نشست نقد و بررسی کتاب «خانواده مسلمان و فضای مجازی» نوشته سعیدرضا عاملی، استاد علوم ارتباطات اجتماعی دانشگاه تهران با حضور یونس شکرخواه و شاهو صبار به عنوان منتقدان جلسه در مرکز فرهنگی شهر کتاب در تهران برگزار شد. به گزارش مهر، در این جلسه عاملی درباره روند شکلگیری این اثر خود گفت: ابتدا میخواهم درباره 4 رویکرد عمدهای که در بحث فضای مجازی وجود دارد، صحبت کنم؛ رویکرد اول که در ایران هم بسیار پررنگ است، رویکرد آسیبگراست که دائماً فضای مجازی را از منظر آسیبها میبیند و آن را فضایی ضد دین و ضد اخلاق تصور میکند. وی در تشریح 3 رویکرد دیگر در فضای مجازی افزود: رویکرد دوم از منظر فناوری اطلاعات است که درواقع یک رویکرد ابزاری است. رویکرد سوم درواقع یک رویکرد راهبردی است که تلاش میکند مزیتها و نقاط قوت فضای مجازی را با هم ببیند و هدف مشخص آن هم برطرف کردن نقاط ضعف است. این استاد علوم ارتباطات اجتماعی اضافه کرد: اما رویکرد چهارم که من سالهاست به آن متکی هستم و براساس آن، کتابهای خود را مینویسم، رویکرد دوفضایی است که مبتنی بر این اصل است که فضایی جدید به فضای پیشین زندگی ما افزوده شده و نمیشود به آن تنها اطلاق رسانه داد، چرا که همه عرصههای زیستجهان ما اعم از حوزههای صنعتی، خدماتی، کشاورزی، پزشکی و... در این فضا به صورت جهشی توسعه یافته است. وی با اشاره به ایدهای برای ایجاد یک پورتال فراگیر که بتواند به همه بایدها و نبایدهای خانواده پاسخ دهد، گفت: خانواده مسلمان قطعاً بایدها و نبایدهای دینی دارد که با آنچه در خانواده غیرمسلمان است، کاملاً متفاوت است. درواقع این کتاب مانیفستی برای ایجاد آن پورتال بزرگ است. عاملی با اشاره به ابراز نگرانی خانوادهها و والدین از نوع فعالیت فرزندانشان در فضای مجازی، گفت: زمانی بود که اگر کودک در خانه بود، میگفتیم خیالمان راحت است چون فرزندمان در خانه نشسته است اما امروز واقعاً آن دیواری که خانه را از بیرون جدا میکرد، معنی قبلی خودش را از دست داده است؛ کودک ما همزمان که در خانه است، در همه جای جهان هم هست و با گوشی هوشمند خود به هر جایی که میتواند و مایل است، سرک میکشد.
در ادامه این جلسه یونس شکرخواه متخصص حوزه سایبر ژورنالیسم و استاد علوم ارتباطات اجتماعی با اشاره به مفهوم واژه «User» در فضای سایبر و اینکه کاربران فضای اینترنت عمدتاً گیرنده اطلاعات هستند و کمتر اطلاعاتی را بارگزاری میکنند، گفت: با عرض تأسف باید بگویم شما وقتی به اینترنت کانکت میشوید، مظهر دانلود هستید و نه آپلود و این همان سندرمی است که امروز بسیاری از ما به آن مبتلا شدهایم؛ سندرم دانلود. شکرخواه با اشاره به تحولات ناگزیری که در حوزه سایبر و همچنین جهان دوفضایی به وجود آمده و خواهد آمد، گفت: برش زدن پورتالهای حوزه خانواده از فضای وب و تبدیل کردن به یک کتاب، به هیچ وجه کار آسانی نیست اما دکتر عاملی بخوبی توانسته از پس این مهم برآید.