گروه اقتصادی: طبق آمارهای موجود تنها حدود ۱۵ درصد بازار ایران در اختیار تولیدکنندگان داخلی و برندهای ایرانی لوازم خانگی است و 85 درصد سهم بازار را برندهای خارجی و قاچاق تشکیل میدهد. به گزارش «وطن امروز»، در هفتههای اخیر برای چندمین بار پس از ایجاد پنجره واحد گمرکی، شاهد خبرهایی مبنی بر قاچاق کانتینری لوازم خانگی به داخل ایران بودیم. فارغ از ضرر و زیانی که کالای قاچاق برای درآمدهای دولت دارد، خطرات و آسیبهای جبرانناپذیری که چنین کالاهایی برای مصرفکنندگان خود ایجاد میکند غیرقابل چشمپوشی است. پس از رسانهای شدن قاچاق لوازم خانگی توسط شرکت الجی و سامسونگ این بار نوبت به شرکت مدیا رسیده که با استفاده از ضعف سیستمهای نظارتی در گمرک و خلأ در قوانین تجارت اقدام به واردات کالای قاچاق آن هم از مبادی رسمی و به شکل کانتینری کند.
مدیا چگونه 8/16 میلیارد تومان کالای قاچاق وارد کشور کرد؟
طبق اظهارات مقامات قضایی، شرکت چینی لوازم خانگی مدیا کالاهایی را به نام قطعات منفصله لوازم خانگی وارد بازار لوازم خانگی کرده اما در اصل این کالاها به صورت کامل به ایران منتقل شده بودند. زارعینژاد، دبیر کمیسیون مبارزه با قاچاق کالای استان البرز در این باره گفته است: تعداد کالاهای مکشوفه 48 هزار و 793 دستگاه لوازم خانگی بوده که حدود 8/16 میلیارد تومان ارزشگذاری شده است. وی در تشریح جزئیات این پرونده عنوان کرده است: این شرکت در اظهارنامههای گمرکی، قطعات منفصله ابراز کرده اما کالای کامل ترخیص شده است که مصداق بارز اظهار خلاف واقع بوده و طبق ماده 2 قانون مبارزه با قاچاق کالا و ارز این کالاها قاچاق محسوب میشود.
این مقام مسؤول در ادامه توضیح داده: بنا به استعلام از اداره صنعت، معدن و تجارت استان البرز مشخص شد این شرکت هیچ گونه خط تولید یا مونتاژی نداشته است. بنا بر این گزارش، طبق قاعده 2 بند الف، واردکنندگان میتوانند اجزای یک کالا را جداگانه وارد کشور کنند، سپس در داخل کشور اقدام به مونتاژ آن کنند و در این صورت از مزایای تخفیف در پرداخت حق گمرکی بهرهمند شوند ولی به گفته مقامات قضایی، این شرکت کالاها را کامل وارد کشور کرده است. به گزارش «وطن امروز»، شرکت یادشده با ارائه تمام مستندات قانونی اعتقاد دارد کالای خود را از طریق گمرک رسمی جمهوری اسلامی و حتی با تایید نیروی انتظامی مستقر در مسیرهای بینشهری وارد کشور کرده است و دلیل اینکه چگونه کالایی که از چندین فیلتر نظارتی گذشته بعد از گذشت چندین سال متهم به قاچاق شده است را درک نمیکند. نکته دیگر اینجاست که در این پرونده بین گمرک و سازمان تعزیرات حکومتی اختلافاتی وجود دارد؛ از جمله اینکه گمرک ارزش کالای مکشوفه قاچاق را 168.377.843.462 ریال برآورد کرده است اما مختاری، رئیس تعزیرات حکومتی استان البرز ارزش کالاهای قاچاق را 200 میلیارد ریال اعلام میکند. فارغ از اینکه کدام یک از این اعداد درست است وجود ارقام مختلف برای یک انبار ثابت که بارها مورد بازرسی قرار گرفته نشان از عدم هماهنگی در دستگاههای فعال در زمینه مبارزه با قاچاق کالا و ارز دارد. بنا به اظهار مسؤولان، در موضوع 2 شرکت کرهای الجی و سامسونگ هم اتفاقی مانند ماجرای شرکت مدیا رخ داده است، یعنی کالای قاچاق به راحتی و از طریق مبادی رسمی گمرک جمهوری اسلامی وارد کشور شده و گمرک هیچ نظارتی روی این موضوع نداشته اما با پیگیری دستگاههای اطلاعاتی و انتظامی این موضوع کشف شده است.
