گروه فرهنگ و هنر: در هفته‌گردی «وطن امروز» این بار سراغ 2 هنرمند پیشکسوت و یک مستندساز پرکار انقلابی رفتیم. محمدحسین نیرومند که پس از فعالیت‌های مدیریتی‌اش در بنیاد روایت فتح هم‌اکنون چاپ دوم کتابش را راهی بازار کرده است و قاسمعلی فراست که پس از 3 سال رمان خود را به چاپ سپرد و هم‌اکنون نیز در پی نگاشتن اثری جدید است اما در این میان روح‌الله رفیعی با انبوهی از مستندهای اجتماعی و مقاومت مشغول به کار است و همزمان در موسسه خود یعنی «ثائر» بیش از 10 مستند را با موضوعات مختلف در دست تولید دارد. گفت‌وگوی «وطن امروز» با این 3 هنرمند جبهه انقلاب را در ادامه می‌خوانید.
****
هنرمند مدیر، مدیر هنرمند
محمدحسین نیرومند از جمله هنرمندان انقلابی است که تجربه‌های مدیریتی فراوانی در این عرصه داشته است. آخرین تجربه مدیریتی او به انجمن سینمای انقلاب و دفاع‌مقدس بازمی‌گردد که به گفته وی، از این پس بنا دارد دورانی تازه را در فعالیت‌های هنری و فرهنگی خود آغاز کند. نیرومند در گفت‌وگو با «وطن امروز» با اشاره اینکه پس از سپری شدن دوران مدیریت بر انجمن سینمای انقلاب و دفاع‌مقدس به کارهای هنری و نویسندگی روی آورده است، اظهار داشت: پس از دوران فعالیت در انجمن سینمای انقلاب و دفاع‌مقدس فرصتی پیش آمد تا بار دیگر به فعالیت‌های هنری و نویسندگی روی بیاورم. نیرومند با اشاره به کتاب «فیل آبی؛ دستورالعمل‌های فیل آبی برای ایده‌یابی» که پیش از این 5 بار به تجدید چاپ رسیده است، اظهار داشت: پس از اقبال مخاطبان به این کتاب تصمیم گرفتم نگارش چاپ دوم این کتاب را آغاز کنم، نوشتن جلد دوم فیل آبی از ابتدای سال آغاز شد و تقریبا در ماه مهر به پایان رسید و الحمدلله ناشر به سرعت اقدام به چاپ این اثر کرد که هم‌اکنون یک هفته‌ای است وارد بازار نشر شده است. نیرومند همچنین درباره آینده فعالیت فرهنگی و هنری خود اظهار داشت: در آینده بیشتر تمایل به حضور در فعالیت‌های هنری و فرهنگی دارم. ایده‌ای در حوزه نگارش دارم که امیدوارم بتوانم به نوشتن آن جامه عمل بپوشانم، همچنین بنا دارم مجموعه کارهایم را به نمایشگاه برسانم. در معرفی کتاب فیل آبی می‌توان گفت آنچه در این کتاب مشهود است تلاش و کوشش عظیم نویسنده در قاعده‌مند کردن مسائل حوزه ایده‌یابی است؛ تلاشی که شاید مخالفانی هم داشته باشد. به‌رغم این ساختار، متن کتاب ابدا خسته‌کننده، خشک و ماشینی نیست. شوخی‌های نمکین در میان کار و شیوه نگارشی نویسنده کتاب را خواندنی کرده است. این کتاب صرفا برای ایده‌یابی ا‌ست و نه چیز دیگر. مسائلی مانند ترکیب‌بندی، لی‌اوت، زیبایی‌شناسی و... مواردی نیست که این کتاب بخواهد به آنها پاسخ دهد. هر چند تمرکز کتاب بر ایده‌یابی در عرصه گرافیک و کاریکاتور است اما تا حد زیادی می‌تواند کمک‌حال افرادی باشد که در حیطه جمیع هنرهای تجسمی مشغول به کار هستند. قطعا بی‌تفاوتی به این کتاب از 2 حیث می‌تواند خطرناک باشد: اگر طرح چنین مطالبی در حوزه هنر رهیافت درستی باشد پس با نخواندن آن سرخط‌های جدیدی را از دست داده‌ایم. اگر هم گمان می‌کنیم این نوع مسائل می‌تواند شروع یک بحران و انحراف در عرصه هنری باشد، باید زودتر جلوی آن را گرفت. پس در هر دو صورت چاره‌ای جز خواندن این کتاب نیست!
