تظاهرات نژادپرستان سفیدپوست آمریکایی در شارلوتسویل و حوادث و درگیری‌های خونین و شورش‌های پس از آن، بار دیگر آتش درگیری‌های قومی در ایالات متحده را شعله‌ور کرد، آن هم در حالی که رئیس‌جمهور آمریکا خود با حمایت از نژادپرستان در حال دامن زدن به این آتش است، روندی که نشانه‌ای آشکار از پایان دموکراسی در ینگه دنیا دارد. آشوب شارلوتسویل در ایالت ویرجینیا از شامگاه جمعه و در حالی آغاز شد که در آستانه برگزاری تظاهرات بزرگ راستگرایان افراطی معتقد به برتری نژاد سفید در این شهر در سراسر این ایالت شرق آمریکا در ساحل اقیانوس اطلس وضعیت اضطراری اعلام شده بود. اما به دنبال ضد و خوردهای نژادپرستان سفید که شامل گروه‌های نئونازی و حمامیان کوکلوکس کلان‌ها می‌شدند، از روز شنبه وضعیت شهر به دنبال حمله مرگبار یک خودرو به این اجتماع، به بحرانی‌ترین وضع ممکن رسید و تبدیل به یک آشوب کامل شد که پس از 24 ساعت دست‌کم 3 کشته و 35 مجروح به دنبال داشته است. گردهمایی نژادپرستان افراطی یانکی در شهر شارلوتسویل با شعار «اتحاد راست» که 6 هزار تن برآورد شده‌اند، بزرگ‌ترین تجمع راستگرایان افراطی در یک دهه اخیر در آمریکا محسوب می‌شود.
تجمع‌کنندگان انگیزه خود را دفاع از حقوق سفیدپوستان آمریکایی و اعتراض به تصمیم مقامات ایالتی برای برچیدن مجسمه ژنرال لی، از قهرمانان جنگ داخلی عنوان کردند. این شهر 50 هزار نفری عمدتا سفیدپوست‌نشین در ایالت ویرجینیا قرار گرفته که اکثر جمعیت آن را نیز سفیدپوستان با ریشه اروپایی تشکیل می‌دهند و تنها یک‌پنجم جمعیت آن تیره‌پوست هستند. اما اهمیت مضاعف شارلوتسویل، قرار گرفتن دانشگاه مشهور ویرجینیا در جنوب شهر است که صدها دانشجوی رنگین‌پوست را در این مرکز نژادپرستان افراطی در خود جای داده است. درگیری‌ها نیز از شامگاه جمعه گذشته با حمله چندصد نفر از راستگرایان که مشعل و چماق در دست داشتند به دانشجویان و تظاهرکنندگان مخالف آنها در محوطه دانشگاه آغاز شد. به گزارش یورونیوز، حمل آشکار سلاح توسط افراط‌گرایانی که شعارهای نژادپرستانه سر می‌دادند، واکنش مخالفانی را که از مناطق اطراف به شهر آمده بودند برانگیخت و هر دوطرف به‌سمت هم اشیای مختلف پرتاب کردند. اما در حقیقت از ظهر شنبه بود که اوضاع از دست نیروهای پرشمار پلیس فدرال شارلوتسویل خارج شد. در این زمان یک خودروی اسپورت با شیشه‌های دودی در یکی از خیابان‌های باریک منتهی به دانشگاه ویرجینیا با سرعت و عامدانه به سمت جمعی از تظاهرکنندگان که پلاکاردهایی با شعار مخالفت با نژادپرستی در دست داشتند حمله کرد و پس از زیر گرفتن و پرتاب چندین نفر به عقب بازگشت و از محل متواری شد. در این حادثه یک زن
۳۲ ساله بر اثر شدت جراحات کشته شده و دست‌کم 20 تن مجروح شدند که حال چند تن از آنان وخیم است. به گفته ال توماس، افسر پلیس فدرال شارلوتسویل، راننده خودروی مهاجم که «جیمز آلکس فیلد» یک جوان ۲۰ ساله سفیدپوست اهل ایالت اوهایو است اندکی بعد توسط ماموران دستگیر شده اما مقامات انتظامی با وجود ماهیت احتمالی نژادپرستانه این حمله همچنان از اعلام انگیزه او اظهار بی‌اطلاعی می‌کنند. اما نه‌تنها این حمله افراط‌گرایان به مخالفان‌شان آتش نزاع در شارلوتسویل را شعله‌ور کرد بلکه حمایت ضمنی دونالد ترامپ از نژادپرستان مهاجم و نفرت‌پراکن، دامنه آن را در سراسر آمریکا پراکند.
در شارلوتسویل، نژادپرستان و مخالفان‌شان سراسر عصر و شامگاه شنبه را تا صبح یکشنبه با مشت و لگد و سنگ و چماق و چاقو و اسپری‌های اشک‌آور به جان هم افتادند و پلیس ضدشورش تا ساعت‌ها برای فرو نشاندن درگیری‌ها کاری از پیش نبرد. همچنین سقوط یک بالگرد پلیس حین گشتزنی و نظارت بر تنش‌های شارلوتسویل منجر به کشته شدن 2 مامور شد.
