گروه اجتماعی: تکرار حادثه در جاده‌های تب‌دار و ملتهب ماه پایانی تابستان؛ بار دیگر اردوی دانش‌آموزان، بار دیگر تراژدی نخ‌نما شده جان‌باختن فرزندان و داغ پدر و مادرها، کابوس انگار تمامی ندارد، وقتی جاده سوار بر موج حادثه رویای نیمه‌شب دانش‌آموزان نوجوان را به خواب ابدی تعبیر می‌کند. قرعه این بار به نام نوگلان هرمزگانی افتاد، فرزانگانی که قرار بود به خیل همقطاران‌شان ملحق شوند، بچه‌ها نمی‌دانستند گام در مسیری بی‌بازگشت گذاشته‌اند، راهی که برخی مدیران با تدارک سفر شبانه پیش پای‌شان گذاشته بودند.
طبق اعلام رسمی پزشکی قانونی در حادثه مرگبار اردوی دانش‌آموزان هرمزگانی 9 نفر از جمله کمک راننده، یک نفر از مربیان و 7 دانش‌آموز فوت کردند. آمار اورژانس هم می‌گوید 2 نفر از دانش‌آموزان قطع نخاع شدند و 2 تن از حادثه‌دیدگان منتقل شده به بیمارستان داراب از ناحیه دست و پا دچار قطع عضو شدند. حالا دیگر صفحات روزنامه‌ها پر شده از اخبار دانش‌آموزان حادثه دیده، هر روز مدیری مصاحبه می‌کند و از عزم جدی برای برخورد با متخلفان داد سخن می‌دهد؛ روزی خبر شکایت آموزش‌وپرورش از شرکت مسافری اتوبوس سانحه‌دیده تیتر رسانه‌ها می‌شود، روز دیگر خبر استعفای فلان مدیر جزء تشکیلات دانش‌آموزی بر تارک رسانه‌ها می‌نشیند و جالب اینجاست که روز دیگر خبر می‌رسد تعدادی از دانش‌آموزان بدون رضایت اولیا عازم اردو شده بودند و حتی برخی رضایتنامه‌های دانش‌آموزان توسط مدیران جمع‌آوری نشده بود و شغل اصلی راننده خاطی هم آهنگری بوده است! اما آنچه در لابه‌لای اخبار گم می‌شود جان‌های عزیزی است که در سایه غفلت‌های پرشمار مدیران از دست می‌رود، رویاهایی است که به خاک سپرده می‌شود و خانواده‌های که در ماتم ابدی عزیزان‌شان به سوگ می‌نشینند.
آیین‌نامه اردوی دانش‌آموزی چه می‌گوید؟
بررسی‌ها نشان می‌دهد برای اعزام دانش‌آموزان به اردوهای برون‌شهری ضوابطی وجود دارد که در ظاهر امر پاره‌ای از آنها درباره دانش‌آموزان هرمزگانی رعایت نشده است. بر این اساس مطابق آیین‌نامه اردوهای برون شهری، دریافت مجوز از سازمان دانش‌آموزی به همراه برگه ماموریت جهت سرپرست و مربیان، ارائه صورتجلسه شورای مدرسه به همراه اسامی دانش‌آموزان و مربیان، اخذ رضایتنامه کتبی از اولیای قانونی دانش‌آموزان و استفاده از خودروهای باکیفیت و برخوردار از برگه معاینه فنی از جمله این ضوابط و مقررات است. تسنیم در این باره نوشت: آیین‌نامه فعلی اردوهای دانش‌آموزی در سال ۸۹ مصوب شده است، در همین باره حمیدرضا حاجی‌بابایی، وزیر اسبق آموزش‌وپرورش که این آیین‌نامه در زمان وی تدوین و تصویب شد، می‌گوید: تصمیم‌گیری برای زمان حرکت اردو در اختیار مدیر است و وی می‌تواند اجازه حرکت در شب را ندهد. دستورالعمل فعلی اردوهای دانش‌آموزی مربوط به سال 89 است که با تصویب شورایعالی انقلاب فرهنگی و امضای وزیر وقت آموزش‌وپرورش ابلاغ شد و هم‌اکنون در بحث اردوهای دانش‌آموزی مبنای عمل است. در بخشی از بندهای این دستورالعمل آمده است: وسیله نقلیه مورد استفاده در اردوی دانش‌آموزی باید سالم و مناسب باشد. وسیله باید الزاماً از وسایل نقلیه اداری موجود یا شرکت‌های مسافری باسابقه تأمین شود. رعایت ظرفیت قانونی وسیله نقلیه الزامی است.
