گروه سیاسی: سرانجام مصوبه تحریم ایران، روسیه و کرهشمالی توسط رئیسجمهور آمریکا امضا شد. حالا مشخص شد این مصوبه تصمیم مشترک هیات حاکمه آمریکا بوده است. این مصوبه پیش از این در مجلس نمایندگان آمریکا با 419 رای موافق و 3 رای مخالف و در سنا با 98 رای موافق و 2 رای مخالف تصویب شده بود. یک روز پس از تصویب این مصوبه در سنا، سارا سندرز، سخنگوی کاخ سفید اعلام کرد دونالد ترامپ، رئیسجمهور آمریکا این مصوبه را امضا میکند و روز گذشته ترامپ این مصوبه را امضا کرد. بر این اساس، رئیسجمهور آمریکا مصوبه کنگره این کشور برای اعمال تحریمهای تازه علیه ایران، روسیه و کرهشمالی را امضا کرد. به گزارش فارس، «دونالد ترامپ» روز چهارشنبه طرح تحریمهای ایران، روسیه و کرهشمالی را امضا کرد. پایگاه «بلومبرگ» این خبر را به نقل از یکی از مقامات کاخ سفید منتشر کرده است. مجلس نمایندگان و سنای آمریکا هفته گذشته طرحی را با اکثریت قریب به اتفاق آرا تصویب کردند که بر اساس آن تحریمهای تازهای علیه ایران، روسیه و کرهشمالی اعمال میشود. کاهش اختیارات رئیسجمهور در رفع تحریمها و اعمال تحریمهای تازه علیه مسکو، موجب شده بود کاخ سفید نسبت به امضای این طرح بیمیل باشد. با این وجود، از آنجا که شمار امضاهای این طرح از دو سوم مجموع نمایندگان بیشتر بود، ترامپ عملا امکان وتوی آن را نداشت. در این طرح، رئیسجمهور آمریکا موظف شده شرکتها و افراد ایرانی را به بهانه مقابله با برنامه موشکی، تروریسم و نقض حقوقبشر در فهرست تحریم قرار دهد. دست کم در 3 بند از توافق هستهای که سال 2015 میان ایران و گروه 1+5 به دست آمد، واشنگتن از اعمال تحریمهای جدید و سیاستهایی که مستقیما با هدف فشار اقتصادی بر ایران طراحی شده، منع شده است. این طرح همچنین از آن جهت که آثار فرامرزی دارد و ممکن است شرکتهای اروپایی همکار با روسیه را جریمه کند، در اروپا هم مخالفان بسیاری دارد. اتحادیه اروپایی، فرانسه و آلمان از تصویب این طرح (به خاطر تحریم روسیه) ابراز نگرانی کردهاند. بخش روسی این تحریمها میتواند به پروژه خط لوله گاز «نورد استریم 2» که گاز را از روسیه به بخش غربی اروپا منتقل میکند، لطمه بزند. ترامپ با وجود امضای طرح تحریمهای ایران، روسیه و کرهشمالی، در بیانیهای از تبعات احتمالی این طرح، از جمله کاهش اختیار رئیسجمهور در رفع تحریمهای روسیه و کاهش امکان همکاری با «متحدان» آمریکا، ابراز نگرانی کرده است.
نامه مشترک آمریکا و تروئیکای اروپا
به شورای امنیت
همزمان با امضای مادر تحریمها توسط ترامپ و برخلاف برخی دیدگاهها در ایران، همنوایی و همزبانی اروپا با آمریکا علیه ایران نمود بیشتری یافته است. این همنوایی درباره پرتاب موشک ماهوارهبر سیمرغ دیده میشود. آمریکا، فرانسه، انگلیس و آلمان که ابتدا با صدور بیانیه مشترک، پرتاب موشک ماهوارهبر سیمرغ را محکوم کرده بودند، حالا نامهای مشترک به شورای امنیت سازمان ملل نوشته و مدعی شدهاند ایران قطعنامه 2231 را نقض کرده است. این نامه احتمالا برای محکوم کردن این اقدام ایران در شورای امنیت و اعمال تحریمهای احتمالی صورت گرفته است.
به گزارش فارس، ایالات متحده آمریکا و 3 کشور متحد اروپاییاش در نامهای به شورای امنیت سازمان ملل متحد، اقدام ایران در پرتاب ماهوارهبر سیمرغ به فضا را «تهدیدکننده و تحریکآمیز» و مغایر با قطعنامه شماره 2231 این شورا دانستهاند. در این نامه که خبرگزاری آسوشیتدپرس روز چهارشنبه به آن دستپیدا کرده، آمریکا، انگلیس، آلمان و فرانسه ادعا کردهاند ماهوارهبر سیمرغ در صورتی که به صورت موشک بالستیک ترکیببندی شود از برد و «بار مفید کافی برای حمل کلاهک هستهای» برخوردار است. 4 کشور در این نامه مدعی شدهاند اقدام ایران با قطعنامه شماره 2231 شورای امنیت که از ایران میخواهد «هیچ فعالیتی مرتبط با موشکهای بالستیکی طراحی شده برای قابلیت حمل سلاحهای هستهای، شامل پرتاب با استفاده از فناوری موشکهای بالستیک، صورت ندهد» مغایر است. مقامهای جمهوری اسلامی ایران میگویند موشکهای بالستیک ایران برای قابلیت حمله سلاحهای هستهای طراحی نشدهاند و به این دلیل آزمایشهای موشکی ایران ارتباطی با این قطعنامه ندارد.
