دولت بار دیگر پرونده دریافت مالیات از سپرده‌های بالای بانکی را روی میز آورده و می‌گوید قرار است از پول‌های تنبل، مالیات بگیرد. حال باید منتظر رفتار سپرده‌گذاران کلان بانکی بود. خود فعالان اقتصادی و تولیدکنندگانی که هنوز هم آنقدر به کار خود پایبند هستند که همه مشکلات را به جان خریده‌اند می‌گویند تولیدکننده یا باید عاشق باشد یا دیوانه. آنها بر این باورند که به‌رغم همه این مشکلات، این کشور نیاز به کار، تولید و اشتغال دارد؛ در نهایت همه سختی‌هایش را هم به جان می‌خرند و صبح به صبح، دم مغازه و کارخانه خود را آب و جارو می‌کنند. اما برای همه، این شرایط فراهم نیست. بسیاری از صاحبان کسب‌وکارهای بازاری، مدت‌ها است کرکره حجره‌های‌شان را پایین کشیده‌اند و دل به سودهای رنگارنگ نظام بانکی بسته‌اند. اکنون اما بار دیگر دولت گفته که می‌خواهد ایده دریافت مالیات از سپرده‌های بانکی را عملیاتی کند؛ اینکه کی، چگونه و با چه نرخی، هنوز البته مشخص نیست. تمام اینها در شرایطی است که بسیاری از مسؤولان عالیرتبه نظام بانکی و وزارت امور اقتصادی هم با این موضوع موافق هستند و به نوعی، چراغ سبز را به سازمان امور مالیاتی نشان داده‌اند. حتی سال گذشته، علی طیب‌نیا، وزیر امور اقتصادی و دارایی هم به صراحت موافقت خود را با دریافت مالیات از سپرده‌های بانکی اعلام کرد. او معتقد است نرخ سود سپرده‌های بانکی با توجه به تورم بسیار بالا است و بنابراین پول بدون زحمتی که از این طریق برای صاحبانش به دست می‌آید، حتما باید مشمول اخذ مالیات شود؛ این در شرایطی است که قطعا، بسیاری از صاحب‌نظرانی که با اجرای دریافت مالیات از سپرده‌های بانکی موافق هستند، معتقدند باید آن دسته از سپرده‌هایی که ارقام بالایی دارند، مشمول دریافت مالیات شوند، نه سپرده‌های اندکی که صاحبان آنها برای گذران امور زندگی، اندک پس‌انداز خود را به بانک‌ها سپرده‌اند.
برنامه دولت دقیقا برای مالیات سپرده بانکی چیست؟
اکنون مقامات دولتی می‌گویند از 3 ماه قبل، کار ساماندهی اطلاعات سپرده‌های بانکی را آغاز کرده و جلساتی را هم با بانک‌های دولتی و خصوصی داشته‌اند تا به یک جمع‌بندی و اجماع برای اخذ اطلاعات لازم از حساب‌های بانکی برسند. هرچه باشد، یکی از مخالفان اصلی اخذ مالیات از سپرده‌های بانکی، بانک‌ها هستند که می‌ترسند این موضوع برایشان دردسرساز شده و به خروج بیش از گذشته منابع‌شان بینجامد. تمام اینها در شرایطی است که اکنون هم نظام بانکی با مشکل خروج سپرده‌ها مواجه است و همین امر هم سبب شده هر طرحی در این رابطه با شک و تردیدهای خاص خود در نظام بانکی همراه باشد.
آنگونه که مقامات سازمان امور مالیاتی می‌گویند، قرار بر این است از طریق بانک‌ها، اطلاعات مربوط به سپرده‌ها به سازمان مالیاتی ارائه شود. علی رستم‌پور، مدیرکل سازمان امور مالیاتی در این رابطه می‌گوید که بانک‌ها نگران اجرای ناهماهنگ این موضوع هستند و دغدغه دارند مبادا برخی بانک‌ها اطلاعات سپرده‌ها را به سازمان مالیاتی ندهند و در مقابل، سپرده‌های بیشتری را جذب کرده و رقابتی نابرابر را رقم زنند؛ به همین دلیل، همه بانک‌ها این نکته را مطرح می‌کنند که در صورت ارائه هماهنگ این اطلاعات به سازمان، مشکلی با اجرای این طرح ندارند. وی می‌افزاید: در صورتی که فرآیند دریافت اطلاعات با مشارکت ناقص تعدادی از بانک‌ها صورت گیرد، این بیم وجود دارد که سپرده‌ها از بانک‌هایی که با سازمان مالیاتی همکاری کرده‌اند، خارج شود؛ این در حالی است که سازمان مالیاتی نیز به بانک‌ها اعلام کرد براساس قانون، اگر قرار باشد اطلاعات سپرده‌ها از بانک‌ها دریافت شود باید تمام اطلاعات بدون کم‌‌وکاست به سازمان تحویل شود و اگر قرار باشد پالایشی هم صورت گیرد، توسط خود سازمان انجام می‌شود. آنطور که از فهوای کلام مسؤولان سازمان امور مالیاتی برمی‌آید، سپرده‌های بالای ۵۰۰ میلیون تومان در مرحله اول، مشمول دریافت مالیات می‌شوند و جای نگرانی برای سپرده‌گذاران خرد نیست. به همین دلیل اکنون سازمان امور مالیاتی، تفاهمنامه‌هایی را با بانک‌ها طراحی کرده که بتواند بر مبنای آن، شرایط را برای اجرای موفق این طرح فراهم کرده و شاید هم تضامین لازم را بگیرد.
چه کسانی مشمول دریافت مالیات از سپرده‌های‌شان می‌شوند؟
یک مقام مسؤول در سازمان امور مالیاتی در گفت‌وگو با مهر گفت: دریافت سود از سپرده‌های بانکی هنوز به صورت جدی مطرح نشده است و هر اقدامی که قرار باشد انجام گیرد، باید تایید مجلس را داشته باشد. وی می‌افزاید: قرار نیست دریافت مالیات از سپرده‌های بانکی بدون هیچ مقدمه‌ای اجرایی شود، بلکه به طور قطع نظام بانکی و سازمان امور مالیاتی، به صورت شفاف برنامه خود را اعلام خواهند کرد. بنابراین مردم نگران نباشند. به گفته این مقام مسؤول، به طور قطع دریافت مالیات از سپرده‌های بانکی، مشمول سپرده‌های خرد که جنبه پس‌اندازی برای گذران زندگی را دارد، دریافت نخواهد شد.