هفتادودومین نشست مجمع عمومی سازمان ملل متحد دیروز صبح به وقت نیویورک با نخستین سخنرانی آنتونیو گوترش به عنوان دبیرکل سازمان برای رهبران و نمایندگان 193 کشور عضو آغاز شد. او درباره توسعه و گسترش تسلیحات هستهای، تروریسم و تغییرات آبوهوایی را عمده چالشهای پیشروی جامعه جهانی در حال حاضر دانست. عصر دیروز به وقت کشورمان، در نخستین روز مجمع هفتادودوم، این میروسلاو لاژاک، وزیر خارجه اسلواکی بود که به عنوان رئیس این دوره از مجمع پس از گوترش پشت تریبون سازمان ملل قرار گرفت. ولادیمیر پوتین، رئیسجمهور روسیه که سفر به آمریکا را در پاسخ به اقدامات خصمانه این کشور بایکوت کرده، آنگ سان سوچی، رهبر سیاسی میانمار که زیر فشارهای بینالمللی ناشی از نسلکشی مسلمانان روهینگیا در این کشور قرار دارد و محمد بن سلمان، ولیعهد همهکاره سعودی که از ترک عربستان پیش از تحویل گرفتن قدرت از پدرش واهمه دارد، مهمترین غایبان مجمع هفتادودوم هستند. دونالد ترامپ، رئیسجمهور آمریکا نیز سخنران چهارم روز نخست مجمع پس از میشل تمر، همتای برزیلیاش بود. این سیاستمدار تاجرمسلک نیویورکی که دیشب برای نخستینبار در زادگاهش، پشت تریبون جهانی مشهور قرار گرفت همانطور که انتظار میرفت در صحبتهایی یکجانبه و عاری از منطق همیشگی، نهایت تلاشش را کرد تا رهبران جهان را متقاعد کند در موضع خصمانه واشنگتن علیه ایران و کرهشمالی با او همراه شوند. او یک روز پیش از این سخنرانی نیز برای جلب نظر صهیونیستها با بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر رژیم صهیونیستی ملاقات کرده بود. به گزارش آسوشیتدپرس، نتانیاهو که به دلیل اختلافات سطحی با اوباما، سعی میکند روابط گرم فعلیاش با کاخ سفید را به رخ بکشد پس از دیدار با ترامپ اعلام کرد همپیمانی اسرائیل و ایالات متحده هرگز قویتر از دوران ترامپ نبوده است. ترامپ نیز پس از دیدار مزبور در پاسخ به این پرسش که آیا در توافق جامع هستهای با ایران خواهد ماند یا خیر، گفت: «خیلی زود خواهید دید!» این در حالی بود که او تنها یک روز جلوتر با فرستادن پیامی برای نشست سالانه اعضای آژانس بینالمللی انرژی اتمی از طریق ریک پری، وزیر انرژی دولتش، آژانس را تهدید کرده بود در صورت عدم بازدید از مراکز نظامی ایران، آمریکا را از برجام بیرون خواهد کشید. ترامپ در طول اقامت 4 روزه در زادگاهش طی برنامه کاری فشرده علاوه بر نتانیاهو، قرار است با چندین تن از سران بینالمللی از جمله مکرون، رئیسجمهور فرانسه نیز دیدار کند تا بلکه آنها را نسبت به دشمنی مشترک ایران و کرهشمالی متقاعد کند. در حالی که او با گذشت
7 ماه از ریاستش بر کاخ سفید متحدان داخلی را هم از دست داده، ایجاد اجماعی جهانی برای این ناسیاستمدار آرزویی دستنیافتنی به نظر میرسد.
پیامهای جنگی ترامپ و سنا
او در نشست یک روز جلوتر در نیویورک برای بررسی اصلاحات مورد نیاز در سازمان ملل متحد عملکرد سازمان ملل را به باد انتقاد گرفت و گفت بروکراسی و سوءمدیریت در این نهاد بینالمللی مانع رسیدن آن به ظرفیت کامل خود شده است. او همچنین تاکید کرد در صورت همکاری اعضا و اعمال برخی اصلاحات، این سازمان در تامین صلح جهانی، مؤثرتر و کارآمدتر خواهد بود. اصلاحاتی که بهزعم اغلب رهبران جهان، هدفی جز تبدیل رسمی این نهاد به نمایندگی کاخ سفید و یک سازمان جنگافروز بینالمللی علیه کشورهای مستقل و در کل هر کشور رقیب آمریکا ندارد. اعلان جنگ آشکار آمریکا به جهان آن هم از تریبونی که با هدف صلح جهانی بهوجود آمده، موافقت سنا با بزرگترین بودجه نظامی تاریخ آمریکا درست در آستانه سخنرانی ترامپ در مجمع عمومی سازمان ملل علیه ایران و کرهشمالی را هم دربر میگیرد.
