گروه سیاسی: قرارداد ایرباسها، پژو و توتال هم نتوانست فرانسه را کنار دولت حسن روحانی نگه دارد. امانوئل مکرون، رئیسجمهور جوان فرانسه، حالا حرف دونالد ترامپ، رئیسجمهور تاجر آمریکا را میزند. به گزارش «وطنامروز»، مکرون بعدازظهر دوشنبه در دیدار با حسن روحانی گفت باید درباره وضعیت برنامه هستهای ایران پس از اتمام دوره زمانی برجام مذاکره و توافق شود. دیدار مکرون و روحانی در حاشیه مجمع عمومی سازمان ملل صورت گرفت. روحانی که با دستور کار رایزنی برای حفظ برجام به مقر عمومی سازمان ملل در نیویورک رفته بود، حالا در ابتدای سفر پنجمش به سازمان ملل و در واقع در سومین سفر پسابرجامیاش به آمریکا، با یک «نه» پرهزینه از سوی فرانسویها مواجه شد. امانوئل مکرون در دیدار حسن روحانی، درباره موضع دولت جدید آمریکا در قبال برجام، جانب ترامپ را گرفت و ادعای ترامپ مبنی بر نگرانی درباره وضعیت برنامه هستهای ایران پس از اتمام بازه زمانی برجام یعنی تا سال 2025 را تایید کرد. بر این اساس حالا ترامپ و دوستانش میخواهند محدودیتهای جدیدتری را علیه برنامه هستهای ایران تحمیل کنند. محدودیتهایی که اگرچه آنها میخواهند در قالب یک توافق جانبی با ایران اعمال و برنامه هستهای ایران را به صورت مادامالعمر محدود کنند اما در واقع معنای اصلی آن تغییر در محتوای برجام است. اگرچه در ابتدا برخی خبرگزاریهای داخلی درباره محتوای دیدار روحانی و مکرون گزارش کردند که مکرون در این دیدار بر ضرورت اجرای کامل برجام تاکید کرده و هرگونه مذاکره مجدد درباره برجام را بیمعنی دانسته است اما کمی بعد خبرگزاری رویترز گزارش داد امانوئل مکرون در این دیدار به حسن روحانی گفته است لازم است درباره وضعیت برنامه هستهای ایران پس از 2025 مذاکره و توافق شود. خبرگزاری رویترز درباره این موضوع گزارش داد اظهارات مکرون، موضع آمریکاییها درباره برجام بوده است. این خبرگزاری گزارش کرد فرانسه روز دوشنبه درخواست جدیدی را از آمریکا برای حفظ برجام مطرح کرده و پیشنهاد داده مفاد این توافق که بعد از یک دهه منقضی میشود، قابل تقویت شدن است. به گزارش فارس، خبرگزاری رویترز گزارش کرد، پاریس در حالی چنین پیشنهادی را مطرح کرده است که «دونالد ترامپ» رئیسجمهور آمریکا، برجام را یک توافق ناقص نامیده و به دنبال لغو آن است. بر اساس این گزارش، یکی از مقامات ارشد فرانسه اعلام کرد «امانوئل مکرون» رئیسجمهور فرانسه چشمانداز مذاکرات هستهای جدید با ایران بعد از سال 2025 را در حین مذاکرات دوجانبه با «حسن روحانی» رئیسجمهور ایران مطرح کرده و به وی هشدار داده است تهران باید تحریک آمریکا از طریق فعالیتهای منطقهایاش را متوقف کند. وی اینگونه گفت: «ما احساس میکنیم موضوع پسا 2025 یک خط قرمز است اما رئیسجمهور ما این مسأله را مطرح کرد زیرا یکی از نگرانیها است و در واقع یک درخواست قانونی است که ما باید مطرح کنیم». مقام فرانسوی تأکید کرد: «2025 خیلی سریع از راه میرسد و ما باید قبل از اول ژانویه 2025 آماده باشیم، بنابراین او خواسته تا با یکدیگر درباره چگونگی کار روی این مسأله فکر کنیم».
هدف: ممنوعیت دائمی ایران از غنیسازی!
