گروه سیاسی: اروپاییها به دنبال باجگیری جدید از برجام هستند. اروپاییهای برجام یعنی انگلیس، فرانسه و آلمان میخواهند ادامه حضورشان در برجام را مشروط به گرفتن امتیازاتی در حوزه برنامه دفاع موشکی و سیاستهای منطقهای ایران کنند. این همان خواستهای است که دونالد ترامپ مطرح کرده است.
به گزارش «وطنامروز»، تروئیکای اروپایی چند ساعت پس از سخنرانی روز جمعه ترامپ علیه ایران و پاره شدن برجام در آمریکا، بیانیهای صادر و همراهی خود با برنامه دولت آمریکا برای محدود کردن برنامه موشکی ایران و عقبنشینی تهران از منطقه را اعلام کرد. دیروز نیز نخستوزیر انگلیس و صدراعظم آلمان در یک گفتوگوی تلفنی نهتنها این مطالبه جدید را مطرح کردند بلکه خواستار ایجاد یک ائتلاف جهانی علیه ایران شدند تا برنامه دفاع موشکی و سیاستهای منطقهای ایران آنگونه که آنها میخواهند شود! دیروز نخستوزیر انگلیس و صدراعظم آلمان در یک گفتوگوی تلفنی بر ضرورت همکاری جامعه بینالمللی برای مقابله با برنامه موشکی ایران تأکید کردند. سخنگوی نخستوزیر انگلیس در اینباره گفت «آنگلا مرکل»، صدراعظم آلمان و «ترزا می»، نخستوزیر انگلیس در این گفتوگوی تلفنی توافق کردهاند جامعه جهانی باید ایران را برای متوقف کردن فعالیتهایش در منطقه و برنامه موشکیاش تحت فشار قرار دهد. به گزارش تسنیم، دفتر نخستوزیری انگلیس در بیانیهای اعلام کرد: «آنها توافق کردند انگلیس
و آلمان به توافق هستهای متعهدند. آنها همچنین توافق کردند لازم است جامعه جهانی برای مقابله با فعالیتهای منطقهای بیثباتکننده ایران و بررسی روشهای رفع نگرانیها درباره برنامه موشکی ایران همراه شود». گفتوگوی تلفنی ترزا می و آنگلا مرکل نشان میدهد تروئیکای اروپایی حاضر در توافق هستهای با ایران به دنبال آن است تا برجام را به یک ابزار فشار علیه ایران تبدیل و برنامه دفاع موشکی ایران را نیز به سرنوشت برنامه هستهای ایران دچار کرده و همینطور سیاستهای منطقهای ایران را تغییر دهد.
در کنار گفت و گوی تلفنی ترزا می و آنگلا مرکل، وزیر خارجه فرانسه نیز شنبهشب گفت کشورش آماده است در موضوعات مقابله با برنامه موشکی و سیاستهای منطقهای ایران با آمریکا تعامل کند. «ژان ایو لودریان» در گفتوگو با خبرگزاری فرانسه ضمن تاکید بر اینکه باید برجام را حفظ کرد، بار دیگر زمزمه گفتوگو برای دوره پس از پایان محدودیتهای برجام را مطرح کرد و گفت: «میتوانیم گفتوگویی اولیه برای دوران پس از ۲۰۲۵ آغاز کنیم. اگر این توافق [برجام] اجرایی بماند [و به آن پایبند بمانند]، ایران میتواند از تمام حقوق هستهای خود ذیل معاهده منع گسترش برخوردار باشد. اگر هم نیازی به تضمین یا راستیآزمایی [برای پس از برجام] بود، میتوان دربارهاش گفتوگو کرد. ما آمادهایم درباره این مسائل با آمریکاییها تعامل کنیم.» به گزارش فارس، لودریان افزود: «ما سوالاتی جدی درباره رفتار ایران بویژه توسعه توانمندی موشک بالستیک و نقش مخربی که در منطقه بازی میکند، داریم، اما همواره مساله هستهای را پروندهای جدا در نظر گرفتهایم.» وزیر خارجه فرانسه که تا چند هفته دیگر به تهران سفر میکند، گفت: «میتوانیم بحثی سخت درباره موضوعات دیگر داشته باشیم. ما باید توضیحی روشن درباره برنامه موشک بالستیک و نفوذ منطقهای ایرانیها داشته باشیم. ما باید درباره حضور ایران در سوریه از طریق حزبالله و سپاه پاسداران، سوال کنیم.» وی در پاسخ به این سوال که آیا اروپا حاضر است علیه سپاه تحریم اعمال کند، گفت: «میتوانیم در این باره صحبت کنیم».