سرانجام «غار آبی» روشن شد
قاسمعلی فراست از نویسندگان معاصر متولد 1338 در گلپایگان است. فراست که در آستانه انقلاب یک بار از دانشگاه تهران اخراج شد، بار دیگر و پس از انقلاب به دانشکده هنرهای زیبای دانشگاه تهران رفت. نخستین مجموعه داستانی وی «زیارت» است که توسط حوزه هنری به چاپ رسیده است. از وی همچنین آثاری نظیر  «نخل‌های بی‌سر»، «افطار»، «روزهای برفی»، «آوازهای ممنوع»، «بن‌بست»، «آن روزها»، «باغ سیب»، «نیاز»، «عشق مانعی ندارد» و «گلاب خانم» به جای مانده است. قاسمعلی فراست با اشاره به جدیدترین فعالیت‌های خود در گفت‌وگو با «وطن امروز» اظهار داشت: یک رمان جدید در دست نگارش دارم. این رمان مجموعه‌ای از داستان‌های کوتاهی است که به خاطر رمان قبلی خودم یعنی «غار آبی»، آنها را کنار گذاشته بودم و با پایان یافتن نگارش «غار آبی» فرصتی پیش آمد تا بتوانم دوباره برای نگارش این داستان‌های کوتاه دست به قلم شوم. فراست درباره مضامین و موضوعات این کتاب اظهار داشت: این مجموعه داستان‌ها به مسائل مختلف اجتماعی، سیاسی، فرهنگی، عاطفی، جنگ و... می‌پردازد. وی درباره عدم انتشار غار آبی در سال‌های گذشته بیان داشت: 3 سال پیش بنا بود این رمان به چاپ برسد اما من آن را پس گرفتم. طبیعی است نویسنده هنگامی که به این نتیجه برسد که این اثر امکان بهبودی بیشتری دارد، حتی آن را از زیر چاپ نیز خارج می‌کند. فراست درباره موضوع غار آبی نیز گفت: این رمان فانتزی است و داستان آن  برگرفته از یکی از افسانه‌های قدیمی و فولکلور ایرانی است. داستان مربوط به اسیر شدن دختر نوجوانی در یک غار است. در داستان‌های قدیمی ما، هنگامی که یک نفر در غار اسیر دیو می‌شود، دنبال راه نجات است اما در اینجا قضیه برعکس است، چرا که او وارد ماجراها و فضاهایی می‌شود که دوست ندارد بازگردد و در آن پیش می‌رود.
از کولبرها تا بحران دریاچه ارومیه
کمتر کسی است که از جریان مقاومت سوریه آگاه باشد و نام مستند «خالد و مجتبی» را نشنیده باشد. روح‌الله رفیعی از جمله مستندسازان جبهه مقاومت است که با آغاز درگیری‌های سوریه نقش برجسته‌ای را در تولید آثار مستند ایفا کرد. این مستندساز اما هم‌اکنون تمرکز عمده خود را بر موضوعات اجتماعی گذاشته داشته است. روح‌الله رفیعی در گفت‌وگو با «وطن امروز» با اشاره به جدیدترین فعالیت‌های خود در عرصه مستند اظهار داشت: در حال تولید مستندی با موضوع سلامت بانوان در جامعه ایران هستیم. در این مستند مسائلی نظیر سبک زندگی، مساله جمعیت، مد و سایر موضوعات اینچنینی مطرح می‌شود. رفیعی نام این مستند را «مترسک سلامت» نامید و فرآیند آن را در مرحله تدوین عنوان کرد. وی همچنین با اشاره به مستند دیگری که پیرامون معاهده 2030 در دست تولید دارد، اظهار داشت: این مستند نیز مراحل پایانی خود را طی می‌کند و به صورت کاملا علمی و از نظرگاه حقوقی این موضوع را پیگیری کرده و از هیاهوهای رسانه‌ای به دور است. مستند «طعم شور» نیز به مصرف بی‌رویه کود و سمی مربوط است که به محصولات غذایی ایرانیان وارد شده و عوارض جبران‌ناپذیری را به  وجود آورده که در آینده سلامت جامعه ایرانی را دچار بحران‌های بسیاری می‌کند. همچنین مستند بوسنی به نام «فرزندان غریب» به مقاومت مردم بوسنی و راهپیمایی سالانه آن اشاره دارد که بزودی تدوین آن به پایان خواهد رسید. در مستند فرمانده حسین نیز  نیاز است بار دیگر به عراق بازگردیم و بخش‌های تکمیلی مستند را تصویربرداری کنیم. این اتفاق به لطف خدا در روزهای آینده رخ خواهد داد و سفری را به عراق خواهیم داشت. وی درباره جذابیت شخصیت شهید حسین قمی یا همان فرمانده حسین اظهار داشت: شهید مرتضی حسین‌پور شلمانی معروف به «حسین قمی» از جوانان خلاق سپاه است که ما در این مستند پرتره روایتی حماسی از این شهید را دنبال می‌کنیم.ضمن اینکه به بهانه مستند حسین قمی تاریخ شفاهی از جبهه مقاومت نیز اخذ می‌شود که به خودی خود حائز اهمیت است.  
رفیعی همچنین مقوله «کوله‌برها»، «بحران امنیتی آب در دریاچه ارومیه»، «زمین‌خواری در شمال ایران»، «شیعیان سنجاب»، «وحدت و مقاومت اسلامی»، «امنیت غذایی و بحران بذر در کشور» را نیز از موضوعاتی دانست که مستندهای مربوط به آنها در حال تولید بوده و هرکدام مراحل مختلفی از پیش‌تولید تا تدوین را سپری می‌کنند.  وی همچنین در پاسخ به اینکه چرا عمده مضامین مستندها به جامعه ایرانی و مسائل اجتماعی می‌پردازند، اظهار داشت:  اقدامات ما واجب کفایی است و در هر برهه‌ای بنا بر نیاز موجود و خلأهای مشاهده‌شده عمل می‌کنیم. ما فعالیت‌های اجتماعی از این دست در گذشته نیز داشته‌ایم که به طور مثال «خزان شکوفه‌ها» را می‌توان نام برد اما پس از پیش آمدن مسائل مربوط به مقاومت وارد مستندسازی در این حیطه شدیم اما به لطف خدا دوستان زیادی وارد این موضوع شدند و ما هم‌اکنون عمدتا نقش حمایت فکری و معنوی را ایفا می‌کنیم اما در داخل با این مساله مواجه شدیم؛ در مستندهای اجتماعی که تولید می‌شود به‌ندرت نگاه انقلابی دیده می‌شود و به همین دلیل با وجود معضلات فراوان اجتماعی و اقتصادی تلاش خود را بر تولید اینگونه مستندها متمرکز کردیم.