واکنش‌ها
فرماندار ویرجینیا، تری مک‌اولیف در پیامی شدیدالاحن خطاب به «نژادپرستان سفیدپوست و نازی‌هایی که به شارلوتسویل» آمده‌اند از آنها خواست به خانه‌های‌شان بازگردند. او خطاب به راستگرایان گفت، شما برخلاف آنچه وانمود می‌کنید وطن‌پرست نیستید. اما رئیس‌جمهور آمریکا واکنشی دیرهنگام به خشونت‌های شارلوتسویل نشان داد و حوادث روز شنبه را به عنوان «نمایش نفرت، پیشداوری و محکوم کرد اما از محکوم کردن عاملان اصلی آن طفره رفت و برعکس مدعی خشونت از طرف‌های مختلف شد. همچنین با لحنی دوپهلو این درگیری‌ها را یادگار دوران باراک اوباما دانست و گفت این حوادث در آمریکای ترامپ جایی ندارد. این لحن ترامپ که خود متهم به توهم برتری ژن سفید است و هشدار توأمان به مخالفان نژادپرستی در عین عدم محکومیت آشکار نژادپرستان افراطی و مهاجم شارلوتسویل، زمینه‌ای شد برای اعتراضات مردمی شامگاه شنبه.
انتقادات از واکنش ترامپ به سرعت در محافل سیاسی و رسانه‌ای ایالات متحده بالا گرفت به طوری که حتی هم‌حزبی‌های جمهوری‌خواه او در بالاترین سطح عدم محکومیت عاملان اصلی خشونت از سوی کاخ سفید را به باد انتقاد گرفتند. به گزارش تارنمای «هیل» پایگاه اطلاع‌رسانی کنگره، مارکو روبیو، نماینده جمهوری‌خواه در توئیتی آورد: «این مساله برای مردم آمریکا اهمیت زیادی دارد که از رئیس‌جمهور بشنوند این رویدادها در شارلوتسویل را همان طور که هست، ارزیابی کند، یعنی یک حمله تروریستی توسط سفیدپوستان نژادپرست افراطی. ترامپ درگیری‌های نژادپرستانه بزرگ در شارلوتسویل را محکوم کرده ولی حاضر نشده است هیچ یک از دوطرف درگیری را بیشتر از دیگری سرزنش کند. وی تنها گفته است بسیاری از طرف‌ها را به خاطر این درگیری‌های خشونت‌آمیز سرزنش می‌کند».
هیلاری کلینتون رقیب قدیمی ترامپ هم بلافاصله فرصت را غنیمت شمرد و در توئیتی رئیس‌جمهور آمریکا را تلویحا به حمایت ضمنی از نژادبرترپنداران و تحریک تنفر متهم کرد. چاک گراسلی، رئیس کمیته قضایی سنا که متحد جمهوری‌خواه و محافظه‌کار کاخ سفید محسوب می‌شود نیز بدون درنگ، ملی‌گراهای سفیدپوست افراطی مورد حمایت ترامپ را در رشد تروریسم داخلی در آمریکا مقصر دانست و گفت: «کاری که ملی‌گرایان سفیدپوست در شارلوتسویل انجام می‌دهند، تروریسم داخلی است که نمی‌توان آن را تحمل کرد».
سپس نوبت 2 گروه بزرگ سیاهپوستان آمریکا بود که موضع ترامپ را زیر سوال ببرند. آنها در بیانیه‌ای خطاب به رئیس‌جمهور اعلام کردند: «هر دو طرف، نظم و قانون...! معادله غلط شما، واقعا تاسف‌برانگیز است. این سلطه‌طلبی کاخ سفید است که باید مورد سرزنش قرار گیرد. واقعا سخت است حامیان و طرفداران نفرت را از بین برد آن هم در شرایطی که آنها در بین استراتژیست‌های شما قرار دارند».
اشاره اخیر گروه‌های تیره‌پوست ظاهرا به استیو بانن، استراتژیست ارشد کاخ سفید است که قبلا مدیر بریتبارت‌نیوز بوده است. بانن پیش از این بارها از سوی منتقدان ترامپ یک ملی‌گرای سفیدپوست افراطی خوانده شده تا جایی که حتی نانسی پلوسی، رهبر اقلیت خانه نمایندگان کنگره نیز بشدت از او انتقاد کرده است. اوضاع به قدری وخیم شده که جف سشنز، دادستان کل آمریکا از ورود اف‌بی‌آی و وزارت دادگستری به روند تحقیقات درباره خشونت‌های اخیر شارلوتسویل خبر داد. او که این روزها دیگر رابطه خوب گذشته را با ترامپ ندارد، تلاش کرد با قاطعیت بیشتری افراط‌گرایان را محکوم کند و خشونت مرگبار در شارلوتسویل را حمله به قانون و عدالت دانست و تعصب و تنفر نژادی را خیانت به ارزش‌های آمریکا. با فروکش کردن نسبی ناآرامی‌ها، صبح دیروز پلیس از دستگیری 6 تن در ارتباط با حملات روز شنبه خبر داد که راننده مهاجم نیز یکی از آنهاست. اما با وجود برخی گردهمایی‌های نسبتا مسالمت‌آمیز نژادپرستان افراطی در دیگر نقاط آمریکا از جمله لس‌آنجلس، همچنان احتمال بحرانی‌تر شدن اوضاع می‌رود چرا که به نظر می‌رسد ترامپ و حامیانش که در عرصه سیاست به بن بست خورده‌اند، به دنبال راهی برای انحراف افکار عمومی از بی‌کفایتی او در قوه مجریه باشند. موج افراطی «اتحاد راست» فرصتی ایده‌آل برای آنهاست. سوال اینجاست که آیا ترامپی‌ها این موج خشونت را تا فرو رفتن آمریکا به یک جنگ نژادی جدید ادامه خواهند داد؟