بخور و لذت ببر!
نقشه جدید آمریکا علیه ایران تا حدود زیادی آشکار شده است. دونالد ترامپ به دنبال یک توافق جدید است که شامل
3 بخش ویژه خواهد بود؛ دائمی شدن محدودیتهای هستهای علیه ایران، محدود کردن برنامه دفاع موشکی ایران، عقبنشینی ایران از منطقه یا به عبارتی تغییر در سیاستهای منطقهای ایران. رئیسجمهور آمریکا روز جمعه مفاد راهبرد جدید دولت خود علیه ایران را اعلام کرد. ترامپ گفت: «استراتژی جدید بر 4 محور استوار است. اول، همکاری با متحدانمان برای مقابله با اقدامات ثباتزدای ایران؛ دوم، اعمال تحریمهای جدید علیه رژیم ایران برای توقف حمایت آنها از تروریسم؛ سوم، مقابله با روند ساخت موشکهای ایرانی که تهدیدی است برای همسایگان این کشور، تجارت بینالملل و حرکت آزادانه شناورها و چهارم؛ مسدود کردن همه مسیرهای ایران به سمت سلاح هستهای». در استراتژی ترامپ، در کنار 3 هدف مربوط به توافق جدید علیه ایران، همکاری با متحدان آمریکا نیز قید شده است. به گزارش «وطنامروز»، مواضع متحدان سنتی آمریکا در اروپا نشان میدهد آنان نسبت به مقوله تداوم پایبندی به برجام یک نوع همپوشانی با دونالد ترامپ دارند. به عبارتی، اعلام سیاست ادامه برجام منهای آمریکا، نهتنها تناقضی با مواضع ترامپ علیه ایران ندارد بلکه یک نوع همپوشانی میان آنان نیز وجود دارد. فرانسه و انگلیس به عنوان 2 عضو اروپایی برجام پیش از این ضمن آنکه از برجام و پایبندی به آن دفاع کردند، همزمان خواستار مذاکره مجدد با ایران برای تغییر در سیاستهای منطقهای و محدود کردن برنامه دفاع موشکی تهران شدند. امانوئل مکرون، رئیسجمهور فرانسه در اینباره گفت: «لازم است برنامه موشکی ایران را کنترل کنیم، زیرا تهدیدی برای کل منطقه است».
مکرون همچنین در سخنرانی خود در مجمع عمومی سازمان ملل گفت: «من امیدوارم بتوانیم روی محدود کردن برنامه موشکهای بالستیک ایران هم کار کنیم. ما باید روی راهکاری برای دوره پس از 2025 کار کنیم». انگلیسیها هم همانند فرانسویها میگویند طرفدار حفظ برجام هستند اما در مقابل ایران باید نسبت به سیاستهای خود در منطقه و همینطور برنامه دفاع موشکیاش تجدیدنظر کند. بوریس جانسون، وزیر خارجه انگلیس روز چهارشنبه هفته گذشته پس از دیدار با علیاکبر صالحی، ایران را متهم به اخلال در منطقه کرد و گفت ایران باید نقش خود در منطقه خاورمیانه را کاهش دهد. وزیر خارجه انگلیس پس از دیدار با رئیس سازمان انرژی اتمی ایران در توئیتر خود نوشت: انگلیس برجام را حفظ خواهد کرد اما ایران هم باید نقش اخلالگرانه خود را در منطقه خاورمیانه کاهش دهد. جانسون همچنین در بیانیهای نوشت: «تردیدی در نگرانی عمیق ما درباره فعالیتهای ثباتزدای ایران در منطقه از جمله برنامه موشکهای بالستیک این کشور وجود ندارد». البته همپوشانی اروپاییها با ترامپ علیه ایران، روز جمعه آشکارتر شد و ساعاتی پس از اظهارات ترامپ علیه برجام، 3 کشور انگلیس، فرانسه و آلمان در بیانیهای همراستا بودن خود با سیاستهای دولت آمریکا علیه ایران در مسائل منطقهای و موشکی را اعلام کردند.