آخرین وضعیت پرونده الجی
موضوع قاچاقچی شدن شرکتهای واردکننده لوازم خانگی تازگی ندارد و در سال گذشته نیز جریمه 3 هزار میلیاردی الجی بسیار حاشیهساز شد. طبق حکمی که برای الجی صادر شد اصل مابهالتفاوت کالاهای وارداتی این شرکت حدود 1900 میلیارد تومان بوده و حدود 1100 میلیارد تومان نیز جریمه براساس قانون امور گمرکی در نظر گرفته شده است. یک منبع آگاه درباره پرونده شرکت الجی در گفتوگو با «وطن امروز» گفت: نمایندگی شرکت الجی در ایران با اعتراض به بخش قابل توجهی از این حجم جریمه، معتقد است خود عامل واردات نبوده بلکه 18 شرکت تجاری دیگر که هیچ ارتباطی با الجی و گلدیران ندارند، کالاهایی را وارد کشور کرده و به این شرکت فروختهاند و این شرکت تنها از این قطعات در فرآیند تولید بهره برده است. به گزارش «وطن امروز»، اختلاف 3000 میلیارد تومانی گمرک با یک شرکت خارجی آن هم در زمان ریاست مسعود کرباسیان بر گمرک که حالا به مقام نخست وزارت اقتصاد شده، بیسابقه بوده است. نکته مهم اینجاست که با قبول حرف مسؤولان گلدیران باید بپذیریم محموله قاچاقی وارد کشور شده ولی آنها مقصر نبودهاند اما اگر بخواهیم اظهارات گمرک را بپذیریم سوالی که پیش میآید این است که چرا هنوز مبلغی از گلدیران دریافت نشده است؟!
سامسونگ هم از قافله قاچاق عقب نمانده است
در روزهای پایانی سال گذشته تخلف گمرکی 336 میلیارد تومانی شرکت سامسونگ در رسانههای ایران منتشر شد. بر این اساس 5 شرکت اصلی و وابسته برند لوازم خانگی سامسونگ با پرداخت تعرفه پایینتر تخلف کرده بودند. تفاوت مبلغ اظهار شده نسبت به اصل کالاها با رعایت ماخذ تعرفه گروه کالایی دهم (لوازم خانگی) برای یخچال و فریزر بالغ بر 3 هزار و 362 میلیارد و 291 میلیون ریال بوده است. طبق ماده 143 قانون امور گمرکی، از 30 درصد تا 7 برابر مابهالتفاوت ثبت شده، یعنی 100 تا 2353 میلیارد تومان شرکت سامسونگ باید جریمه بپردازد. میانگین جریمه این تخلف گمرکی به همراه اصل آن حدود 1500 میلیارد تومان برآورد میشود. اگر قبول کنیم مدیا، الجی و سامسونگ که صاحبان اصلی بازار لوازم خانگی ایران هستند همگی از مسیر قاچاق مبادرت به فروش کالا میکنند، باید گفت در ورودیهای کشور گمرکی وجود ندارد بلکه اتوبانی هست که به هیچ کالایی نه نمیگوید. اگر بخواهیم نظر مدیران این شرکتها را قبول کنیم، این کالاها به صورت کاملا قانونی و با اسناد گمرکی و بازرسی در مسیر قرمز وارد ایران شدهاند و هیچ کدام قاچاق نیستند که باز هم نوک پیکان به سمت گمرک است که چرا کالایی که در مرز بازرسی شده و اصالت آن ثابت شده پس از مدتی تبدیل به قاچاق شده است؟ با توجه به اینکه تنها در یکی از این پروندهها (پرونده مدیا) بالای 600 کانتینر وارد کشور شده است، اگر این کالا قاچاق بوده گمرک چگونه برابر این تخلف آشکار بیتفاوت بوده است؟ آیا 600 کانتینر آنقدر کم است که به چشم گمرک نیامده است؟ سوالی که اینجا مطرح است اینکه دقیقا گمرک به عنوان دربان اقتصادی کشور چگونه وظایف خود را انجام داده است که افرادی به سادهترین شکل ممکن و بدون محدودیت اقدام به قاچاق کانتینری کردهاند؟
هدررفت 20 هزار شغل پایدار
سخنگوی انجمن تولیدکنندگان لوازم خانگی گفت: رقم تخلف شرکت تولیدکننده لوازم خانگی کرهای بسیار بزرگ است. با این پول میتوانیم 20 هزار شغل پایدار یا 600 هزار شغل خدماتی ایجاد کنیم. حمیدرضا غزنوی با بیان اینکه اصولاً قاچاق مربوط به برندهای خارجی است، افزود: مبارزه با قاچاق علاوه بر مبادی ورودی، در سطح عرضه هم بسیار مهم است. وی با ابراز اینکه شناسنامهدار کردن کالاهای تولیدی داخلی و وارداتی از اقدامات خوب است، ادامه داد: مبارزه با قاچاق کالا نیازمند اقدامات ریشهای و فرهنگسازی است، مردم هم باید مشارکت کنند و کالاهای قاچاق نخرند.