تیلرسون: روح برجام نقض شد
وزیر خارجه آمریکا میگوید در کاخ سفید 2 دیدگاه درباره برجام وجود دارد؛ یک دیدگاه خواهان پاره کردن برجام و خروج آمریکا از این توافق است و دیدگاه دیگر اما به دنبال حفظ توافق هستهای و آنچه از آن تحت عنوان برجام منطقهای یاد میشود. به گزارش «وطن امروز» رکس تیلرسون اشارهای به حامیان این دو دیدگاه نکرد اما با توجه به مواضع مقامات آمریکایی میتوان دریافت دونالد ترامپ، رئیسجمهور آمریکا که طی هفتههای گذشته به دنبال بهانهجویی برای لغو توافق هستهای بوده است، از حامیان اصلی پاره کردن برجام است. ترامپ معتقد است با وجود برجام نمیتوان از ایران امتیاز گرفت و در سیاستهای منطقهای تهران تغییر ایجاد کرد. این دیدگاه البته طرفداران کمی میان مقامات آمریکایی و قانونگذاران این کشور دارد اما در مقابل این دیدگاه، رکس تیلرسون و تیم وزارت خارجه آمریکا که در تدوین دومین گزارش تایید پایبندی ایران به توافق هستهای با دونالد ترامپ نیز اختلاف پیدا کردند، معتقدند ابزارهای زیادی وجود دارد که آمریکا میتواند از طریق برجام، سیاست خارجی خود را به پیش برد و تهران را مجبور به مذاکره مجدد و تغییر در سیاستهای منطقهای کند. طرفداران این دیدگاه معتقدند میتوان با تامین منافع آمریکا در برجام، تهران را برابر تمام مفاد توافق که به گفته تیلرسون عمل به آنها مستلزم آن است که ایران «همسایه خوبی برای کشورهای منطقه» باشد، پاسخگو کرد. به نظر میرسد دیدگاه دوم میان قانونگذاران آمریکایی نیز اقبال بیشتری دارد. بر همین اساس نیز کنگره و سنای آمریکا در مجموع با 517 رای موافق و تنها 5 رای مخالف تحریمهای جدیدی را علیه ایران، روسیه و کرهشمالی که در ایران از آن به عنوان «مادر تحریمها» یاد میشود به تصویب رساندند تا با افزایش فشار بر ایران، شرایط برای مذاکره مجدد و دادن امتیاز در مسائل منطقهای فراهم شود. بر اساس این گزارش، رکس تیلرسون، وزیر خارجه آمریکا در نشستی از پیش تعییننشده در جمع خبرنگاران به موضوع برجام و اختلافات در دولت آمریکا در این باره اشاره کرد. وی درباره اختلاف نظر خود با «دونالد ترامپ» رئیسجمهور آمریکا گفت: «او و من درباره مسائلی چون برجام و چگونگی استفاده از آن اختلاف نظر داریم». وی درباره این اختلاف تصریح کرد: در حال حاضر در کاخ سفید 2 دیدگاه کلی درباره برجام وجود دارد؛ اینکه واشنگتن این توافق را پاره کند و از آن خارج شود یا اینکه ایران را برابر تمام مفاد آن که عمل به آنها مستلزم آن است که ایران «همسایه خوبی برای کشورهای منطقه» باشد، پاسخگو بداند. تیلرسون در پاسخ به این سوال که آیا شخصا خواستار ادامه حضور آمریکا در برجام است یا نه، گفت: «درباره برجام نظر من این است که این توافقی است که باید در وهله نخست منافع آمریکا را تأمین کند. اگر این کار را نکند، چرا باید به آن پایبند باشیم. باید طرف مقابل را پاسخگو نگه داریم. فکر میکنم اگر کلیت برجام را در نظر بگیرید، میبینید یک بخش آن مربوط به توافق هستهای است اما بخش دیگری در توافق میگوید با این توافق، ایران به همسایهای خوب بدل میشود، البته من دارم عبارت اصلی را طوری دیگر بیان میکنم». وی افزود: «برای تبدیل شدن به همسایهای خوب، از ایران خواسته شده دیگر برنامه موشکهای بالستیکش را توسعه ندهد. چیزهای زیادی بود که بسیاری انتظار داشتند با این توافق رخ دهد، از جمله تمام منافعی که همان ابتدا نصیب ایران شد. از آنجا که میگویم توافق هستهای صرفا یک بخش کوچک از موضوع ایران است، از نظر ما و بسیاری دیگر، ایران همسایه خوبی در منطقه نبوده است و برنامه موشکی خود را متوقف نکرده، بنابراین روح توافق نقض شده است.»
تیلرسون در ادامه گفت: ابزارهای زیادی وجود دارد که ما با استفاده از آنها میتوانیم از این توافق (برجام) برای پیشبرد سیاستهای خود و رابطه با ایران استفاده کنیم و بحثهایی که میان من و رئیسجمهور ترامپ درباره توافق هستهای ایران صورت میگیرد نیز عمدتا حول همین محور است.
وزیر خارجه آمریکا در بخش دیگری از سخنانش گفت: پایبندی ایران به برجام به معنی تغییر رفتار این کشور است اما ایالات متحده بهتنهایی و بدون کمک سایر کشورهای امضاکننده برجام نمیتواند فشار لازم را به ایران برای تغییر رفتارش اعمال کند.
وی تاکید کرد: «بزرگترین فشاری که ما میتوانیم برای تغییر رفتار ایران اعمال کنیم، یک فشار جمعی است».