گروه اقتصادی: رئیس‌کل بانک مرکزی درحالی از ایجاد صف گشایش فاینانس کشورهای خارجی برای ورود به اقتصاد ایران خبر می‌دهد که اقتصاددانان معتقدند گشایش خطوط اعتباری باید بازده ارزی داشته باشد و در عمل این کشورهای خارجی هستند که از چنین قراردادهایی منتفع می‌شوند. محمدرضا بیگدلی، کارشناس امور اقتصادی در این‌باره گفت: به فاینانس‌‌‌هایی که دولت در حال جذب آنهاست، هزینه ۳۵ تا ۴۰ درصدی اختصاص می‌یابد و این منابع اقتصادی و به صرفه نیست. وی در گفت‌وگوی ویژه خبری شبکه 2 سیما، افزود: فاینانس‌ها فقط خط اعتباری هستند که در کنار منابع داخلی امکان ارائه تسهیلات به بخش خصوصی را فراهم می‌کنند اما اکنون منابع داخلی وجود ندارد و فایناس‌ها نیز کارایی نخواهند داشت. این کارشناس امور اقتصادی تصریح کرد: بروکراسی پیچیده‌ای برای دریافت منابع فاینانس وجود دارد و دریافت آنها برای بخش خصوصی حدود یک سال و نیم زمان می‌برد. بیگدلی گفت: فاینانس‌‌های خارجی خط اعتباری آن کشورها برای خرید ماشین‌آلات و کمک به صادرات‌شان است. این کارشناس اقتصادی افزود: فاینانس، ورود پول به کشور نیست و این معاملات مربوط به ۱۵ سال پیش بوده و اکنون به فراموشی سپرده شده است. وی گفت: استقراض از کشورهای دیگر شاخص‌‌های مالی را پایین می‌آورد و در صورت ناتوانی بخش خصوصی دولت باید این بدهی‌ها را بپردازد. بیگدلی افزود: در طرح‌‌های دولتی کارها با توجیحات اجتماعی انجام و به زمینه‌‌های اقتصادی آن کمتر توجه می‌شود. این کارشناس امور اقتصادی گفت: این موضوع موجب بزرگ‌تر شدن دولت خواهد شد. وی افزود: هیچ برنامه‌‌ریزی مناسبی برای خطوط اعتباری خارجی و فاینانس‌‌هایی که تاکنون قرارداد آن بسته شده است وجود ندارد و دولت در شرکت‌داری خود مانده است و چگونه می‌خواهد این بدهی‌ها را بپردازد. بیگدلی افزود: شرایط دریافت فاینانس فقط از مسیر دولتی است و دولت همانگونه که در قرارداد‌ها آمده متعهد به پرداخت آنهاست. این کارشناس اقتصاد گفت: در صورتی که بانک‌ها نتوانند بدهی خود را پرداخت کنند دولت باید آن را بپردازد و اگر از آن سر باز زند، اموال دولت از جمله نفتکش‌ها به وسیله کشوری که خطوط اعتباری برای ما باز کرده است توقیف می‌شود.
