقتصاد از ناحیه کسانی که 80 درصد سپردهها را دارند ممکن نیست اما 98 درصد مردم که فقط 20 درصد سپردههای بانکی و تقاضای مصرفی سنگینی را دارند، پول ندارند تا مصرف کنند. آنکه پول دارد تقاضای مصرفی اندکی دارد و آنکه میتواند تقاضای مصرفی ایجاد کند پول ندارد، این سطح از تمرکز ثروت به رکود منجر شده است.
از سوی دیگر منابع سپردهگذاران 50 درصد به شرکتهای بزرگ وام داده شده که به سبب قلت بهرهوری قادر به بازپرداخت تسهیلات نیستند و 20 درصد آن صرف سرمایهگذاریهایی در بخش مسکن شده که به فروش نمیرود تا بتوانند وام دریافتی را پرداخت کنند. وی درباره اینکه فضای کسب و کار را در ماه جاری (مرداد) چگونه ارزیابی میکنید؟ گفت: اکنون سودی که بانکها به سپرده پرداخت میکنند به 80 درصد از فعالان اقتصادی علامت میدهد که کسب و کار خود را تعطیل و منابع آن را در بانکها سپردهگذاری کنند. ادامه این روند طی 2 سال آینده به سقوط بخش بازرگانی، خدماتی و تولیدی با سرمایه خرد میانجامد. ادیب تصریح کرد: تئوریسینهای دولت با صدای بلند اعلام میکنند سود سپرده را باید بازار تعیین کند و دخالت دستوری به صلاح نیست اما بازار دارد اقتصاد را به سمت شوکدرمانی میبرد. عملکرد بازار تاکنون فقط باعث شده 80 درصد کسب و کارها ترجیح دهند با تعطیل کردن کسب و کار در بانکها سرمایهگذاری کنند، این فرآیند ضداشتغال است؛ عملکرد بازار بشدت ضداشتغال است. اینهایی که اینگونه بر تعیین سمت و جهت اقتصاد تاکید میکنند و همه را هم به دنبال خود میکشند، اقتصاد سرمایهداری را تبلیغ نمیکنند، این اقتصاد گلدکوئیستی است که از آن دفاع میشود.
در گلدکوئیست سود یک نفر از محل زیان دیگری پرداخت میشود، سودی که اکنون بانکها به سپرده پرداخت میکنند از محل زیان وامگیرنده، زیان سپردهگذار و زیان سهامدار بانکها پرداخت میشود. این اقتصاد بازار نیست، اقتصاد گلدکوئیستی را به اسم اقتصاد بازار فروختن، در سانس بعد واکنش افکار عمومی را به همراه دارد. تئوریسینهای اقتصادی دولت ادعا میکنند که به اقتصاد سمت و جهت «اقتصاد بازار» میبخشند اما اقتصاد سمت و جهت گلدکوئیستی دارد.