گروه سیاسی: دولت ترکیه از روز سه‌شنبه 17 مرداد عملیات ساخت دیوار مشترک در مرزهای خود با ایران را آغاز کرده است. به گزارش «وطن امروز»، برخی صاحبنظران می‌گویند اقدام ترکیه در ضعف و انفعال دستگاه دیپلماسی کشور صورت گرفته است و این پیام را به دنیا مخابره می‌کند که مرزهای ایران همچون سوریه برای این کشور خطرزا است و بر همین اساس ترکیه ساخت دیوار مرزی را در دستور کار خود قرار داده است. براساس این گزارش، زمستان سال گذشته رجب طیب اردوغان از برنامه ترکیه برای ساخت دیوار مرزی با ایران و عراق همانند دیواری که به طول 911 کیلومتر در مرز این کشور با سوریه در حال ساخت است، خبر داد. چند ماه پس از این اظهارنظر اردوغان، در اردیبهشت‌ماه سال جاری رسانه‌های ترکیه‌ای خبر ساخت دیوار مرزی در مرزهای ایران را منتشر کردند. این رسانه‌ها مدعی شدند ترکیه به منظور جلوگیری از ورود تروریست‌ها و نیروهای پ‌ک‌ک به سرزمینش به دنبال ساخت دیواری در مرزهای ایران است. مقامات ارشد ترکیه پس از شکست‌هایی که در آن ایام از تروریست‌های پ‌ک‌ک خورده بودند، مدعی شدند که ترکیه به منظور مقابله با تهدیدات تروریستی و تحرکات عناصر پ‌ک‌ک در داخل ترکیه برنامه ساخت دیوار در مرز ترکیه با ایران را دارد. پس از انتشار این خبر، یک منبع آگاه در وزارت امور خارجه به آن واکنش نشان داد و ضمن تاکید بر اینکه ایران از این موضوع به طور کلی اطلاع دارد، گفت: به طور معمول و براساس قوانین بین‌المللی، ترکیه هر اقدامی که بخواهد در مرزهای مشترک 2 کشور انجام دهد باید با اطلاع ایران باشد. یک هفته بعد اما سخنگوی دستگاه دیپلماسی کشورمان در اظهارنظری عجیب از ساخت دیوار در مرز ایران ابراز رضایت کرد و گفت: از هر اقدامی که مرزهای کشور را به سمت امنیت ببرد، استقبال می‌کنیم. این درحالی است که حسن روحانی اواخر سال 95 طی اظهار نظری گفت: «امروز زمانی نیست که بتوان بین ملت‌ها دیوار کشید. یادشان رفته است که سالیان پیش دیوار برلین فروریخت.»
هر چند وزارت امورخارجه بر هماهنگی برای ساخت این دیوار تاکید کرد اما بررسی‌ها نشان می‌دهد که طرف ترک بدون اطلاع به ایران، پروژه ساخت این دیوار مرزی را آغاز کرده است. براساس این گزارش، روز سه‌شنبه خبرگزاری دوغان ترکیه گزارش داد که سلیمان البان، فرماندار ایالت آغری ترکیه از ساخت دیوار مرزی با ایران بازدید کرد.
براساس این گزارش، عملیات ساخت کارگاه‌های ساخت و ساز و تملک و تحویل اراضی مورد نظر از اردیبهشت‌ماه سال جاری در ترکیه آغاز شد. این دیوار حائل مرزی ترکیه قرار است در مرز ترکیه و ایران در استان‌های ایغدیر و آغری و به طول ۱۴۴ کیلومتر ساخته شود. البته بر اساس گزارش منابع ترکیه ای، دولت اردوغان بنا دارد در همه مرز بیش از 500 کیلومتری کشور خود با ایران دیوارکشی کند. آنگونه که مقامات ترک می‌گویند ۱۵ در، در طول مسیر برای تردد تعبیه می‌شود. برای ساخت این در‌ها از مطمئن‌ترین مواد و تجهیزات استفاده شده است. همچنین شیشه‌های ضدگلوله در این در‌ها تعبیه می‌شود. همچنین دیوارها قابلیت حمل‌ونقل دارند و برای ساخت این دیوارها از بتن‌ با سطح مقاومت بالا به شکل بلوک استفاده کرده‌اند.