حرکت وسیله نقلیه حامل دانش‌آموزان در شب با رعایت ضوابط و مقررات راهنمایی و رانندگی و امور ایمنی درج‌شده در دستورالعمل بلامانع است. به‌لحاظ برخورداری از ایمنی بیشتر در صورت دسترسی به وسایل نقلیه ریلی استفاده از قطار در اولویت است.
حمیدرضا حاجی‌بابایی، وزیر اسبق آموزش‌وپرورش در رابطه با این آیین‌نامه و لحاظ کردن بند حرکت شبانه اردوهای دانش‌آموزی اظهار کرد: هیچ‌کس حاضر نیست مسؤولیت را بر عهده بگیرد و تقصیرها را مربوط به یک بند از آیین‌نامه کارشناسی شده توسط کارشناسان می‌دانند. در این بند از آیین‌نامه اردوهای دانش‌آموزی آمده است: «حرکت اردوهای دانش‌آموزی البته در مناطق گرمسیری در شب بلامانع است»، همانطور که پرواز هواپیما و حرکت اتوبوس‌های بین شهری در شب بلامانع است. باید توجه داشت که در مناطق گرمسیری حرکت در روز به علت حرارت و گرمای هوا مشکل است. وزیر اسبق آموزش‌وپرورش عنوان کرد: در آیین‌نامه نیامده که حتما باید در شب حرکت کنند و اگر قرار است در شب سفری انجام شود باید حتما امکانات کامل باشد، یعنی در اتوبوس 3 نفر راننده حضور داشته باشد و از نظر فنی ایرادی نداشته باشد، همچنین مربی مربوط باید مراقبت باشد که راننده خواب‌آلود نباشد، راننده کمکی حضور داشته باشد و اتوبوس به لحاظ فنی مشکل نداشته باشد؛ همچنین موقعیت را بررسی کند که آیا مناسب حرکت است یا خیر. حاجی‌بابایی مطرح کرد: باید در کارشناسی‌های انجام شده عوامل تاثیرگذار در بروز حادثه مشخص شود و احاله اتفاق و علت‌ها به یک امر قانونی کار درستی نیست و این پاک کردن صورت مساله است. اگر آیین‌نامه اردوهای دانش‌آموزی اشکال داشت باید در سال‌های اخیر اصلاح می‌شد. در مناطق گرمسیری شدت گرما بالاست و به همین دلیل اتوبوس‌ها شب حرکت می‌کنند و اگر حرکت در روز انجام شود اما در طول مسیر اتوبوس دچار مشکل شود آیا دانش‌آموزان تحمل گرما را دارند؟ وی بیان کرد: تمام این مسائل در اختیار مدیر مربوط است و وی می‌تواند حرکت را در شب انجام ندهد، چرا که در آیین‌نامه اجباری برای جابه‌جایی در شب وجود ندارد. گفتنی است در جلسه اخیر کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس با حضور نمایندگان پلیس راهور، آموزش‌وپرورش و وزارت راه ابعاد مختلف حادثه تصادف اتوبوس دانش‌آموزان هرمزگانی بررسی شد و طبق اعلام پلیس، با توجه به اینکه ترددهای جاده‌ای در شب، 30 درصد امکان تصادف و سانحه را نسبت به روز افزایش می‌دهد، می‌شد با مدیریت زمان سفر و موکول کردن سفر دانش‌آموزان به روز، از وقوع این سانحه پیشگیری کرد، چرا که تصاویر دوربین‌های پلیس از راننده اتوبوس نیز نشان می‌دهد راننده به‌رغم اینکه چشمانش باز است ولی کاملاً حالت خواب‌آلوده دارد. به نظر می‌رسد برای افزایش امنیت در سفرهای دانش‌آموزی با توجه به حادثه‌خیز بودن جاده‌های کشور باید سفر در شب را ممنوع کرد و استفاده از اتوبوس برای جابه‌جایی دانش‌آموزان را به حداقل ممکن رساند.