ترامپ دیروز در همان ابتدای سخنانش در صحن سازمان ملل با لحنی قلدرمآبانه خطاب به رهبران جهان به این موضوع اشاره کرد و گفت: «حدود 700 میلیارد دلار برای ارتش و دفاع خود هزینه خواهیم کرد. ارتش ما بزودی قویترین ارتش خواهد بود همانطور که همیشه بوده است».
او برخی اعضای سازمان ملل را که به آنها لقب رژیمهای یاغی داد، متهم به «فروپاشاندن ارزشها و نظامها و ائتلافهایی که از زمان جنگ دوم جهانی» برقرار شده، کرد. ترامپ بلافاصله نام ایران را به عنوان نظامی که از مرگ آمریکا و نابودی سخن میگوید برد و پس از وارد کردن اتهامات همیشگی غرب به ایران درباره حمایت از مقاومت، توافق هستهای با ایران را بدترین توافقنامه در طول تاریخ آمریکا خواند. او گفت: «این توافقنامه یکجانبه است. به صراحت بگویم این توافقنامه مایه شرمندگی و خجالت برای آمریکا بوده است. توافقنامه هستهای ایران را اگر پوششی برای توسعه برنامه هستهای باشد نخواهیم پذیرفت. ما دیگر نمیتوانیم اجازه دهیم از ما سوءاستفاده شود یا ما را وارد توافقنامههای یکطرفه کنند که در آن آمریکا در مقابل، چیزی به دست نمیآورد».
طبق انتظار، کرهشمالی هدف بعدی سخنان جنگافروزانه ترامپ بود. او پس از آنکه برای همه رقبا از همسایگی اوکراین گرفته دریای چین جنوبی خطونشان کشید، گفت: «مرد موشکی کرهشمالی خود و رژیمش را به سوی خودکشی هدایت میکند. اگر آمریکا در معرض تهدید قرار بگیرد، هیچ چارهای نخواهد داشت مگر آنکه کرهشمالی را بهطور کامل نابود کند». در نهایت هم او بار دیگر موضوع دخالت آمریکا در ونزوئلا را مطرح کرد.
بودجه جنگی بیسابقه
مجلس بالادستی کنگره، روز دوشنبه پیشنویس قانونی را تصویب کرد که بر اساس آن بودجه پنتاگون در سال مالی 2018 به 700 میلیارد دلار افزایش مییابد. این مصوبه سنا در حقیقت همسویی کلی هر دو حزب جمهوریخواه و دموکرات آمریکا را با انگیزههای جنگسالارانه ترامپ و طبیعتا بالا بردن هزینههای نظامی بدین منظور عیان میکند. اما نکته مهم در این قانون آن است که حدود 640 میلیارد دلار به عملیات اساسی پنتاگون اختصاص میدهد که شامل خرید سلاح و حمایت از نیروهای مسلح است. لایحه موسوم به «قانون اختیارات دفاع ملی آمریکا» که قبلا در خانه نمایندگان کنگره رای آورده بود، در حالی تنها با مخالفت 8 تن از 100 سناتور آمریکایی به تصویب رسید که در آن جدا از بودجه 640 میلیارد دلاری برای خریداری سلاح، پرداخت حقوق نیروها و انجام عملیاتهای مختلف در سراسر جهان، 60 میلیارد دلار هم به مأموریتهای نظامی پنتاگون در خاورمیانه از جمله افغانستان، عراق و سوریه اختصاص داده شده است.
هنوز مشخص نیست که آیا درخواست ترامپ از کنگره برای اعطای مجوز جنگ هستهای تاکتیکی به ارتش آمریکا در چارچوب لایحه مزبور در سنا تصویب شده است یا خیر؟ اما در این قانون قطعا 500 میلیون دلار کمک نظامی سطح بالا شامل سلاحهای سنگین به دولت اوکراین ذکر شده است که این موضوع معنایی جز افزایش اختلافات میان مسکو و واشنگتن نخواهد داشت. لایحه جنگافروزانه آمریکاییها باعث شد دیروز سخنگوی کاخ کرملین، تصمیم واشنگتن برای ارسال سلاحهای مرگبار به اوکراین و حضور نیروهای نظامی در این کشور در همسایگی روسیه را زیر سوال ببرد. دیمیتری پسکوف اعلام کرد واگذاری سلاحهای مرگبار توسط آمریکا به اوکراین کمکی به ثبات این کشور بحرانزده اروپای شرقی نخواهد کرد. پیشتر پترو پروشنکو، رئیسجمهور اوکراین و کورت ولکر، نماینده ویژه آمریکا در مذاکرات صلح این کشور از کمکهای نظامی سنگین واشنگتن به کییف خبر داده بودند.