در همین زمینه «وطن امروز» در گفت و گو  با سیدهادی بهادری، نماینده مردم ارومیه در مجلس شورای اسلامی به بررسی این موضوع پرداخته است. وی با اشاره به ساخت دیوار در مرز مشترک ایران و ترکیه از سوی طرف ترک، گفت: هدف ترکیه از این اقدام را باید در مسائل و پروتکل‌های سیاسی خودشان یافت اما آن چیزی که ما از این اقدام متوجه می‌شویم یک ظاهر و یک باطن دارد. وی افزود: ظاهر قضیه این است که ما در آذربایجان غربی هزار کیلومتر مرز داریم که از این مقدار حدود 600 کیلومتر مرز مشترک با ترکیه است. ادعای طرف ترک این است که در مرز ایران و ترکیه انواع و اقسام ترانزیت مواد مخدر، انسان، اسلحه و... اتفاق می‌افتد. نماینده مردم ارومیه در مجلس شورای اسلامی با اشاره به وجود کوه در مرز مشترک 2 کشور و شرایط سخت کنترل آن تصریح کرد: این وضعیت باعث شده این مسیر، محل مناسبی برای رفت‌وآمد قاچاقچیان باشد.  بهادری افزود: طرف ترکی دست پیش گرفته است که به نوعی وانمود کند مشکلات از طریق ایران است و ترکیه می‌خواهد با این مشکلات مقابله کند اما این دیوار مرزی برای ما حسن دارد و پژاک و پ‌ک‌ک و تروریست‌ها نمی‌توانند وارد مرزهای ایران شوند و خرابکاری کنند. ما هم از این دیوار مرزی انتفاع می‌بریم. وی تصریح کرد: بهتر بود برای ساخت این دیوار مرزی، معاهده بین 2 کشور ثبت می‌شد، تا اینکه اقدام یکجانبه از طریق ترکیه باشد.  این نماینده مجلس در پاسخ به اینکه ساخت این دیوار با هزینه مشترک 2 کشور قطعا به نفع ترکیه بود ولی چرا چنین کاری نکرد، گفت: ساخت دیوار در مرز مشترک ایران و ترکیه از سوی ترکیه قطعا برای ایران تبعات سیاسی دارد. اقدام ترکیه این پیام را به جامعه بین‌الملل منتقل می‌کند که ایران خطر است و دروازه ورود مشکلات به ترکیه است. به لحاظ سیاسی، بویژه در اروپا این اقدام پیام‌هایی دارد. اگر از این پیام‌ها صرف نظر کنیم، ما خوشحال می‌شویم و نیروهای امنیتی ما راحت‌تر می‌شوند. و راه برای ورود نیروهای پژاک و پ‌ک‌ک که در آن منطقه به صورت پراکنده مستقر هستند و از ما تلفات می‌گیرند، بسته می‌شود.
بهادری درباره اینکه آیا پیش از ساخت این دیوار با ایران هماهنگی شده بود، گفت: تا جایی که می‌دانم هماهنگی صورت نگرفته است. ترکیه ادعا دارد این دیوار را در خاک خودش می‌سازد و به خاک ایران کاری نداریم ولی با توجه به اینکه این اقدام تردد را دچار خلل می‌کند، باید هماهنگ می‌شد.
وی درباره سابقه ساخت دیوار بین 2 کشور همسایه گفت: در روابط بین‌الملل برخی کشورها این کارها را می‌کنند. مثلا بین کره شمالی و جنوبی سد ساختند که تردد غیرممکن است اما در خاورمیانه کمتر چنین چیزی داشتیم. نگاه ترکیه به ساخت این دیوار، قطعا قطع رابطه با ایران نیست. اما این اقدام در اصل ضعف دیپلماسی ما را نشان می‌دهد. ما در حوزه دیپلماسی با  ترکیه باید خیلی قوی‌تر از این عمل می‌کردیم. نماینده مردم ارومیه با بیان اینکه ترکیه کشور دوست ماست، به سابقه همسایگی 2 کشور اشاره کرد و گفت: این کشور تنها مرز زمینی ما با اروپاست. شاید ترکیه موافق ما نباشد اما خیلی هم مخالف ایران نیست بویژه در دولت اردوغان که اسلامگراست. ما در این سال‌ها جز چند مساله در سیاست منطقه‌ای که یکی سوریه بوده، اختلاف خاصی با ترکیه نداشتیم. از لحاظ تاریخی 400 سال مرزهای بین 2 کشور تغییر پیدا نکرده است. در حال حاضر ما برای ورود به عراق، آذربایجان و افغانستان باید روادید بگیریم ولی ترکیه این روادید را حذف کرده است. تعامل ترکیه با دنیا خوب است. ما در حوزه دیپلماسی نباید با کشوری با این ویژگی‌ها و سوابق، ضعیف باشیم و بر سر یک دیوار کشیدن منفعلانه عمل کنیم و آنها شروع به ساخت دیوار کنند و ما متوجه نشویم. دیپلماسی خارجی ما در ترکیه بسیار ضعیف عمل کرده است. ما خیلی بهتر از این می‌توانستیم با ترکیه تعامل کنیم.