عبدالباری عطوان*: ما رسما نمی‌دانیم واکنش مسعود بارزانی که روند کنترل ارتش عراق بر کرکوک را دنبال می‌کرد چه بود اما مسلما او بسیار سرخورده شده است و خود را تنها می‌یابد، چرا که حزب اتحادیه میهنی شریک او در قدرت، وی را تنها گذاشت. حال دیگر شاید آمریکا و اسرائیل هم آن را تنها بگذارند. بارزانی از عقب‌نشینی غیرمنتظره پیشمرگ‌ها در کرکوک بدون هیچ درگیری‌ای شوکه شده؛ نیروهایی که بسیار برای دفاع از طرح جدایی‌طلبانه‌اش روی آنها حساب می‌کرد. این همه‌پرسی «استقلالی توهمی» را برای کردها در اقلیم که از خودمختاری برخوردارند، همراه آورد. بزرگ‌ترین قربانی این تحولات نظامی شخص مسعود بارزانی است که رویای استقلالش تا به این لحظه به کابوس تبدیل شده است. دیگر استعفای او از حزب و ریاست اقلیم هر دو با هم بعید نیست و هفته‌های آینده بسیار سرنوشت‌ساز خواهد بود.
ضربه اقتصادی به اقلیم کردستان اقلیم کردستان عراق با مساحتی حدود ۷۸هزار کیلومتر (شامل مناطق مورد منازعه از جمله کرکوک) بر یکی از غنی‌ترین منابع نفتی خاورمیانه واقع شده و اقتصادش به مانند عراق به دلیل عدم وجود زیرساخت‌های لازم اقتصادی و تولیدی و جنگ‌های پی در پی بشدت به دلارهای نفتی وابسته است. با این تفاسیر، این اقلیم با از دست دادن کنترل خود بر چاه‌های نفتی متحمل ضربه اقتصادی مهلکی شده است؛ هر چند طی بیش از 3سال صادرات نفت این حوزه‌ها، به علت فسادهای موجود در سیستم حکومتی اقلیم، نفعی به مردم نمی‌رسید و این اقلیم با بحران اقتصادی فزاینده‌ای مواجه است.
 *تحلیلگر برجسته جهان عرب