همچنین مرتضی ‌الله‌داد، کارشناس اقتصادی نیز در این برنامه با بیان اینکه سرمایه‌‌گذاری و گشایش اعتبار خارجی باید در صنعتی باشد که درآمد ارزی دارد، گفت: برای بخش خصوصی، آینده ارز مشخص نیست و دریافت تسهیلات ارزی آزمون و خطاست. وی افزود: سرمایه‌‌گذاری و گشایش اعتبار خارجی باید در صنعتی باشد که درآمد ارزی داشته باشد. این اقتصاددان گفت: اگر بخش خصوصی بتواند نرخ ارز را پیش‌بینی کند، دریافت تسهیلات ارزی برای آن مناسب است اما اکنون با توجه به فناوری قدیمی و تولید کالا با قیمت تمام شده بالاتر قدرت رقابت حتی با کشورهای همسایه را نداریم. الله‌داد گفت: بزرگ‌ترین مشکل کشور رکود و بیکاری حاصل از آن است و اینکه می‌گویند از رکود خارج شده‌ایم نادرست است. این اقتصاددان افزود: دولت نمی‌تواند در اقتصاد سیاست‌گذار باشد و دخالت کند اما برای گشایش خطوط اعتباری و فاینانس تعهد ندهد. الله‌داد با بیان اینکه دولت باید بگذارد بخش خصوصی کار خودش را بکند، گفت: اشتباهات دولت تاکنون با درآمد نفتی پوشش داده شده است. وی افزود: دولت باید دست از دخالت در اقتصاد بردارد زیرا دیگر پول نفت وجود ندارد و این درآمد کاهش خواهد یافت و اشتباهات دولت مشخص می‌شود. این اقتصاددان گفت: از ابتدای دولت یازدهم 65 درصد تورم داشته‌‌‌‌‌ایم اما نرخ ارز 10 درصد افزایش یافته است. الله‌داد افزود: این مسأله موجب می‌شود تولید‌کننده به سمت واردات برود. وی گفت: درحالی که هنوز زمینه‌ها برای گشایش خطوط اعتباری و سرمایه‌‌گذاری خارجی فراهم نشده، دولت به سمت تامین مالی خارجی و فاینانس رفته است. این اقتصاددان با بیان اینکه کشور راهبرد توسعه اقتصادی ندارد، افزود: فاینانس‌‌‌هایی که قرارداد آنها امضا شده است بیشتر برای صنایع نفتی و معادن به کار گرفته می‌شود.
خطوط اعتباری باید بازده ارزی داشته باشد
عضو هیأت علمی دانشگاه شریف نیز گفت: گشایش خطوط اعتباری و اختصاص فاینانس‌ها باید در جایی هزینه شود که بازده ارزی داشته باشد. حسین عبده‌تبریزی افزود: وجوه به دست آمده نباید به کسانی داده شود که نتوانند ارز دریافت شده را پس بدهند و بدهی ارزی روی دست دولت بماند. وی گفت: بخشی از این اعتبارات باید برای مواد اولیه و صادرات هزینه شود و بخش خصوصی از این موضوع استقبال می‌کند. عبده‌تبریزی افزود: ارز نباید هزینه واردات ماشین‌آلاتی شود که در داخل کشور ظرفیت ساخت آنها وجود دارد. وی تاکید کرد: در شرایطی زندگی می‌کنیم که نباید آزمون و خطا کنیم بنا براین پولی که از خارجی‌ها گرفته می‌شود بهتر است سرمایه‌‌گذاری خارجی باشد و نباید برای گرفتن فاینانس‌ها عجله کنیم.
بخش غیردولتی مشکل تبادلات بانکی دارد
رئیس اتاق بازرگانی ایران و چین می‌گوید بخش غیردولتی ایران همچنان با چین مشکل تبادلات بانکی دارد و هیچ بانکی حاضر نیست با تجار ایرانی در این کشور معامله کند. اسدالله عسگراولادی در گفت‌وگو با «وطن‌امروز» تصریح کرد: معاملات تجاری ایران با چین را بانکی در آن کشور به نام «اگزیم بانک» انجام می‌دهد اما برای بخش غیردولتی نه فقط این بانک بلکه هیچ بانکی حاضر نیست با بازرگانان بخش خصوصی تعامل تجاری برقرار کند. وی خاطرنشان کرد: اینکه آقای سیف می‌گوید مشکل بانکی ایران با چین حل شده است فقط برای صادرات و واردات دولتی است اما فعالان اقتصادی بخش خصوصی هنوز مشکلات عدیده‌ای در ارتباطات بانکی با کشور چین دارند. عسگراولادی افزود: البته بیشتر تبادلات تجاری ایران با چین به وسیله فاینانس انجام می‌شود.