نخستینبار دونالد ترامپ در همان اوایل گرفتن سکان کاخ سفید موضوع دائمی کردن محدودیتهای برنامه هستهای ایران در برجام را مطرح کرد. ترامپ بارها مدعی بود برجام یک توافق ناقص است. استراتژی دولت ترامپ درباره مذاکره مجدد درباره برجام، 2 محور داشت. ترامپ از یک سو دنبال فشار بر آژانس بینالمللی انرژی اتمی برای بازرسی از مراکز نظامی ایران بود اما یکی دیگر از گزینههای مورد نظر دولت ترامپ، حذف بند «تاریخ انقضا» برای محدودیتهای توافق است. در توافق هستهای، بخش عمده محدودیتهای هستهای طی 10 تا 15 سال لغو میشود و برخی از این محدودیتها درنهایت تا 25 سال ادامه خواهد داشت. در همین راستا تیرماه امسال نشریه ویکلی استاندارد به نقل از یک مقام آگاه در کاخ سفید نوشت دونالد
ترامپ- رئیسجمهور آمریکا- به دنبال پاره کردن یا اصلاح برجام نیست بلکه خواهان دائمی شدن محدودیت غنیسازی ایران از طریق انعقاد یک توافقنامه ثانویه میان کشورهای امضاکننده برجام است. به گفته این منبع، مشکل اصلی ترامپ با برجام، بند موسوم به «غروب آفتاب» است که محدودیت غنیسازی ایران را به یک دوره زمانی مشخص محدود میکند. این نشریه همچنین به نقل از «باب کورکر»، رئیس کمیته روابط خارجی سنا، نوشت: «رکس تیلرسون»، وزیر خارجه آمریکا، در یک گفتوگوی خصوصی به او گفته هدف دولت ترامپ رسیدن به یک توافق جانبی است که برای همیشه مانع غنیسازی ایران شود. کورکر در ادامه افزود: میدانم هدف دولت، رسیدن به یک توافق جدید است تا ایران را برای همیشه از غنیسازی اورانیوم منع کند. حالا فرانسه با این استراتژی دولت ترامپ نسبت به برجام همراه شده است. درحالی که تعهدات 1+5 در برجام هنوز محقق نشده و آمریکاییها نهتنها خود به این تعهدات عمل نمیکنند بلکه اروپا و سایر دنیا را نیز از آغاز تجارت با ایران میترسانند، حالا آمریکا و فرانسه خواستار انجام یک توافق جانبی درباره برنامه هستهای ایران شدهاند و میخواهند برنامه هستهای ایران را به صورت مادامالعمر تعطیل کنند! همراهی فرانسه با آمریکا در حالی است که ایران در پسابرجام امتیازات گستردهای به این کشور هدیه کرد. از قراردادهای کلان با ایرباس و پژو گرفته تا هدیه بزرگی که بیژن زنگنه در پارسجنوبی به توتال داد. با این حال اما فرانسویها در کنار دولت حسن روحانی نماندند. آنها امتیازاتشان را گرفتند ولی در منازعه اصلی، کنار ترامپ نشستند. رفتار فرانسه درباره ضرورت مذاکره مجدد درباره محدودیت برنامه هستهای ایران در حالی است که برخی منابع خبری غربی پیش از این از همراهی انگلیسیها با این نقشه ترامپ خبر داده بودند.
نتانیاهو: ترامپ به من گفت قصد ترمیم برجام را دارد
روایت بنیامین نتانیاهو از دیدارش با ترامپ نیز نشان میدهد ترامپ دوستان خود را از برنامهاش برای تغییر در توافق هستهای میان ایران و 1+5 باخبر کرده است. به گزارش تسنیم، نتانیاهو روز سهشنبه بعد از دیدار با «دونالد ترامپ»، رئیسجمهور آمریکا در حاشیه نشست مجمع عمومی سازمان ملل متحد گفت طرف آمریکایی به وی گفته قصد «ترمیم» برجام را دارد. به گزارش روزنامه صهیونیستی هاآرتص، نتانیاهو گفت: «نظام آمریکا رویکردش در قبال ایران را تغییر داده است. با آمریکاییها در این باره توافق داریم که این توافق، هولناک است. علاقه آشکاری در میان آمریکاییها برای ترمیم مشکلات موجود در این توافق وجود دارد و این موضوع به صراحت به من گفته شد». نتانیاهو گفت مفاد اصلی در برجام که لازم است تغییر داده شود، بند موسوم به «غروب آفتاب» است که به موجب آن برای محدودیتهای ایران در توافق هستهای تاریخ انقضا مشخص شده است. وی گفت: «من در گذشته گفتهام بزرگترین مشکلی که من میبینم این نیست که ایران توافق را نقض کند، بلکه زمانی است که آن را حفظ کند». نظر نخستوزیر صهیونیستها در قبال برجام نیز قابل تامل است. او در اینباره گفت: من نظرم را به صریحترین شکل ممکن مطرح کردم و گفتم که توافق باید یا تغییر کند یا باطل شود، چون اگر تغییر نکند، باعث هستهای شدن ایران خواهد شد. من ترجیح میدهم در این توافق مفادی که ما را بهخطر میاندازند وجود نداشته باشد».
ولایتی: به هیچوجه درباره برجام مذاکره مجدد نمیکنیم
درحالی که سفر روحانی به سازمان ملل با بمب خبری امانوئل مکرون و جانبداری او از دونالد ترامپ علیه ایران آغاز شد، در ایران علیاکبر ولایتی دیروز گفت کشورمان هرگز مذاکره مجدد درباره برجام را نخواهد پذیرفت. علیاکبر ولایتی در حاشیه مراسم تکریم و معارفه رئیس دانشگاه آزاد اسلامی استان فارس در جمع خبرنگاران، درباره پیشنهاد فرانسویها برای مذاکرات مجدد حول برجام گفت: به هیچوجه تجدید مذاکره برجام از طرف جمهوری اسلامی ایران اجرا نمیشود. یک بار این مذاکره انجام شده و مدتهای طولانی ایران با کشورهای 1+5 مذاکره کرده و به این نتیجه رسیدند و به هیچعنوان هیچ تردیدی از سوی هیچ کشوری در این موافقتنامه پذیرفته نیست و چنین پیشنهادهایی را قبول نمیکنیم.