به گزارش رویترز، فرانسه، انگلیس و آلمان در بیانیهای گفتند از ایران انتظار دارند وارد گفتوگوی سازنده برای توقف «اقدامات بیثباتکننده» خود و پیگیر راهحلی از طریق مذاکرات شود. این 3 کشور اعلام کردند با همکاری نزدیک آمریکا و همه شرکای مربوط، آماده اتخاذ اقداماتی برای برخورد با این مسائل (برنامه موشک بالستیک ایران و فعالیتهای منطقهای این کشور) هستند. فرانسه، انگلیس و آلمان گفتند از وزرای خارجه خود خواستهاند با آمریکا برای پیشروی درباره این مسائل (برنامه موشک بالستیک و فعالیتهای منطقهای ایران) همکاری کنند. فرانسه، انگلیس و آلمان گفتند نسبت به برنامه موشک بالستیک ایران و فعالیتهای منطقهای این کشور که بر منافع امنیتی اروپا نیز تاثیر گذاشته است دغدغه دارند.
هماهنگی میان آمریکا و اروپا در موضوع برجام به یک شکل دیگر و اینبار با لمپنیسم ترامپ نیز خود را نشان داد. ساعاتی پس از سخنرانی ترامپ علیه برجام، او در گفتوگو با امانوئل مکرون و ترزا می، گفت آنها نگران تحریمهای آمریکا نباشند و بهتر است از سود تجارت با ایران لذت ببرند.
دیلیمیل در اینباره گزارش داد: ترامپ به «دوستانش» امانوئل مکرون [رئیسجمهور فرانسه] و ترزا می [نخستوزیر بریتانیا] گفت: هر چه میتوانید از ایران پول بگیرید و «نگران تحریمهای آمریکا نباشید.» ترامپ در توئیتر خود نوشت: «امانوئل [مکرون] به من تلفن کرد. گفتم: ببین امانوئل! آنها [ایران] بابت رنو پول زیادی دادهاند. پولشان را بگیر و لذت ببر».
تیلرسون: اصلاح ایرادات برجام از طریق یک توافق ثانویه صورت میگیرد نه تغییر برجام
آمریکاییها در حال رونمایی کامل نقشه مشترک خود با اروپا درباره توافق جدید هستند. در حالی که حسن روحانی جمعه شب در واکنش به اظهارات ترامپ گفته بود نه بندی به برجام اضافه خواهد شد و نه بندی از آن کم خواهد شد؛ حالا رکس تیلرسون، وزیر خارجه آمریکا میگوید برای اعمال اصلاحات برجام نیازی به تغییر مفاد آن نیست بلکه برنامه آمریکا این است که این اصلاحات از طریق یک توافق ثانویه اعمال شود. رکس تیلرسون در مصاحبه با شبکه سیانان گفته است. «ما حقیقتا به توافقی نیاز داریم که گستره بیشتری از تهدیدات از جانب ایران را شامل شود». تیلرسون تأکید کرد: اصلاح ایرادات برجام ممکن است از طریق یک توافق ثانویه صورت گیرد، نه با تغییر در مفاد برجام.
به گزارش «وطن امروز»، آمریکاییها اعلام کردهاند برداشته شدن بندهای موسوم به غروب آفتاب و دائمی شدن محدودیتهای هستهای ایران و همچنین نظارت و بازرسی از مراکز نظامی همان تغییرات
مد نظر واشنگتن در برنامه جامع اقدام مشترک است. در ایران دولت روحانی بارها اعلام کرد این تغییرات در برجام را نمیپذیرد. اما اکنون آمریکاییها اعلام کردهاند این تغییرات از طریق یک توافق ثانویه باید اعمال شود. این همان چیزی است که اروپاییها نیز از آن حمایت میکنند، چرا که ژست اروپا در اعلام حمایت از برجام را نیز حفظ میکند.
هربرت مکمستر، مشاور امنیت ملی کاخ سفید دیروز در همین راستا گفت اروپاییها در این زمینه با آمریکا همنظر هستند. او البته مدعی شد اعضای 1+5 همین حالا نیز در حال تغییر مفاد برجام هستند. مکمستر دیروز یکشنبه در گفتوگو با فاکس نیوز، با بیان این ادعا که اعضای گروه 1+5 «همین حالا در حال بازنگری مفاد توافق هستند»، گفت کشورهای اروپایی از «اجرا و نظارت سختگیرانه توافق حمایت میکنند».