حسن روانشید*: اگرچه روزگار این شغل پردرآمد طی قرن‌های گذشته همیشه و همه‌وقت طلایی بوده اما امروز رکود شکننده اقتصادی سراغ ازمابهتران هم رفته و زیر یک‌خم طلاسازی را در اصفهان گرفته تا ناک‌اوتش کند! کارگاه‌های متعدد ظاهری و حتی زیرزمینی با هزاران کارگر و کیف‌بر یکی‌یکی تعطیل شده‌اند یا به ساخت و عرضه جواهرات بدلی با مواد اولیه چینی می‌پردازند! فروشندگان طلا و جواهر نیز به‌صرفه و صلاح خود می‌دانند از اجناس وارداتی استفاده کنند که شیک و امروزی است اگرچه عیار آن نامطمئن باشد! تاکنون 70 درصد از طلاهای داخل ویترین فروشندگان در سراسر کشور حاصل دست هنرمندان اصفهان بوده اما ظرف چند سال گذشته این صنعت تحلیل رفته و امروز در حال رفتن به حالت کماست! تا این لحظه تعداد 200 پروانه کسب از این حرفه حذف‌ شده و به شغل دیگری پرداخته‌اند. بازار پررونق طلا و جواهرفروشان اصفهان در قلب شهر یعنی حاشیه میدان امام(ره) واقع‌شده که این روزها به حالت نیمه‌تعطیل درآمده و تعدادی از واحدهای آن نیز شغل عتیقه و زیرخاکی‌فروشی را در پیش‌ گرفته‌اند! اصفهان از دیرباز مرکز عمده تولید طلا، جواهر و تراش سنگ‌های قیمتی بوده و هنر چیره‌دستان آن به سراسر دنیا صادر می‌شده و بازارهای داخلی را نیز در اختیار داشته است. امروز دیگر خبری از آن ‌همه دادوستد در آن نیست و هنرمندانش نیز به دیگر نام‌آوران صنایع‌دستی این شهر پیوسته‌اند! مغازه‌های ریزودرشت این رشته که در سطح شهر با آخرین رمق خود کار می‌کردند عطایش را به لقایش بخشیده و اگر بوتیک نشده باشند، سبزی و میوه‌فروشی را انتخاب کرده‌اند! هستند تعداد معدودی جواهرفروشی معروف که با عنوان برند در مجتمع‌های تجاری و سیتی‌سنترها جواهرات مورد نیاز خانواده‌های متمول را تدارک و از آنسو و بویژه ایتالیا وارد کرده و در اختیارشان می‌گذارند اما صنف سازندگان همچنان در خواب زمستانی فرورفته‌ است! خریداران تعویض‌ها را نیز حذف کرده‌اند تا ارزش ذخیره‌های خود را پایین نیاورند و از سویی به خاطر رکود اقتصادی بویژه در قشر متوسط و ضعیف جامعه ردیفی برای خرید طلا در بودجه خانواده‌ها پیش‌بینی‌ نشده است! برداشت این فلز گرانبها از بزرگ‌ترین معدن کشور یعنی موته که در محدوده اصفهان واقع‌شده و صادرات آن نیز از ۱۲ تن تنزل کرده است! پیشکسوتان ساخت این فلز گرانبها معتقدند بن‌بست‌های موجود در برابر کارآفرینان و تولیدکنندگان از جمله بیمه، مالیات کارگران و... یکی از دلایل عمده رکود در بازار این حرفه است. آنها از وزارت صنعت می‌خواهند در این‌باره دقت نظر بیشتری داشته باشد و اجازه ندهد شاغلان این حرفه پراکنده‌ شده و بازارهای خوب جهانی از جمله حاشیه خلیج‌فارس را از دست بدهند! روزگاری نه‌چندان دور اصفهان مهد تولید طلای ایران و منطقه خاورمیانه بود اما امروز می‌رود تا مدفن این فلز گرانبها باشد!
*روزنامه‌نگار پیشکسوت