گروه اقتصادی: حجم مصرف بنزین در 6 ماهه اول امسال رشد قابل توجهی نسبت به سال گذشته داشته که عواملی همچون عدم توسعه حمل‌ونقل عمومی، عدم تبعیت قیمت بنزین مطابق با تورم و حذف کارت سوخت در آن دخیل بوده است.    به گزارش «وطن امروز»، بنا بر آمار منتشر شده از سوی شرکت ملی پخش فرآورده‌های نفتی، مصرف بنزین در روز پنجشنبه (16 شهریور ماه) با ثبت 104 میلیون و 700 هزار لیتر رکورد مصرف در سال 96 را شکست. موسوی‌خواه، مدیر تامین و توزیع شرکت ملی پخش فرآورده‌های نفتی ضمن تایید خبر افزایش مصرف بنزین در سال جاری، گفت: میانگین مصرف روزانه بنزین در سال جاری 81/2 میلیون لیتر بوده که این میزان نسبت به مدت مشابه سال گذشته (9/74 میلیون لیتر) 4/8 درصد رشد داشته است.  وی درباره افزایش مصرف بنزین در شهریور ماه امسال، اضافه کرد: رشد مصرف در شهریورماه سال جاری نسبت به شهریورماه سال گذشته 6/9 درصد رشد داشته است. با توجه به الگوی مصرف در سال‌های گذشته می‌توان فهمید در شهریور ماه میزان مصرف بنزین به شکل قابل‌توجهی بیشتر از متوسط کل سال است، بنابراین انتظار افزایش مصرف بنزین در ماه جاری وجود داشت اما نکته مهم‌تر افزایش میانگین مصرف بنزین در سال جاری است که شرایط خطرناکی را در حوزه مصرف بنزین ایجاد کرده است.  با وجود اینکه مسؤولان وزارت نفت دلیل این افزایش مصرف بنزین را در مسائلی مانند تعطیلات عید قربان و غدیر، تولید بیشتر خودرو یا افزایش سفرهای مردم جست‌وجو می‌کنند دلیل اصلی و بلند مدت افزایش مصرف بنزین عدم توسعه حمل‌ونقل عمومی، تولید خودروهای بی‌کیفیت، عدم افزایش قیمت بنزین مطابق با تورم و حذف کارت سوخت است.
 رابطه حذف کارت سوخت و افزایش مصرف
حسینعلی حاجی‌دلیگانی، عضو کمیسیون برنامه ‌و بودجه با بیان اینکه طی 8 سال سهمیه‌بندی و استفاده از کارت سوخت، مصرف بنزین ثابت ماند و سی‌ان‌جی وارد سبد مصرف شد، اعتقاد دارد با حفظ کارت سوخت می‌توانیم وابستگی کشور به خارج از مرزها را کاهش دهیم.  وی ادامه می‌دهد: براساس آمارهای رسمی، واردات بنزین از سال 91 تا 95، 6 برابر شده و از روزانه 2 میلیون لیتر به 12 میلیون لیتر افزایش پیدا کرده است.  این نماینده مجلس حذف کارت سوخت را عامل افزایش مصرف بنزین می‌داند و می‌گوید: بررسی‌های نشان می‌دهد مخالفان حفظ کارت سوخت عمدتا به طرق مختلف در جایگاه‌های سوخت ذی‌نفع هستند. در همین رابطه هدایت‌الله خادمی، نایب‌رئیس کمیسیون انرژی اعتقاد دارد با حذف کارت سوخت، تشخیص مصرف واقعی از غیرواقعی غیرممکن شده است. وی افزود: بی‌تردید با حذف کارت سوخت یک تانکر حامل بنزین می‌تواند بدون نظارت توسط ابزارهای کنترلی به جای داخل باک خودروها برای قاچاق به سوی مرزهای پاکستان و افغانستان فرستاده شود. بنا بر این گزارش، با وجود تصمیم مجلس شورای اسلامی مبنی بر استفاده از کارت سوخت، وزارت نفت زنگنه به شکل صوری کارت سوخت را حفظ کرده و در عمل کارت سوخت هیچ نقشی در جایگاه‌های سوخت ندارد و خودروها می‌توانند هر میزان که دل‌شان می‌خواهد با استفاده از کارت سوخت جایگاه بنزین بزنند.
 آیا افزایش خودرو عامل افزایش مصرف بنزین بوده است؟
با وجود اینکه مدیران نفتی دولت یازدهم معتقدند افزایش مصرف بنزین هیچ ارتباطی با حذف کارت سوخت ندارد و به دلیل افزایش تعداد خودرو است اما بررسی‌ها نشان می‌دهد این موضوع ارتباط مستقیمی با حذف کارت سوخت دارد. بنا بر این گزارش، بین سال‌های 86 تا 93 تعداد خودروهای کشور حدود 10 میلیون دستگاه افزایش یافته، یعنی تعداد خودروهای کشور که در سال 85 حدود 8 میلیون و 230 هزار دستگاه بود، در سال 93 به حدود 18 میلیون و 155 هزار دستگاه افزایش یافته و 2/2 برابر شده بود. با این وجود، مصرف بنزین کشور در سال 93 کمتر از مصرف بنزین در سال 85 بوده که عامل بازدارنده افزایش مصرف بنزین در این بازه زمانی کارت سوخت بوده است.
 عدم توسعه حمل‌ونقل عمومی، عاملی برای افزایش مصرف بنزین
آماری از تعداد خودروهای تک‌سرنشین در کشور وجود ندارد اما آمارهای جسته و گریخته نشان از این دارد که حداقل 60 درصد از خودروهای موجود در خیابان‌ها تک سرنشین هستند. براساس اعلام مرکز مدیریت راه‌های کشور، 66 درصد ترددهای بین تهران و کرج را خودروهای تک‌سرنشین تشکیل می‌دهند. در سال 94 هم تقی مهری، رئیس پلیس راهنمایی و رانندگی ضمن انتقاد به عدم توسعه حمل‌ونقل عمومی، گفت:60 درصد خودروهای موجود در خیابان‌ها، تک‌سرنشین است.
 عدم تبعیت قیمت بنزین از تورم
به دلیل اینکه در ایران بنزین با یارانه‌های دولتی در اختیار مصرف‌کنندگان قرار می‌گیرد، هیچگاه این کالا با قیمت واقعی خود عرضه نشده است. در کنار این موضوع به دلیل حساسیت نشان دادن دیگر بازارها نسبت به قیمت بنزین، دولت هیچگاه‌ قیمت بنزین را به عنوان یک کالا به تبعیت از تورم موجود در اقتصاد کم یا زیاد نکرده، بلکه برای آن یک قیمت دستوری در نظر گرفته است. با توجه به توضیحات ارائه شده در کنار عواملی همچون عدم تبعیت قیمت بنزین از تورم و عدم توسعه حمل‌ونقل عمومی اصلی‌ترین عامل افزایش مصرف بنزین در سال‌های اخیر حذف کارت سوخت بوده که نظارت و مدیریت شبکه توزیع بنزین را مختل کرده است.