پس از مواضع دوپهلوی وزارت امور خارجه ایران درباره ماجرای زیادهخواهی جدید آمریکاییها برای انجام دور تازه بازدیدهای آژانس از مراکز نظامی ایران، دیروز علیاکبر ولایتی، مشاور رهبر انقلاب در امور بینالملل و محمدباقر نوبخت، سخنگوی دولت در این باره اظهارنظر کردند تا موضع ایران در قبال این زیاده خواهی جدید آمریکا تا حدودی مشخص شده باشد.
به گزارش «وطن امروز»، علی اکبر ولایتی دیروز در حاشیه همایش تحول در علوم پزشکی دانشگاه آزاد در جمع خبرنگاران درباره اظهارات اخیر مسؤولان آمریکایی درباره بازدید از مراکز نظامی ایران گفت: این آرزو را آمریکاییها باید به گور ببرند که به بهانه برجام یا هر بهانه دیگری بخواهند از تاسیسات نظامی ما بازدید کنند. بویژه جمهوری اسلامی ایران که محور مقاومت است به هیچ وجه اجازه بازدید از مناطق حساس را نمیدهد. محمدباقر نوبخت، سخنگوی دولت هم دیروز در نخستین نشست خبری خود در دولت دوازدهم، درباره اظهارات نیکی هیلی مبنی بر بازدید از تأسیسات نظامی ایران، خاطرنشان کرد: تأسیسات نظامی ایران سرّی است و هر کسی نمیتواند به آن دست پیدا کند و آنها فقط آرزوهای خود را بیان میکنند، ما از منافع ملی خود دفاع میکنیم و این صحبت قابل استماع نیست. به گزارش «وطن امروز»، اظهارات ولایتی و نوبخت درحالی است که دونالد ترامپ، رئیس جمهور آمریکا در نظر دارد با طرح بهانه بازرسی از مراکز نظامی ایران و تحت فشار قرار دادن آژانس، برخی مقدمات نقشه اصلی خود یعنی اعلام ادعای نقض برجام توسط ایران در گزارش ماه اکتبر را فراهم کند. در این راستا ترامپ بدون استفاده از تیلرسون، وزیر خارجه، نیکی هیلی نماینده آمریکا در سازمان ملل که دیدگاههای مشترکی با رئیسجمهور دارد را مسؤول پیگیری موضوع فشار بر آژانس برای جا انداختن بازرسیها از مراکز نظامی ایران کرده است. پس از این دیدار نیکی هیلی اظهاراتی را مطرح کرد که از آنها میتوان انفعال آژانس در مقابل زیادهخواهی آمریکا را استنباط کرد. نکته قابل تامل اینکه یوکیا آمانو، مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی تاکنون نسبت به دیدارش با هیلی و اظهارات هیلی پس از این دیدار اظهارنظر نکرده و سکوت اختیار کرده است. همین موضوع باعث نگرانی تیم عوامل برجام در ایران شد به گونهای که علیاکبر صالحی، سخنگوی سازمان انرژی اتمی روز دوشنبه اذعان کرد که آژانس بینالمللی انرژی اتمی عاری از جهتگیریهای سیاسی نیست. البته روز گذشته برخی منابع خبری گزارش دادند احتمال میدهند آژانس بزودی گزارشی درباره پایبندی ایران به تعهدات برجامی خود منتشر خواهد کرد و در آن پایبندی ایران را تایید خواهد کرد. این خبر را نیویورک تایمز منتشر کرد. با این حال اما فضای عمومی معطوف به تلاش ترامپ برای خروج از برجام و بازگرداندن تحریمهای معلق شده در توافق هستهای است.
روسیه: تحریم های ایران باقی مانده اند
مقامات روسیه ضمن ابراز مخالفت با رفتار دولت جدید آمریکا در قبال برجام میگویند با هرگونه تغییر توافق هستهای مخالف هستند. این را سرگی ریابکف، معاون وزیر خارجه روسیه گفت. معاون وزیر خارجه روسیه در شصتودومین «کنفرانس پوگواش» در آستانه قزاقستان گفت: «ما (روسیه) در حال متمرکز کردن تلاشهای مان روی قانع کردن شرکای مان در دولت آمریکا درباره اینکه آنها باید تعهدات و وظایف شان طبق مفاد برجام را اجرا کنند، هستیم». او که عضو ارشد تیم مذاکره کننده روسیه در گفتوگوهای منجر به توافق هستهای ایران و گروه 1+5 بود، به آمریکا درباره کنار زدن برجام هشدار داد. مقام روس تصریح کرد: «اگر آمریکا تحت هر شرایطی از توافق هستهای با ایران خارج شود، هر طرفی (که از توافق خارج شود)، ضربهای جبرانناپذیر به امنیت بینالمللی و منطقهای خواهد زد». وی همچنین تاکید کرد روسیه با هرگونه تغییر در توافق هستهای ایران مخالف است و همه طرفها باید از تصمیمات یکجانبه خودداری کنند. معاون وزیر خارجه روسیه در بخش دیگری از اظهاراتش تأکید کرد: مواضع دولت آمریکا درباره توافق هستهای، توانایی این کشور برای اجرای توافقات را زیر سوال میبرد. وی خاطرنشان کرد: «شاهد سوءتفاهم و بیاعتمادی از طرف ایالات متحده [درباره برجام] هستیم. معتقدیم تمام اقدامات آنها تضعیف نهتنها روح، بلکه متن این توافق است. این باعث تضعیف توانایی واشنگتن برای اجرای آنچه مجاز دانستهاند، میشود». دیپلمات ارشد روسیه در ادامه به سیاستهای مخرب آمریکا برای ایجاد هراس میان شرکتها و بانکهای بینالمللی جهت از سرگیری مراودات با ایران اشاره کرد و گفت: «متأسفانه بخشهای مربوط به تحریمها در این توافق، هنوز پابرجا ماندهاند». ریابکوف اضافه کرد: «ما عمیقاً در این نگرانی با دوستان ایرانیمان شریک هستیم که میگویند روند بازگشت شرکتهای غربی به ایران کند است». ریابکوف همچنین گفت روسیه در تلاش است آمریکا را برای اجرای تعهداتش ذیل توافق هستهای با ایران متقاعد کند. وی گفت: «ما تلاشهایمان را روی این موضوع متمرکز کردهایم که شریکهایمان در دولت آمریکا را متقاعد کنیم لازم است به وظایفشان ذیل توافق هستهای ایران عمل کنند».