احمد کاهه* : عوامل فراوانی در شکلگیری انتظام اجتماعی و امنیت عمومی دخیل هستند و امروزه به علت کارکردها و وظایف آحاد جامعه، در این راستا توجه به مسائل و پدیدههایی از جمله عدالت اجتماعی، شایستهسالاری، قانونگرایی، آموزش همگانی و انضباط اجتماعی بسیار حائز اهمیت است.
از این رو، نیروی انتظامی در سال جاری و در هفته ناجا، شعار «پلیس برای امنیت، امنیت برای همه» را به منظور ایفای هرچه بهتر نقش خود در جامعه انتخاب کرده و چهارمین روز خود را با شعار محوری «پلیس، آموزش همگانی، مشارکت عمومی، پیشگیری اجتماعی» نامگذاری کرده است.
طبق بند8 از ماده 4 قانون نیروی انتظامی جمهوری اسلامی ایران، پیشگیری از جرم، جزو وظایف ذاتی این نیرو بوده و مطابق بند 18 همین ماده که به «همکاری با سازمانهای ذیربط در جهت ایجاد و توسعه زمینههای فرهنگی لازم به منظور کاهش جرائم و تخلفات و تسهیل وظایف محوله» اشاره دارد، این فرصت فراهم شده تا نیروی انتظامی بتواند ضمن تعامل گسترده با آحاد جامعه، از بستر مشارکت عمومی برای توسعه امنیت که مهمترین نیاز جامعه نیز به شمار میرود استفاده کرده و با تسهیل مأموریتهای خود خدمت شایستهتری به جامعه ارائه کند. از این رو «پلیس جامعهمحور» وارد ادبیات نیروی انتظامی شده تا با اجتماعی شدن امنیت عمومی، بتوان با کمک نیروهای مردمی و نهادینه کردن ارزشها و اصول فرهنگی، فرآیند تولید نظم و امنیت اجتماعی سامان داده شود و شرایطی را ایجاد کند که شهروندان ضمن همکاری با پلیس بتوانند از خود مراقبت کنند. نیروی انتظامی بویژه در سالهای گذشته تلاش داشته همپای اقدامات مقابلهای که با رویکرد سلبی و با استفاده از ابزار بازدارنده قانونی در مواجهه با پدیدهها و موضوعات مخل نظم و امنیت اجتماعی صورت میگیرد، با نگرش و رویکردی ایجابی، پیشگیرانه و مشارکتی نسبت به رفع ناامنی اجتماعی به صورت ریشهای اقدام کرده و در این بین به پیشگیری اولیه که مبتنی بر آگاهسازی و افزایش توان خودکنترلی برای در امان ماندن از هر گونه آسیب و ناامنی است، تأکید دارد.
بر این اساس، اداره کل آموزش همگانی معاونت اجتماعی ناجا تلاش دارد به طور مستمر آموزههای مورد نظر را به شیوههای متنوع حضوری و غیرحضوری متناسب و فراخور ویژگیهای سنی، جنسی و قشری به مخاطبان در مراکز گوناگون علمی، آموزشی، محیطهای کار و محلات ارائه دهد.
*مدیرکل آموزش همگانی معاونت اجتماعی ناجا